گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی سال های اخیر، ایران را در معرض یکی از خشک ترین دوران های تاریخی خود قرار داده است، به گونه ای که برای نخستین بار در ۵۴ سال گذشته سه دوره متوالی خشکسالی را سپری کرده ایم و اینک حجم ذخایر آبی کشور به کمترین حد در نیم قرن اخیر رسیده است.
به گزارش سایت خبری پرسون، کامران نرجه در یادداشتی نوشت: بارندگی هایی که از ابتدای این هفته بخش های وسیعی از کشور را فرا گرفته و حتی موجب تعطیلی مراکز آموزشی و ادارات در برخی از استان ها شده است، هرگز کفاف تأمین آب ماههای آینده و جبران خشکسالی گذشته را نمی کند.
گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی سال های اخیر، ایران را در معرض یکی از خشک ترین دوران های تاریخی خود قرار داده است، به گونه ای که برای نخستین بار در ۵۴ سال گذشته سه دوره متوالی خشکسالی را سپری کرده ایم و اینک حجم ذخایر آبی کشور به کمترین حد در نیم قرن اخیر رسیده است.
طبق آمار رسمی میانگین بارش های جوی ایران در ۱۱۵ روز سپری شده از سال آبی جاری، هنوز به ۷۰ میلی متر نرسیده است و این یعنی از میانگین بارش ها در شرایط طبیعی حدود ۳۵ درصد عقب هستیم، پارسال هم با ۲۸ درصد کسری بارندگی ها نسبت به سال قبل از آن به پایان رسید و سه سال پیش هم مجموع بارندگی های کشور ۲۰ درصد از دوره ماقبل کمتر بود.
کاهش بارش ها حتی در مناطق پُرآب شمال کشور کاملا مشهود است و استان های گیلان و مازندران که در شرایط طبیعی بارش هایی به میزان ۱۰۰۰ میلیمتر در سال دارند، ظرف سه سال گذشته زیر خط نرمال بوده اند.
بررسی ها نشان می دهد هم اینک در ۲۶ استان از ۳۱ استان کشور با کاهش بارش های جوی به میزان ۲۰ تا ۹۵ درصد نسبت به سال قبل روبرو هستیم.
در تهران هم که حدود ۲۴ درصد از جمعیت کشور را در خود جای داده است، شرایط بارشی حدود ۵۱ درصد نسبت به دوره بلند مدت ۵۴ سال گذشته و حدود ۴۲ درصد نسبت به پارسال کاهش دارد.
اُفت متوالی بارش های جوی زمینه فشار بیش از حد به ذخایر آب پشت سدها و همچنین منابع آبهای زیرزمینی کشور را فراهم کرده است.
مجموع ذخایر آب های زیرزمینی قابل استحصال ایران که یک دهه قبل حدود ۱۴۰ میلیارد مترمکعب بود، اکنون به ۱۰۰ میلیارد متر مکعب رسیده و فشار بیش از حد برداشت آب در چاههای کشاورزی باعث شده تا در ۴۰۰ دشت از مجموع ۶۰۹ دشت کشور با فرونشست سریع سطح زمین روبرو شویم.
حجم پرشدگی تمامی سدهای کشور در شرایط فعلی کمتر از ۶۰ درصد است و سرمای هوا هم باعث شده تا ذوب برف در ارتفاعات به تاخیر افتاده و میزان ورودی مخازن سدها کاهش یابد.
برفی که در سه روز گذشته اغلب استان های شمالی و غربی کشور را سفید پوش کرده، فقط یک توده حجیم و کم تراکم است که به محض پایان سرما در هفته آینده، آب می شود و عمر آن به مصارف بهاره و تابستانی نخواهد رسید.
در خوش بینانه ترین حالت، حتی اگر شرایط طبیعی بارش ها تا پایان زمستان ادامه یابد، فقط ۲۰ درصد از کسری منابع آبی کشور جبران خواهد شد و همچنان با ۸۰ درصد کسری انباشته شده در سه سال اخیر روبرو هستیم که به هیچ عنوان با رژیم بارش های بهاره و تابستانه جبران نخواهد شد.
غرض از بیان این نکته آن است که نباید فریب سه روز برفی اخیر را بخوریم و صرفه جویی در مصرف آب را از یاد ببریم.
سرانه مصرف آب در ایران همچنان دو تا سه برابر بیش از متوسط سرانه جهانی است و ادامه این روند اتلاف آب در کشور باعث خواهد شد تا در تابستان آینده برای تأمین آب شهرهای پرجمعیت با یک بحران بزرگ مواجه شویم.
