خزانــــه خالی، توجیهی برای برخی ناکارآمدی‌ها؟

روزگذشته معاون رئیس‌جمهور دولت دوازدهم گفت: اگر خزانه خالی بود، دولت سیزدهم چطور توانست در ماه‌های اول بدون خلق پایه پولی و ایجاد بدهی حقوق کارمندان را پرداخت کند؟
تصویر خزانــــه خالی، توجیهی برای برخی ناکارآمدی‌ها؟

به گزارش سایت خبری پرسون، محمدباقر نوبخت، رئیس سابق سازمان برنامه و بودجه درباره ادعای خالی‌بودن خزانه کشور در زمان پایان دولت دوازدهم بیان داشت: خزانه ‌کل کشور، حساب رسمی دولت است و ورودی روزانه دارد و مبالغی نیز از آن خارج می‌شود. اصولا خزانه نمی‌تواند خالی باشد؛ چون روزانه مبالغی در آن تجمیع می‌شود. وی گفت: «پیش از این اشاره به خزانه خالی، گرا به دشمن و نشانه ضعف تلقی می‌شد.» نوبخت اظهارداشت: بسیار عجیب است که مدعیان مقاومت حداکثری علیه فشارهای اقتصادی، امروز در تحلیل شاخص‌های اقتصادی هیچ اشاره‌ای به موانع تحریمی و شرایط خاص کشور در آن دوره نمی‌کنند. در حالی‌که اداره کشور در آن شرایط بسیار سخت و البته با دستاوردهای همراه بود. وی بیان کرد: رهبرمعظم انقلاب تأکید کرده بودند که بهترین راهکار تأمین کسری بودجه، فروش اوراق و سهام شرکت‌های دولتی است.

آنها که می‌گویند دولت دوازدهم برای دولت‌ سیزدهم بدهی ایجاد کرده، به این پرسش هم پاسخ دهند که چه میزان درآمد و سرمایه‌گذاری برای دولت‌های آینده از محل همین اوراق ایجاد شده است؟ تکمیل پنج راه‌آهن بزرگ کشور شامل راه‌آهن همدان، کرمانشاه، ارومیه، گیلان و تبریز از محل همین اوراق انجام شده بود. اوراق بدهی نیست، سرمایه‌‌گذاری برای کشور است. ما پول فروش اوراق را تبدیل به سرمایه کردیم که این پول به راه‌آهن، آزادراه و… تبدیل شد.

خزانه خالی تحویل دولت سیزدهم شد! این جمله کاربرد خوبی برای توجیه برخی ناکارآمدی‌ها در دولت کنونی داشت اما آیا با واقعیت هم سازگار بود؟ در مرداد 1400 خبرگزاری تسنیم در گزارشی مدعی شد به سندی دست یافته که نشان از خالی‌بودن خزانه دارد. در این سند محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهور در تاریخ ۹ مرداد ۱۴۰۰ طی نامه‌ای به نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه نوشت: «نامه جناب‌عالی با موضوع درخواست «پرداخت مبلغ مورد اشاره نزد خزانه به‌منظور تکمیل و بهره‌برداری از پروژه آبرسانی به آبیک» که تصویر آن به‌پیوست ارسال می‌شود، به استحضار ریاست محترم جمهوری رسید، پی‌نوشت فرمودند: «همه موجودی خزانه براساس درخواست‌های جناب‌عالی تخلیه شده است، موجودی وجود ندارد.» پس از آن محمدباقر نوبخت که رئیس سازمان برنامه و بودجه دولت روحانی بود، با تکذیب ادعای خالی بودن خزانه در ایام پایانی دولت دوازدهم اظهارکرد: «خزانه ورودی مستمر دارد و هر روز در آن مبالغی تجمیع می‌شود. این بدان معناست که خزانه هیچوقت خالی نمی‌شود. حتی اگر چنین ادعای محالی صحت داشت،

پس چطور طی سه ماه گذشته حقوق‌ها از سوی دولت جدید پرداخت شده است.» نوبخت همچنین این توئیت را منتشر کرد: «با صراحت اعلام می‌کنم دولت دوازدهم با وجود تحریم و محاصره اقتصادی؛ میلیاردها دلار به‌صورت نقد و قابل دسترس به‌عنوان موجودی ارزی، تحویل دولت سیزدهم داد.» مسعود میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد: «دولت بدون استقراض از بانک مرکزی در صدد تامین کسری بودجه است» و از سوی دیگر وزیر امور اقتصادی و دارایی این اظهارات را تایید کرد و تنها به این سوال پاسخ داده نشد که چگونه می‌توان با خزانه خالی و بدون استقراض و روش‌های تورم‌زا، کسری بودجه جبران شود! یا محمد حسینی، معاون پارلمانی رئیس‌جمهوری گفته بود که «دولت را با خزانه خالی و کلی بدهی تحویل گرفتیم» و نوبخت بلافاصله به او پاسخ داد: «قطعا بی‌اطلاع هستند که بالغ بر ٢٠٠ هزار میلیارد تومان معادل ارزی به‌صورت نقد و اسکناس در دسترس از دولت دوازدهم برای دولت سیزدهم باقی ماند.»

پایان توجیه خزانه خالی

ادعای «تسنیم» تکذیب شد و آنانی که درصدد ماهیگیری از این آب گل آلود بودند هم به‌زعم خود موفق شدند تا اینکه در تیر سالجاری حسن روحانی، رئیس‌جمهور پیشین کشورمان در واکنش به ادعا‌ها درخصوص بدهی‌های مانده از دولت قبل با مقایسه شرایط تحویل دولت‌ها گفت: «زمانی‌که در مردادماه ۱۳۹۲ دولت را تحویل گرفتیم چندصد میلیون دلار اسکناس در بانک مرکزی بود. اما در زمان تحویل دولت در مردادماه ۱۴۰۰ به دولت سیزدهم، چند میلیارد دلار اسکناس در بانک مرکزی موجود بود.» روحانی در پاسخ به سؤال یکی از حاضران درباره کسری بودجه سال ۱۴۰۰ و بازپرداخت بدهی دولت قبل توسط این دولت اظهارداشت: «دولت دوازدهم لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ را با سقف ۸۰۰ هزار میلیارد تومانی ارائه داد، اما مجلس یازدهم سقف این بودجه را به حدود ۱۲۰۰ هزار میلیارد تومان رساند؛ بنابراین ۴۰۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه، همان رقم افزایش یافته توسط مجلس است.» در 8 دیماه روحانی تاکید کرد: « برخلاف آنچه تحویل گرفته بودیم، خزانه را پر تحویل دادیم. موجودی ارزی را چند صد میلیون دلار تحویل گرفتیم ولی با چند میلیارد دلار تحویل دادیم.»

شوک خزانه پر به وزارت اقتصاد

این اظهارات روحانی راه را بر آنانی بست که عنوان می‌کردند به‌دلیل خالی بودن خزانه نمی‌توانند به وعده‌هایشان عمل کنند. شوک خزانه پر سبب آغاز هجمه به دولت قبل و مسئولان آن شد چنانکه وزارت امور اقتصادی و دارایی درواکنش به موجودی خزانه در پایان دولت دوازدهم از سوی رئیس‌جمهور سابق تأکید کرد: «تکرار این ادعا در حالی صورت می‌گیرد که بارها توضیح داده شد که نه یک خزانه خالی بلکه یک خزانه مقروض و بدهکار میراثی بود که به دولت سیزدهم رسید. اینکه ادعا شود دولت در شرایط مطلوبی تحویل داده شد، ادعای درستی نیست و هنوز کمتر از دو سال از آن روزها نگذشته و قاعدتا حافظه تاریخی افکارعمومی هم آنقدر ضعیف نیست که به یاد نیاورد وضعیت شاخص‌های اقتصادی در آغاز به کار دولت سیزدهم چطور بود.» خبرگزاری دولت هم در گزارشی با تیتر «رئیسی، کشور را در چه شرایط اقتصادی تحویل گرفت؟» ادعاهایی درباره بدهی دولت روحانی مطرح کرد.

منبع: آرمان ملی

455311

سازمان آگهی های پرسون