یادداشتی در نقد البسه مدارس:

بدون رنگ-بدون الگو

دانش‌آموزان کودک و نوجوانِ ایران زمین، دارایی‌های گرانبها و ارزشمند جامعه ما هستند و در آینده‌ای نزدیک، فرمان مدیریت و هدایتِ این مرز و بوم در دستان این عزیزان خواهد بود. پس باید اکنون بر روی آموزش، تربیت، تعلیم و گسترش فرهنگ در این قشر، نظارت ویژه و تلاشی مضاعف داشت تا در روزگاران آتی شاهد حضور افرادی سازنده و مفید در جامعه باشیم.
تصویر بدون رنگ-بدون الگو

به گزارش سایت خبری پرسون، هانیه‌تجریشی، معلم و طراح لباس ایرانی-اسلامی در یادداشتی نوشت: دانش‌آموزان کودک و نوجوانِ ایران زمین، دارایی‌های گرانبها و ارزشمند جامعه ما هستند و در آینده‌ای نزدیک، فرمان مدیریت و هدایتِ این مرز و بوم در دستان این عزیزان خواهد بود. پس باید اکنون بر روی آموزش، تربیت، تعلیم و گسترش فرهنگ در این قشر، نظارت ویژه و تلاشی مضاعف داشت تا در روزگاران آتی شاهد حضور افرادی سازنده و مفید در جامعه باشیم.

فرهنگ یک جامعه شامل موارد بیشماری از آداب، سُنن، رفتارها و پوشش افراد آن جامعه است. لباس و پوشش افراد یک جامعه از زیر مجموعه‌های مهم فرهنگ آن خِطه به حساب می‌آید‌ و رابطه‌ای به هم پیوسته و ریشه‌های در هم تنیده با یکدیگر دارند. تا آن‌جا که از سَبک پوشش یک فرد در جامعه، به هویت، ملیت، قومیت، شغل و برخی دیگر از ویژگی‌های فرهنگی او می‌توان پی‌برد. مدرسه، اولین مکانِ مستقل، رسمی و جدی برای حضور دانش آموزان در جامعه است. بنابراین فرم لباس و پوشاک مدرسه، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. لباسِ مدرسه باید به گونه‌ای طراحی شود که با داشتن اِلمان‌های زیبایی شناسی علاوه بر ایجاد حس اشتیاق برای حضور در جامعه، در شکل گیری هویت اجتماعی دانش‌آموز نیز تاثیرگذاری مثبتی داشته باشد.

به طور مثال؛ همه ما تجربه کرده‌ایم که در یک لباس خوش طرح، خوش رنگ و شیک، احساس اعتماد به نفس بیشتری داریم یا ممکن است با پوشیدن یک لباس رسمی در محل کارمان احساس کنیم در شغل‌مان مهارت بیشتری داریم. واقعیت این است که لباس می‌تواند تاثیر روانشناختی بر افراد بگذارد، همچنین قادر است که همان احساس را در اطرافیان نیز برانگیزد. پس لباس و پوشش شکیل در فرم مدرسه، قابلیت نشر احساسات، حال خوب و مهم بودن در جامعه دانش‌آموزی را دارد.

تهیه و خرید لباس فرم مدرسه یکی از مسائلی است که مدارس و خانواده‌ها هر ساله با آن روبرو هستند.

برخی بر این باورند که تعیین لباس خاص به عنوان فرم مدرسه، اثر مثبتی بر روی دانش‌آموز ندارد و صرفاً هزینه اضافی است اما برخی دیگر باور دارند که لباس فرم و یکدست در مدرسه، اثرات خوشایندِ روحی، روانی و آموزشیِ زیادی در جامعه دانش‌آموزی می‌گذارد. از اثرات مثبت پوشیدن لباس فرم مدرسه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-کاهش فاصله طبقاتی
- بهبود نظم و انضباط
- هماهنگی
- افزایش تمرکز بیشتر دانش‌آموزان بر روی درس و یادگیری
- همسان بودنِ ظاهری همه
- رفع احساس کاذب برتری و غرور به واسطه برند لباسِ یک فرد

اما از معایب آن می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

- ایجاد محدودیت در آزادی و سلیقه دانش‌آموز
- سازگار نبودن رنگ و فرم لباس با روحیه دانش‌آموز
- کیفیت پایین و نامناسب بودن جنس، الیاف و طرحِ لباس فرم

متاسفانه با نگاهی به فرم‌های ارائه شده از طرف مدارس به دانش‌آموزان، متوجه فقدان طراحی و دانش پوششی و خوش ذوقی در این لباس‌ها می‌شویم. استفاده از فرم‌های تک رنگ تیره ( طوسی، مشکی، قهوه‌ای، سرمه‌ای) که القا‌کننده حسی ناخوشایند و کسل‌کننده‌ به دانش‌آموزان هستند و انتخاب پارچه‌های بی‌کیفیت و الگوهای غیر استاندارد، که همگی باعث نقص در برش، دوخت و راحتی لباس می‌شوند. بی‌تردید با بهره‌گیری از یک طراح لباس خِبره و کاردان، می‌توان به این بخش، اعتبار و هویت بخشید. طراح لباس می‌تواند با استفاده از دانش، تجربه و تفکرِ پوششی با ارائه چندین راهکارِ مفید اعم از:
- الگوهای علمی‌تر
- انتخاب الیاف و پارچه مساعد با زیستگاه محل سکونت دانش‌آموز
- استفاده از رنگ‌های بانشاط‌تر و بهره‌وری از علم‌ِ هارمونی رنگ‌ها با فضای تحصیلی

از کج سلیقه‌گی‌هایی که باعث دلزدگی‌ دانش‌آموزان می‌شود جلوگیری کند و لباس را به محرکی اصلی برای جذب بیشتر بچه‌ها به محیط مدرسه تبدیل کند.

در کنار تمام این موارد برای ترویج و تربیت تفکر پوشش مناسبِ ایرانی، می‌توان به لباس فرم مدرسه، دیدِ هنری فرهنگی نیز داشت و با الهام گرفتن از طرح‌های سنتی ایرانی و لباس‌های قومی ملی، فرم‌های مدرسه را طراحی کرد تا دانش‌آموزان با هویت پوششی اجداد و نیاکان‌شان آشنا شوند.

در حال حاضر ساختار مدارس به چهار دوره تقسیم شده است:
- دوره سه ساله اول ابتدایی
- دوره سه ساله دوم ابتدایی
- دوره سه ساله اول متوسطه
- دوره سه ساله دوم متوسطه

چهار دوره آموزشی از کودکی تا پایان نوجوانی، زمان مناسبی را به ما برای تربیت پوششی دانش‌آموزان می‌دهد که می‌توان با بهره‌گیری از خرد و دانش طراحی لباس، برای هر دوره، لباسِ فرمی برگرفته از این طرح‌های سنتی در رنگهای شاد ایرانی طراحی کرد. بدین گونه که یک دانش‌آموز در طول سال‌های تحصیلی خود، علاوه بر رعایت قانون مدرسه مبنی بر پوشیدن لباس‌های متحدالشکل با طرحی جذاب اما خوش فرم، خوش دوخت و خوشرنگ، به طور غیر مستقیم با فرهنگ و هویت پوششی سرزمینش آشنا می‌شود که این آشنایی کمک می‌کند تا در دوره جوانی این افراد، کمتر شاهد معضلات بی‌هویتی لباس‌هایشان در جامعه باشیم.

417264