سیاست روسیه بلوک‌بندی نیست

واقعیت این است که ایران همواره برای روسیه اولین خاکریز بوده و در حوزه‌های مختلف هم این اتفاق است. رابطه‌ای که به طور مشخص دیدگاه ایرانی‌ها به آن، نسبت به دیدگاه روس‌ها متفاوت است.
تصویر سیاست روسیه بلوک‌بندی نیست

به گزارش سایت خبری پرسون، حشمت ا... فلاحت پیشه نماینده ادوار مجلس در یادداشتی نوشت: واقعیت این است که ایران همواره برای روسیه اولین خاکریز بوده و در حوزه‌های مختلف هم این اتفاق است. رابطه‌ای که به طور مشخص دیدگاه ایرانی‌ها به آن، نسبت به دیدگاه روس‌ها متفاوت است. روسیه، همواره ایران را به عنوان یک خاکریز مدنظر قرار داده و در ایران همواره ایرانی‌ها سعی کردند که روسیه را به عنوان یک متحد تعریف کنند ولی در مقاطع مختلف رویدادها هستند که مفاهیم سیاسی و بین‌المللی را تعریف می‌کنند.

یعنی مصادیق هستند که مفاهیم را تعریف می‌کنند و مصادیقی که وجود دارد، نشان دهنده همین تعریفی است که در ابتدا عرض کردم که آخرین مصداق آن همین بحث بازار تحریمی است. روس‌ها از زمانی که ایران از سال 2006 میلادی به این سمت که موج تحریم‌های جهانی علیه ایران شکل گرفت، هیچ‌وقت سعی نکردند کوچک‌ترین هزینه‌ای بدهند تا بخشی از تحریم‌های ایران تعدیل شود.

بلکه حتی همراهی هم صورت گرفت و شش بار در مجامع بین‌المللی و شورای امنیت سازمان ملل متحد به تحریم ایران رای دادند و برای دور زدن تحریم کمکی به ایران نکردند. به‌ویژه اینکه نوع نگاه روس‌ها به منافع بین‌الملل همواره مبتنی بر منافع ملی بوده است. حتی نگاه بلوک محور هم نداشتند. اشتباه است که فکر کنیم روسیه به دنبال شکل‌دهی به یک بلوک است اما حتی چین هم به دنبال شکل‌دهی به یک بلوک نیست. اگر دنبال شکل‌دهی به یک بلوک بودند، زمانی که روسیه و چین شاکله گروه بریکس را شکل دادند که متشکل از برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است، کشورهایی هستند که 24 درصد گردش پولی خارج از حوزه دلار و یورو را شکل می‌دهند و ایران بارها درخواست کرد که در این گروه حضور پیدا کند ولی به دلیل اینکه چالش‌هایی مثل چالش هسته‌ای داشت، فعلا مجوز ورود را دریافت نکرده است.

اگر روس‌ها به دنبال یک کار بلوکی بودند، حتما سازوکارهای ضدتحریمی را تعریف می‌کردند. حتی الان هم که جنگ اوکراین شکل گرفته، معتقدم نگاه روس‌ها هم کماکان به شرایط بین‌المللی نگاهی مبتنی بر منافع ملی است و نه نگاه بلوک محور. لذا اگر نگاه بلوک محور داشتند به‌اتفاق کشورهای تحت تحریم مثل ایران، سوریه و دیگر کشورهایی که تحریم هستند و حتی کره‌شمالی یک بلوک شکل می‌دادند تا بتواند در مقابل تحریم‌ها، سیاست‌هایی مثل تهاتر، حمایت‌های مختلف و متقابل و ایجاد بازار پولی خارج از حوزه یورو و دلار را شکل دهند ولی می‌بینیم که روس‌ها همین جا هم این نگاه را در پیش گرفتند، در شرایطی که ایران با تجربه‌ترین کشور در یافتن بازارهای تحریمی است، روس‌ها بلافاصله سوار بر این بازار شدند. روس‌ها به جای اینکه به سمت شکل‌دهی یک بلوک بروند، معتقدم روس‌ها نه تنها به سمت شکل‌گیری یک بلوک مقابله با تحریم نرفتند بلکه به صورت کاملا مبتنی بر منافع خودشان عمل کردند.

به هر حال روس‌ها توان صادر کردن حداقل 10 میلیون بشکه نفت به بازار امروز را دارند. روس‌ها پشتوانه‌ها و پیشینه‌های بیشتری در مناسبات با کشوری مثل چین دارند لذا باعث می‌شود که هزینه صادرات ایران افزایش یابد. همان زمانی هم که ایران تخفیف را به چینی‌ها می‌داد، الان باید تخفیف‌های بیشتری را بدهد. یکی از مشکلاتی که معمولا مورد کم توجهی واقع می‌شود نقش سیاست خارجی در منافع اقتصادی کشور است.

بزرگ‌ترین آسیب به کشور ما در این حوزه وارد می‌شود و تصمیماتی است که در سیاست خارجی اتخاذ می‌شود و فرصت‌ها را برای رقبای ایران ایجاد می‌کند. می‌بینیم که متاسفانه برخی مسئولان دولت مثل همیشه تعلل خودشان در رسیدن به منافع کشور را توجیه می‌کنند که ایران بازارهای خاص خودش را دارد و مواردی از این نوع را مطرح می‌کنند. در شرایطی که مردم ما در حوزه‌هایی مثل یارانه دچار مشکل هستند چرا گزارش شفافی داده نمی‌شود.

در سه مقطع در دولت‌های مختلف و برخی مسئولان کشور دچار اشتباه و آسیب به منافع کشور شدند. در مقطعی که اعلام کردند صادرات گاز ایران به اروپا صرفه اقتصادی ندارد. در صورتی که ایران الان می‌توانست در این زمینه یک کشور صاحب جایگاه باشد. در دنیای امروز کشورها سعی می‌کنند در قبال بلوک‌های قدرت جایگاه خودشان را تعریف کنند.

روزنامه آرمان ملی

398301