عقد نکاح یا ازدواج، علاوه بر اینکه موجب محرمیت و پیوند میان زن و مرد می شود ، سبب به وجود آمدن آثار مهمی در روابط زوجین شده و تکالیف قانونی مختلفی را بر دوش آنان مستقر می سازد. به عنوان مثال، زن مکلف است که از شوهر خود تمکین کند و همچنین اینکه مرد پرداخت مالی تحت عنوان مهریه را به همسر خود تقبل می نماید. اما سوال مهمی که اینجا ممکن است مطرح شود آن است که آیا در دوران نامزدی به زن مهریه تعلق می گیرد؟ تکلیف مهریه در دوران نامزدی چیست؟ مهریه نامزدی زن چه حکمی دارد ؟ برای پاسخ دادن به این سوالات ابتدا به بررسی تکلیف مهریه زن پرداخته و سپس شرط پرداخت مهریه و مهریه زن در دوران نامزدی را مورد بررسی قرار می دهیم.
آثار حقوقی وارد بر دوران نامزدی
ازدواج و ایجاد رابطه زوجیت برای هریک از طرفین آثار، تکالیف و تعهدات متعدد مالی و غیرمالی را به وجود می آورد. اگر بخواهیم آثار غیر مالی نکاح از جمله حسن اخلاق و رفتار و تمکین و غیره را با نامزدی تطبیق بدهیم، نتیجه‌ای را به دنبال نخواهد داشت.
زیرا بسیاری از این تکالیف با انعقاد نکاح به وجود می‌آید و اساسا قبل از نکاح وجود ندارند تا تکلیف و تعهدی برای طرف مقابل به وجود آید.
برای مثال سکونت خانم در منزل مشترک یکی از این تکالیف محسوب می‌شود که طبیعتا پیش از انعقاد نکاح تعهد و تکلیفی برای خانم جهت سکونت در منزل مشترک وجود نخواهد داشت.
دوران نامزدی و استحقاق دریافت مهریه
مهریه را باید یکی از مهم‌ترین و البته اصلی‌ترین حقوق مالی رابطه زوجیت دانست. به موجب ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی: به مجرد عقد، زن مالک مهر می‌شود و می‌تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید.
همان‌طور که از ماده قانونی مشخص است، به محض ایجاد عقد، خانم مالک مهر می‌شود بیانگر این موضوع است که تا قبل از جاری شدن صیغه نکاح و شروع رابطه زوجیت خانم هیچ حقی در خصوص دریافت مهریه ندارد. پس وی در دوران نامزدی مستحق دریافت مهریه نیست.
اما همان‌طور که اشاره شد ممکن است پیش از انعقاد نکاح بین زوجین صیغه محرمیت خوانده شده باشد که دراین‌صورت موضوع متفاوت خواهد بود.
در طول دوران صیغه محرمیت یا همان ازدواج موقت برخلاف دوران نامزدی خانم مستحق دریافت مهریه است.
میزان دریافت مهریه بستگی به برقراری رابطه جنسی دارد. اگر رابطه جنسی صورت بگیرد خانم مستحق دریافت تمام مهریه است درغیراین‌صورت مستحق دریافت نصف مهریه است.
نکته مهم در خصوص مهریه در عقد موقت که با عقد دائم متفاوت است درخصوص عدم تعیین مهریه است. در نکاح موقت اگر مهریه در هنگام عقد ذکر نشده باشد عقد باطل خواهد بود.