طبق آمار رسمی و اعلامی مدیرکل امور اجتماعی استانداری همدان در حوزه خانواده وضعیت نگران‌کننده است و همدان نوزدهمین استان کشور در نرخ طلاق است و از هر سه ازدواج، یکی به جدایی می‌انجامد؛ آماری نگران‌کننده که دکتر مهرداد هوشمند، استاد جامعه‌شناسی، در گفت‌وگو با «پُرسون» آن را زنگ خطری برای سلامت نهاد خانواده دانست و تأکید کرد: افزایش طلاق تنها یک مسئله فردی نیست، بلکه تهدیدی جدی برای بنیان‌های اجتماعی و آینده جامعه محسوب می‌شود.
به گزارش سایت خبری پُرسون، دکتر مهرداد هوشمند، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه و پژوهشگر مسائل اجتماعی در گفتگو اختصاصی با «پُرسون» به وضعیت نگران کننده طلاق در جامعه و استان همدان پرداخت و بیان کرد: طلاق به عنوان یکى از آسیب‌هاى مهم اجتماعى، در سال‌هاى اخیر روند رو به افزایش و نگران‌کننده‌ای داشته است؛ موضوعی که باید مورد توجه کارشناسان، برنامه‌ریزان و سازمان‌های مرتبط قرار گیرد، زیرا افزایش طلاق می‌تواند تهدیدی جدی برای سلامت جامعه و ثبات و دوام نهاد خانواده باشد.
دکتر مهرداد هوشمند افزود: طبق مطالعات و پژوهش‌های انجام‌شده در حوزه جامعه‌شناسی و روانشناسی، بخش قابل توجهی از آسیب‌های اخلاقی و رفتاری در جامعه از جمله بزهکاری‌ها، اعتیاد، فرار از خانه و اختلالات روانی ارتباط نزدیک و مستقیمی با افزایش طلاق و اختلال در روابط خانوادگی دارد. افزایش طلاق در جامعه نه تنها بنیان‌های عاطفى و روانى خانواده را متزلزل می‌کند، بلکه می‌تواند زمینه‌ساز بروز ناهنجاری‌ها و آسیب‌هاى اخلاقى و اجتماعى گسترده‌ای در سطح جامعه باشد.
وی همچنین گفت: این موضوع که از هر سه ازدواج، یکی منجر به طلاق می‌شود، نشانه و شاخص خوبی برای سلامت نهاد خانواده نیست، بلکه زنگ خطر و تهدیدی جدی برای سلامت و پایداری نهاد خانواده است که باید برای آن چاره‌جویی اساسی صورت گیرد. اگر از هر سه ازدواج یکی به طلاق می‌انجامد، این پیام را به ما می‌دهد که حدود ۳۳ درصد ازدواج‌ها و پیوندها منجر به جدایی می‌شود؛ مشکلی جدی که باید مورد توجه ویژه سازمان‌ها و نهادهای مرتبط قرار گیرد و برای پیشگیری و کاهش آن برنامه‌ریزی‌های اساسی انجام شود.
این استاد دانشگاه افزود: افزایش طلاق در یک جامعه صرفا یک مسئله فردی و خانوادگی نیست، بلکه یک موضوع مهم اجتماعی است که پیامدهای آن به کلیت جامعه بازمی‌گردد و بخش‌ها و سطوح مختلف اجتماعی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. لذا هر گونه بی‌تفاوتی و کم‌توجهی در این زمینه، پیامدها و تأثیرات زیانباری برای افراد، خانواده‌ها و جامعه به دنبال خواهد داشت. به همین خاطر، برنامه‌های پیشگیری و کاهش در زمینه پدیده طلاق نیازمند رویکردی جامع و همه‌جانبه و مستلزم همفکری و همکاری سازمان‌ها و نهادهای مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و حقوقی است.
دکتر هوشمند در ادامه مطرح کرد: از دیدگاه جامعه‌شناسی، طلاق در زمره غم‌انگیزترین پدیده‌های اجتماعی و انسانی است، زیرا تعادل انسان‌ها و خانواده‌ها را از جهات مختلف بر هم می‌زند، فرزندان و افراد خانواده را با مشکلات جدی در زمینه تربیت و آموزش مواجه می‌سازد و آثار شوم و زیانباری برای خانواده‌ها و جامعه از جهات مختلف ایجاد می‌کند. طلاق امیدها و آرزوهای آغازین زندگی مشترک را بر باد می‌دهد و در نهایت سلامت و تعادل خانواده‌ها و جامعه را متاثر و تهدید می‌کند.
وی همچنین یادآور شد: طبق مطالعات و پژوهش‌های انجام‌گرفته، یکى از مسائل نگران‌کننده افزایش میزان طلاق‌هاى توافقى در میان زوج‌های جوان در سال‌هاى اخیر است، به‌ویژه زوج‌هایی که حتی کمتر از دو سال از زندگى مشترک‌شان گذشته است. این مسئله می‌تواند ناشى از عواملی چون ضعف آموزش‌های پیش از ازدواج، ضعف مهارت‌هاى ارتباطى و اجتماعی، نگاه سطحى به تشکیل خانواده و ازدواج، افزایش فشارها و مشکلات اقتصادى و همچنین تأثیر رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی مجازی باشد. این عوامل به‌وضوح نشان می‌دهد که موضوع تشکیل خانواده و ازدواج نیازمند مداخلات جدى فرهنگى و آموزشى است.
این پژوهشگر مسائل اجتماعی درباره علل و عوامل طلاق در خانواده‌ها اظهار داشت: واقعیت این است که طلاق به عنوان یک پدیده اجتماعی و روانی متاثر از عوامل و شرایط و متغیرهای گوناگونی است که باید این عوامل در هر استان با توجه به پرونده‌ها و اطلاعات و آمار دقیق و عینی شناسایی و دسته‌بندی شود؛ لذا نمی‌توان آن را به یکی دو عامل خاص محدود کرد.
دکتر هوشمند در پایان افزود: اما به طور کلی عواملی نظیر ضعف در گفتگوها و مهارت‌های ارتباطی و عاطفی، تحول در ارزش‌ها و نگرش‌های فرهنگی، عادی‌شدن پدیده طلاق و شکسته‌شدن قبح آن، فشارهای مالی و اقتصادی، افزایش نرخ بیکاری بین جوانان و تحصیل‌کرده‌ها، تحول در نقش‌های جنسیتی، ازدواج‌های شتاب‌زده و بدون شناخت، افزایش توقعات و انتظارات نامعقول زوجین و خانواده‌ها از یکدیگر، کاهش تعهد و مسئولیت‌پذیری در ازدواج، تغییر در الگوها و سبک زندگی، سوءظن و بدبینی زوجین، ضعف باورها و اعتقادات دینی، اختلالات و مشکلات جنسی و تأثیر فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی از جمله عوامل مهم افزایش طلاق در جامعه هستند که باید در این زمینه اقدامات اساسی و جدی صورت گیرد.
منبع: پُرسون
