به گزارش سایت خبری پرسون، مشکلات و گرانی همچنان در جامعه ما وجود دارد و این معضلات مردم را خصوصا سرپرستان خانوار را با مشکلات روانی و اجتماعی مواجه ساخته است. دست تنگی و مشکلات اقتصادی فشار روانی زیادی برای مردم به وجود آورده است. از سوی دیگر دولت ها و مسئولین نیز در این زمینه هنوز نتوانسته اند اقدام موثر وملموسی انجام دهند و شرایط در حال بدتر شدن است. برای کنترل این شرایط و سپری کردن نوروز ما به سراغ جامعه شناسان، رفتارشناسان و روانشناسان رفته ایم و از آن ها پرسیده ایم آیا راهی وجود دارد که بتوان به وسیله آن این شرایط را صرف نظر از اقدامات مسئولین کنترل کرد؟
کمک مردم به مردم
جعفر بای جامعه شناس و پژوهشگر اجتماعی در این خصوص به آفتاب یزد گفت: «تورم و مشکلات اقتصادی به طبقه محروم فشار آورده است و عده ای از مردم دچار یاس و ناامیدی شده اند. مردم به انحاء مختلف دولت مردان را آزموده اند و انتظار داشتند که اتفاقی رخ دهد اما انتظارات مردم برآورده نشده است. امروز مردم از کمک های قطره چکانی دولت ها نیز ناامید شده اند و ریشه مشکلات خودشان را دولت می دانند. مردم ما انسان های فهیمی هستند فلذا الان دیگر امیدی به کمک دولتی وجود ندارد چون مشکلات، عمیق و ریشه ای شده اند.
باتوجه به روند مشکلات رو به رشد جامعه ما مردم باید خود برای خود کاری کنند. ناکامی دولت در حل مشکلات و ضعف در کنترل قیمت ها باعث شده است که مردم از کمک دولتی هم ناامید شوند. الان تنها یک امید وجود دارد و آن کمک مردم با مردم است. مردم باید به کمک همگانی به یکدیگر کمک کنند. نصیحت های مردم این روزها به یکدیگر این است که هوای آشنایان خود را داشته باشند. متاسفانه دامن کمک ها محدود به نظام خویشاوندی شده است.
قبلا ما آدم هایی را داشتیم که یک روستا را با کمکهای خود پوشش می دادند ولی الان به دلایل فراوان این کمک ها هم محدود شده است. الان حوزه حمایتی مردم از همدیگر فقط به دایره نظام خویشاوندی محدود می شود. در این شرایط بهتر است که دایره حمایتی مردم گسترده شود تا شب عید به خوبی سپری شود. اما باز مشکل به قوت خود باقی می ماند و دولت باید در این خصوص کار خود را به درستی انجام دهد. احساس تنهایی در مشکلات باعث حذف فرد از جامعه می شود. در این شرایط انسان ها نسبت به هم بی تفاوت شده اند زیرا فقر جامعه را تحت تاثیر شدید خود قرار داده است.
گستره نیازمندان زیاد شده و این باعث شده است که دایره حمایتی مردم نیز کوچک شود. مردم ما نسبت به یکدیگر خیر رسان هستند اما هرچه فشار بیشتر شود کمک ها کمتر می شود و این باعث مشکلات عدیده ای در تعاملات اجتماعی می شود. ما در یک پیک بسیار سختی قرار گرفته ایم و باید تلاش کنیم به هر نحوی به یکدیگر کمک رسانی کنیم. در چنین مقطعی دولت باید قدرت نظارتی خود را بیشتر کند و با عمل خود را برای مردم ثابت کند. در این مقطع باید دولت خودش را نشان دهد و در عمل طیف آسیب پذیر جامعه را زیر چتر حمایتی خود قرار بدهد تا اعتماد از دست رفته مردم را بازگرداند. در این مقطع مردم باید به خود کمک کنند ولو اینکه از یک چارچوب خانواده شروع شود به خویشاوندان، اهالی محله و .... برسد. مردم باید از یکدیگر حمایت کنند تا این دوران سپری شود.»
سازمان های حمایتی
مجید ابهری رفتار شناس نیز در این باره گفت: «هر ساله هنگام نو شدن سال بر اساس آداب، رسوم و سنت های کهن مردم اقدام به نو نمودن خانه، پوشاک و زندگی خود می کنند. هرکس در حد توانایی خود اقدام به نوسازی منزل، رنگ آمیزی و حتی تجدید بنا نموده و براساس توانایی اقتصادی نسبت به خرید پوشاک برای خود و خانواده و تهیه اقلام پذیرایی گام بر می دارد. متاسفانه در سال های اخیر به خاطر فشار های اقتصادی ناشی از تورم و گرانی، دیگر نمی شود خرید هایی مثل گذشته داشت چه از نظر میوه، شیرینی و اقلام پذیرایی و چه از نظر پوشاک و ... برای خود و فرزندان. از این نظر کسانی که حقوق بگیر و دارای درآمد محدودی هستند دچار تنش های عصبی و اضطراب گردیده اند. همین تنش ها و فشار های عصبی باعث می گردد که فرد در خیابان هنگام عبور اگر تنه کسی به او بخورد یک جنجال قابل توجه به وجود آورد.
ممکن است همین اعمال بسیار پیش پا افتاده موجب درگیری های فیزیکی و حتی قتل گردد. بسیاری از کسانی که دست به قتل و جنایت زده اند حتی در خواب هم تصور نمی کردند که روزی دستشان به خون بی گناهی آلوده شوند. با عنایت به این نکات و از آن جایی که نوروز و آداب و رسوم وابسته به آن متعلق به امروز و دیروز نیست باید به نحوه سپری کردن آن توجه داشته باشیم.
در تمام کشور های فارسی زبان مانند تاجیکستان، افغانستان و ... همین آداب و رسوم نوروز با شکل های مختلفی اجرا می گردد. در کشور ما متاسفانه به دلیل مشکلات اقتصادی تمام آداب و رسوم ما در حاجی فیروز خلاصه شده است که عده ای در این پوشش دست به تکدیگری میزنند و این سنت که پیام آور شادی و عید نوروز است تبدیل به ابزاری برای تکدی از مردم گردیده است. در حال خاصر دولت و نهاد های دولتی باید به شرایط نامناسب افراد بیکار، کم درآمد، بازنشسته، زنان سرپرست خانوار، خانواده های بی سرپرست و ....توجه داشته باشند. پذیرایی از میهمان یکی از آداب جدا نشدنی فرهنگ ما ایرانیان است که هرکس بر اساس توانمندی خود این اقدام را انجام می دهد .
باید سازمان های حمایتی به فکر طبقاتی باشند که قبل تر اشاره شد. البته از آنجایی که کمک های این سازمان ها هم چندان دندانگیر نیست باید خود مردم مثل همیشه وارد میدان شوند. بسته های عیدانه که هر سال توسط مردم تهیه می گردد به مناسبت نوروز مردم باید بر اساس توانایی خود آستین بالا زده و بسته های مومنانه و نوروزانه تهیه کرده و به دست خانواده های نیازمند برسانند. اگر شادی ای قرار است در نوروز برقرار گردد این شادی باید بین همه به مشارکت گذاشته شود. یعنی فقیر و غنی باید به طور یکسان شاد باشند. مردم باید کمر همت ببندند و مثل همیشه وارد میدان شوند و کمک های نوروزانه خود را به شکلی آبرومندانه به دست نیازمندان برسانند .»
حفظ اعتماد به نفس
فاطمه رسولی روانشناس نیزدرباره کنترل روان و مدیریت استرس در شرایط بد اقتصادی به آفتاب یزد گفت: « از آن جایی که مهمترین فشار روانی درواقع بر روی سرپرست خانوار است بنابراین مهم ترین کار در این شرایط تمرین همدلی است. واقعا با این شرایط اقتصادی به وجود آمده، کمتر کسی توانسته از این شرایط به راحتی عبور کند و همه ما شرایط بد اقتصادی را حساس کردیم. بنابراین کمترین کاری که می توانیم در رابطه با سرپرست خانوار انجام دهیم این است که با او همدلی کنیم، دنیا را از نگاه او ببینیم و متوجه باشیم که مشکل از ناتوانی او نیست بلکه شرایط اقتصادی جامعه باعث به وجود آمدن مشکلات متعدد شده است.
نکته دیگر این است که توجه کنیم به اینکه این مسئله و مشکل گذرا است و حالا با تدابیر مسئولین احتمال گذر از این شرایط وجود دارد. از سوی دیگر باید به فکر این موضوع باشیم که تا جای ممکن نیاز های خود را طبقه بندی کنیم و بر اساس اولویت ها به نیازهای اصلی خود بپردازیم. بر اساس هرم نیازهای مازلو ما چندین نیاز داریم که یکی از این نیاز ها نیاز به احترام عشق، محبت و احساس تعلق است.
شرایط اقتصادی تا حدی بر روی نیاز های فیزیولوژی ما تاثیر می گذارد و شاید ما نتوانیم نیاز های اولیه خود را یعنی خوراک، پوشاک و مسکن را صد در صد تامین کنیم ولی اگر بتوانیم حدود 50 درصد از این نیاز ها را برطرف کنیم امکان عبور از آن ها وجود دارد و می توانیم به نیاز های دیگر خود بپردازیم. مثلا اینکه وقت خود را صرف کارهایی کنیم که به احساس ارزشمندی ما کمک کند، روابطمان را با خانواده و دوستان گسترده تر کنیم تا بتوانیم نیاز به تعلق خودمان را پاسخ دهیم. این ها باعث می شود که اعتماد به نفس خودمان را حفظ کنیم تا بتوانیم این مشکلات هیجانی و استرس ها را تا حد زیادی کنترل کنیم.»
منبع: آفتاب یزد