نخبگان؛ «چرایی مهاجرت و ناامیدی»

در سال‌های گذشته نمودار مهاجرت نخبگان در ایران روند صعودی داشته و ادامه این پدیده به صورت پیوسته، ایران را در آینده‌ای نزدیک با چالش‌های عظیمی روبه‌رو خواهد کرد.
تصویر نخبگان؛ «چرایی مهاجرت و ناامیدی»

به گزارش سایت خبری پرسون، حسین معافی تحلیلگر مسائل اجتماعی نوشت: یکی از دلایلی که باعث مهاجرت نخبگان می‌شود شرایط سخت و دشوار مراحل جذب اعضای هیأت علمی دانشگاه‌هاست. کاهش سن جذب هیأت علمی باعث شده که بسیاری از فارغ‌التحصیلان و دانشجویان دکتری انگیزه خود را برای فعالیت و ادامه تحصیل از دست بدهند و به دنبال مهاجرت به کشورهای آمریکایی و اروپایی باشند.

بر اساس بند «م» ماده چهار آئین نامه استخدامی اعضای هیأت‌علمی مصوبه یک اسفند سال ۱۳۹۰ حداکثر سن برای دارندگان مدرک تحصیلی دکترای تخصصی و سطح چهار حوزوی ۴۵ سال تمام است درحالی‌که همین بند و همین ماده در مصوبه اصلاحیه جلسه ۱۹۲ هیأت عالی جذب مورخ ۳۰ شهریور ۱۳۹۶ به چهل سال تنزل یافته‌است.

جدای از اینکه این مصوبه آیا کارشناسی‌شده و عادلانه است و متولیان چه مسائلی را هنگام وضع آن نادیده گرفتند، در اجرای این مصوبه به گونه‌ای عمل می‌شود که سبب تضییع حق هزاران نفر از دانش‌آموختگان و دانشجویان دکتری شده و می‌شود که زیان‌دیدگان حق دارند برای استیفای حقوق تضییع شده از هرگونه اقدام قانونی دست بر ندارند. به‌دنبال این موضوع جمعی از دانش‌آموختگان و دانشجویان سراسر کشور در اعتراض به کاهش شرط سنی برای عضویت هیأت علمی در نامه‌ای به مسئولان کشور از جمله رئیس‌جمهور و شورای عالی انقلاب فرهنگی اعتراض خود را اعلام کردند و خواستار لغو این مصوبه شدند.

رئیس هیأت عالی جذب شورای عالی انقلاب فرهنگی در جوابیه‌ای اعلام کرد که هیأت عالی مرکزی جذب به پیشنهاد وزارت‌های علوم و بهداشت شرط سنی احراز جایگاه هیأت علمی را از ۴۵ سال به ۴۰ سال کاهش داده است ودانش آموختگان باید این موضوع را از وزارت‌های علوم و بهداشت پیگیری کنند، این موضوع ارتباطی به هیأت عالی جذب شورای عالی انقلاب فرهنگی ندارد، هیأت عالی پیشنهاد این دو وزارت را تأیید کرده است و در صورت موافقت آنها دوباره امکان بررسی مصوبه مذکور وجود دارد. با نادیده‌گرفتن این حق مسلم از دانش‌آموختگان دانشجویان و نخبگان کشور افزون بر این‌که هزینه‌های صرف‌شده و سرمایه‌های مادی و معنوی آنان هم پایمال می‌شود زمینه ناامیدی و مهاجرت نخبگان را نیز فراهم می‌کند که بنا به فرموده مقام معظم رهبری تشویق جوانان نخبه به ترک کشور خیانت است.

همین آمار و ارقام و موج مهاجرت نخبگان و بی‌انگیزگی قشر تحصیلکرده بهانه‌ای شد تا رهبرانقلاب در دیدار نخبگان جوان و استعدادهای برتر علمی، نخبگان را «نور چشمان ملت» بخوانند و از مسئولین خواستند تا راه حل‌های مناسبی را برای حل این مشکل در نظر گرفته و این موضوع مورد بررسی قرار گیرد. بر اساس جدیدترین آمارهای رصدخانه مهاجرت ایران درصد بالایی از دارندگان مدال‌های المپیاد علمی و اعضای بنیاد نخبگان، مقیم خارج از کشور هستند و این عوامل نه تنها آینده علمی کشور را به خطر می‌اندازد بلکه باعث ناامیدی و عدم انگیزه دانشجویان وحتی دانش‌آموزان کشور نیز می‌شود.

جذب نخبگان و فارغ‌التحصیلان به صورت اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها می تواند یکی از راهکارهای مناسب برای جلوگیری از خروج سرمایه‌های انسانی در کشور باشد. آسان‌تر شدن شرایط جذب هیأت علمی و افزایش سن متقاضیان می‌تواند باعث دلگرمی و تلاش‌های بیشتر نخبگان و فارغ‌التحصیلان در عرصه‌های علمی و فناوری در کشور گردد. لذا شایسته است که دولت و مجلس محترم شرایط تسهیل جذب اعضای هیأت علمی و افزایش سن متقاضیان ولغو مصوبه قبلی را در وزارت‌های علوم و بهداشت پیگیری نمایند.

توجه: مطلب مندرج صرفا دیدگاه نویسنده است و رسانه پرسون در قبال آن هیچ موضعی ندارد.

منبع: آرمان ملی

378287