به گزارش سایت خبری پرسون، طی ۸ سال گذشته شاهد آسیب‌های بسیاری در ابعاد مختلف به کشور بودیم و یکی از این ابعاد ارتباط با تمام کشورهای دنیا بود. در مدتی که حسن روحانی سکان اداره قوه مجریه را در دست داشت، مردم با موضوعاتی آشنا شدند و در آن‌ها علم و آگاهی پیدا کردند که پیش از آن اهمیت چندانی نداشت. بازگویی گذشته تکرار مکررات است و در این گزارش قصد پرداختن به مسائل قبلی را نداریم. مسئله این نگارش، اهمیت و لزوم ارتباط با کشورهای همسایه و هم‌پیمان در تمام دنیا و پرداختن به این مهم است که چرا تاکنون نادیده گرفته می‌شد.
زمانی که برای اثبات حسن نیت ایران به غربی‌ها هدر رفت!
بر کسی پوشیده نیست که روحانی با شعار ارتباط با آمریکا و کشورهای اروپایی رأی ملت را گرفت و سرکار آمد. پس‌ازآن سیاست خارجی جمهوری اسلامی صرفا به قانع کردن کشورهای غربی برای حسن نیت ایران محدود شد. حتی وزیر امور خارجه وقت نیز سخنرانی‌های تندوتیزی را در سازمان‌های بین‌المللی انجام می‌داد تا بتواند اثبات کند که حق با ایران است.
در همین راستا ایران مدت زیادی را در مذاکره با آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان هدر داد و درنهایت به توافق برجام رسید. اکنون بیش از ۵ سال از حصول توافق برجام و تلاش برای اثبات حسن نیت ایران به غربی‌ها می‌گذرد، تحقیقا و دقیقا می‌توان گفت که این توافق، این حجم از تلاش و آن سیاست دولت روحانی نه‌تنها هیچ عائده‌ای برای کشور نداشته است بلکه مجراهای مختلف اقتصادی کشورمان را نیز مسدود کرده است.
توافقی که به‌منظور حفظ ارتباط ایران با تمام کشورهای دنیا به امضا رسید، تاکنون طوری پیش رفته است که حتی نتوانسته یک گره اقتصادی از کشورمان باز کند و سرمایه‌گذاران خارجی را نیز فراری داده است. سال ۹۷ بود که آمریکا رسما از برجام خارج شد و این توافق باوجود حضور کشورهای غربی که مدعی استقلال هستند و اجرای کامل تعهدات ایران، ناکارآمد باقی ماند.
نگاهی به عقب و توجه به لزوم ازسرگیری ارتباط با همسایگان
با این وجود اکنون مدت‌هاست که غربی‌ها ایران را به نقض توافق متهم می‌کنند و مدعی هستند که ایران با کاهش تعهدات خویش در حال ساخت سلاح هسته‌ای و به هم زدن صلح و نظم جهانی است. این اتهامات به هفته‌ها یا ماه‌های اخیر محدود نمی‌شود بلکه دقیقا همزمان با انقلاب اسلامی فشار آمریکایی‌ها بر کشور ما تداوم داشته است. اما با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ و پایان یافتن دولت امیدوار به غرب روحانی، زمان تغییر فرارسید.
تغییری از جنس نگاه به توان داخلی، اهمیت به ظرفیت‌های داخلی و کشورهای همسایه و آسیایی. کشورهایی که تاکنون نقض پیمان نکرده‌اند، کشورهایی که بازارهای بالقوه اقتصادی دارند، کشورهایی که تقویت ارتباط با آن‌ها به معنای تقویت منطقه غرب آسیا در مقابل زیاده‌خواهی‌های آمریکاست. همان هدفی که نظام استکبار سال‌هاست برای عدم تحققش تلاش می‌کند و آن چیزی نیست جز ارتباط و وحدت کشورهای هم‌مرز و هم‌پیمان با جمهوری اسلامی ایران.
اکنون چند ماهی از سرکار آمدن دولت سیزدهم می‌گذرد و رئیس‌جمهور چند سفر به این کشورها داشته است. حجت‌الاسلام رئیسی پیش از آغاز به کار بر لزوم ازسرگیری ارتباط با کشورهای همسایه و آسیایی و شرقی تأکید می‌کرد و تقویت آن را باعث باز شدن درهای جدید به روی اقتصاد کشورمان می‌دانست، این سیاست هنوز هم ادامه دارد و باوجوداینکه دولت ابتدای کار است اما با نگاهی به اقدامات انجام‌شده می‌توان امیدوار به تغییر بود.
ارتباط با کشورهای همسایه و آسیایی برگ برنده ایران در قبال کشورهای غربی است. هرچند این مسئله تنها برای ایران برد محسوب نمی‌شود و برای سایر کشورها نیز یک دستاورد برای ایستادگی بیشتر در مقابل آمریکاست.
نگاهی به سفرهای دولت به کشورهای همسایه
در همین راستا اواخر تیرماه سال جاری بود که رئیس‌جمهور ترکمنستان در گفت‌وگویی تلفنی از حجت‌الاسلام رئیسی دعوت کرد تا در اولین فرصت، سفر رسمی به ترکمنستان داشته باشد و همچنین از او برای حضور در ششمین نشست سران کشورهای ساحلی دریای خزر و نیز پانزدهمین اجلاس سران سازمان همکاری‌های اقتصادی (اکو) دعوت به عمل آورد.
رئیس‌جمهور کشورمان در اولین سفر خارجی خود پس از آغاز ریاست جمهوری، صبح روز پنج‌شنبه، ۲۵ شهریور برای حضور در اجلاس شانگهای به تاجیکستان سفر کرد و ۲۶ شهریورماه و در دومین روز از سفر به تاجیکستان، با «قربانقلی بردی محمداف» رئیس‌جمهور ترکمنستان دیدار کرد و رئیس‌جمهور ترکمنستان نیز در این دیدار با ابراز خرسندی از روابط دوستانه کشورش با جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: «بنا داریم برگزاری کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور به شکل منظم دنبال شود.»
حال به نظر می‌رسد رئیس‌جمهور کشورمان قرار است در هفته آتی به ترکمنستان سفر کند و مباحث مطرح‌شده بین دو کشور را پیگیری کند. سفرهای رئیسی به کشورهای منطقه نشان می‌دهد که دولت سیزدهم بر سیاست خود استوار است و این مسئله را اثبات می‌کند. از سوی دیگر، اوایل مهرماه بود که وزیرامورخارجه کشورمان به روسیه سفر کرد. سفر حسین امیرعبداللهیان به مسکو با عنوان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به مسکو و دیدار با سرگئی لاوروف همتای روس خود بازتاب زیادی در رسانه‌های روسیه داشته است.
به طورمثال روزنامه کامرسانت از امیر عبداللهیان به‌عنوان یک دیپلمات حرفه‌ای یاد کرد که کمتر از یک ماه و نیم پس از روی کار آمدن به مسکو آمده است. این روزنامه در گزارشی خبری و تحلیلی مانند این سفر را پوشش داد و نوشت که دو وزیر اعلام کردند که در مورد مسائل منطقه‌ای و دوجانبه نظرات مشابه و نزدیکی دارند. قبل‌تر از آن نیز وزیر خارجه کشورمان ۶ شهریورماه تهران را به مقصد بغداد ترک کرد و وارد عراق شد. امیرعبداللهیان در کنفرانس بغداد که با حضور برخی از کشورهای منطقه‌ای و شماری از کشورهای دیگر برگزار شد، شرکت کرد. این سفر ۳ دستاورد مهم برای ایران داشت.
دستاورد اول؛ پالس‌های ایران و امارات برای تحکیم روابط
اولین حاشیه‌ای که در جریان برگزاری اجلاس بغداد، موردتوجه برخی کنشگران سیاسی و رسانه‌ها قرار گرفت، محل قرار گرفتن حسین امیرعبداللهیان در کنار حاکم دبی (نخست‌وزیر امارات)، برای گرفتن عکس یادگاری بود. برخی از کاربران در فضای مجازی مدعی بودند وزیر امور خارجه ایران در جای «شیخ محمد بن‌راشد» ایستاده است و همین امر موجب ناراحتی و قهر وی از اجلاس شده است و «مقامات اماراتی از همان ابتدا به مسئولین عراقی اطلاع داده بودند که حاکم دبی صرفا در افتتاحیه این اجلاس حاضر می‌شود و در ادامه «سهیل المزروعی» وزیر انرژی امارات بر صندلی وی می‌نشیند.»
به نظر می‌رسد آنچه که نخست‌وزیر امارات در صفحه شخصی خود در توییتر منتشر کرد، واکنشی به همین حواشی است.
بن راشد در این توییت آورده است: «امروز، در حاشیه اجلاس همکاری‌های بغداد، با وزیر امور خارجه جدید ایران، حسین امیرعبداللهیان ملاقات کردم. برای وی آرزوی موفقیت در وظایف جدید خود با توسعه روابط مثبت با کشورهای همسایه و تحکیم روابط مبتنی بر اصول حکمت و منافع مردم رادارم.» او در پایان تأکید می‌کند: «و سلام ما همیشه به همسایه و دوست ایران است.»
دستاورد دوم؛ رایزنی‌های ایران و مصر
آنچه در اجلاس بغداد اتفاق افتاد و در میان حواشی برخی داخلی‌ها دیده نشد، گفت‌وگوی امیرعبداللهیان و عبدالفتاح سیسی رئیس‌جمهور مصر بود. با توجه به این گفت‌وگوها، به نظر می‌رسد به‌زودی شاهد توسعه روابط با این کشور مهم در جهان اسلام باشیم.
دستاورد سوم؛ گشایش‌هایی برای ادامه مذاکرات ایران و عربستان
در دیگر سو، رخدادی که در این اجلاس بسیار حائز اهمیت بود، اظهارات فؤاد حسین وزیر امور خارجه عراق در نشست خبری در ارتباط با روند مثبت مذاکرات ایران و عربستان بود.
اظهارات فؤاد حسین درحالی بود که وزیر امور خارجه کشورمان در جلسه رأی اعتماد مجلس شورای اسلامی در نطق دفاعیاتش به‌صورت ویژه از عربستان سعودی نام می‌برد و می‌گوید: «مسلمانان جهان، عربستان را به‌عنوان سرزمین مقدس نزول وحی و پیامبر عظیم‌الشأن اسلام می‌شناسند. ما همکاری بین دو کشور مسلمان ایران و عربستان را به نفع منطقه می‌دانیم.»
بررسی این مسائل نشان می‌دهد ایران در مسیری قرارگرفته با نگاه به شرق و توجه ویژه به کشورهای منطقه، به کابوس آمریکا در منطقه مبدل شده است.
توجه جدی دولت سیزدهم به روابط با روسیه و چین روز یک‌شنبه هفته جاری نیز الکساندر لاورنتیف نماینده ویژه رئیس‌جمهور روسیه در امور سوریه و سرگئی ورشینین معاون وزیر خارجه روسیه که پس از سفر به دمشق و رایزنی با مقامات سوری ازجمله بشار اسد در رأس هیئتی در تهران حضور داشتند با حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران دیدار و گفت‌وگو کردند.
وزیر امور خارجه در این دیدار با تأکید بر توجه جدی دولت سیزدهم به روابط فی‌مابین در عرصه‌های مختلف، تبادل هیئت‌های عالی‌رتبه بین ایران و روسیه و همچنین گفت‌وگوی تلفنی اخیر رئیسی و پوتین رؤسای جمهور جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه را حاکی از عزم دو کشور برای توسعه همکاری‌های پایدار و بلندمدت برشمرد.
درنتیجه کافی است کمی به دولت سیزدهم زمان بدهیم تا سیاست‌های خود را در قبال نگاه به شرق و اهمیت روابط با همسایگان اجرایی کند. سیاست‌هایی که شاید بتواند منجر به دور زدن تحریم‌های آمریکا و فرصت‌های جدید اقتصادی برای کشورمان شود. تا همین‌جای کار نیز دستاوردهای شعارهای دولت سیزدهم مبنی بر ارتباط با همسایگان تحقق‌یافته و نسبت به دولت گذشته پیشرفت چشمگیری داشته است.
منبع: رسالت
