پرسون از یک طرح عجیب از سوی شهرداری تهران گزارش می دهد؛
به گزارش سایت خبری پرسون، تقریبا محدودیت دیگری باقی نمانده و اصناف و ادارات به روال معمول فعالیت می‌کنند، مدارس هم در آستانه بازگشایی‌اند، ولی اصرار به ادامه منع تردد شبانه که بیهوده بودنش به اثبات رسیده، کمی عجیب به نظر می‌رسد و هربار که رسانه ها وضع موجود را مورد نقد قرار داده و از بی اثر بودن این طرح می‌گویند، از سوی کسانی که می‌تواند تصمیماتشان اثرگذار باشد، اعلام می‌شود که فعلا بنایی برای حذف محدودیت شبانه ندارند و موضوع در دست بررسی است!
باگذشت نزدیک به یک سال از اجرای این طرح، آمار و ارقام رسمی در مورد کارآمدی آن در دست نیست و اکنون درباره ضررهایش بیش از فواید احتمالی آنکه مشخص نیست این فواید دقیقا چه مواردی را در برمی‌گیرد، سخن گفته می‌شود. افزایش ترافیک و شلوغی و عجله شهروندان برای آنکه قبل از ساعت منع تردد خود را به مقصد برسانند، زمینه عدم کاهش اعتماد و فوران خشم عمومی را به دنبال داشته است و به‌رغم معایب طرح مذکور، روشن نیست چه کسی یا کسانی با چه میزان قدرت در تصمیم‌گیری پشت این طرح بی‌فایده ایستاده‌اند و صدای کارشناسان و اعتراض به‌حق شهروندان را نمی‌شنوند.
شاید برای چندمین بار است که از شهریورماه تاکنون منع تردد شبانه را زیر تیغ نقد می‌بریم اما نگارش چندباره برای لغو این طرح بی‌فایده، به سؤالاتی مربوط می‌شود که در پستوهای ذهنمان می‌چرخد و پاسخ این سؤالات نزد هیچ‌یک از صاحب‌نظران و کارشناسان نیست. چون آن‌ها هم مثل ما حیران‌اند و نمی‌دانند چرا باید طرحی که غیر اثر بخش بودنش عیان است، تا به این حد کش پیدا کند و سیستم اعصاب و روان جامعه را به هم بریزد. حتی بعید نیست که شهروندان نسبت به وضع محدودیت‌های احتمالی در آینده نزدیک بدبین شوند و آنگاه رعایت پروتکل‌های بهداشتی به میزان ۴۸ درصد نیز برایمان آرزو خواهد بود.
کدام گزارش مستند از اثربخشی منع تردد شبانه می‌گوید؟
مردم ما اگرچه در رعایت پروتکل‌ها بدعمل کرده‌اند و برخی از آن‌ها همچنان به دورهمی های خانوادگی می‌روند و به سفر رفتن هم نه نمی‌گویند، اما قصور سیاست‌گذاران و تصمیم گران ما هم کم نیست، همان‌ها که مردم را در مقاطع مختلف نسبت به تصمیماتشان و فایده و اثربخشی‌اش بدبین کرده‌اند و اتفاقا منع تردد شبانه نیز از این قاعده مستثنا نیست. شاید این موضوع به ذهن متبادر شود که سیاست‌گذاران بی‌گدار به آب نمی‌زنند و لابد می‌دانند که چقدر این طرح به‌رغم همه حرف‌وحدیث‌ها ثمربخش است، اگر این‌طور هم باشد که نیست، آیا نباید، صاف و پوست‌کنده برای مردم توضیح بدهند و از فواید این طرح بگویند؟ آیا نباید گزارشی تهیه‌کرده و در قالب آمار و ارقام مستند و ارائه جزئیات تکمیلی به ما بگویند که اوضاع از چه قرار است و از چه نظر منع تردد شبانه را مؤثر می‌دانند، مگر شهروندان، کسانی نیستند که باید به اجرای این طرح تن بدهند، آیا نباید به‌منظور تنویر افکار عمومی و احترام به آن‌ها، شفاف‌سازی لازم صورت بپذیرد و بدانند به چه علت باید این طرح اجرایی شود؟
سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس به‌درستی تأکید می‌کند که «ستاد ملی کرونا هیچ‌گونه آمار و ارقامی درباره فواید حاصل از اجرای محدودیت تردد شبانه ارائه نداده و نگفته که با اجرای این طرح چقدر از شیوع بیشتر کرونا جلوگیری شده است. ازنظر علمی هنوز کسی نتوانسته اثربخشی محدودیت تردد شبانه را ثابت کند. ما نمی‌توانیم مردم را مجبور به کارهای غیرعلمی و بدون استدلال کنیم و برایشان محدودیتی وضع کنیم که باگذشت چندین ماه هیچ استناد علمی مبنی بر فوایدش ارائه نشده است.»
اغلب شهروندان در شبکه‌های اجتماعی حضور دارند و اظهارات کارشناسان مبنی بر بی‌فایده بودن این طرح در فضای مجازی بازنشر می‌شود، بنابراین مردم بیش‌ازپیش بر بدگمانی‌هایشان نسبت به طرح منع تردد شبانه افزوده‌شده است، طرحی که در یک شرایط غیرمتعارف، برای مردم زحمتی مضاعف ایجاد کرده است.
سه پیشنهاد پلیس برای حل معضل ترافیک
پیش‌تر اشاره کردیم که این طرح، گره ترافیک را کورتر کرده است و در این رابطه سردار محمدحسین حمیدی، رئیس پلیس راهور تهران بزرگ سه پیشنهاد پلیس برای حل کوتاه‌مدت معضل ترافیک در تهران را رسما به ستاد مقابله با کرونا در تهران و شورای ترافیک ارائه کرده است که شامل لغو منع تردد شبانه، اصلاح ساعات کاری و اصلاح ساعت طرح ترافیک بود. که مورد سوم یعنی تغییر در ساعت اجرای طرح ترافیک با هماهنگی شهرداری از امروز اجرایی خواهد شد اما هنوز خبری از لغو این طرح نیست و ممنوعیت‌ها همچون سابق اعمال می‌شود و منع تردد شبانه در پایتخت استمرار دارد، درصورتی‌که «پیشنهاد شورای ترافیک شهر تهران لغو این طرح است» و مجتبی شفیعی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران بابیان این سخن گفته است: منع تردد شبانه «باعث‌شده بخشی از سفرهایی که شب‌ها انجام می‌شد، به صبح منتقل شود و این نیز به ازدحام ترافیکی دامن می‌زند.»
سردار سیدکمال هادیانفر، رئیس پلیس راهور ناجا هم یکی از دلایل ترافیک سنگین عصرگاهی و شبانه را ناشی از استرس طرح منع تردد شبانه دانسته و عنوان کرده است: همین موضوع مزید بر افزایش ترافیک شده، اما شاید طرح منع تردد شبانه خیلی اثر بخش نباشد به ویژه آنکه خوشبختانه دیگر اکثریت مردم واکسن زده‌اند.
ستاد ملی کرونا برای اینکه شب‌نشینی‌ها و ترددهای غیرضروری شهری را در دوران شیوع کرونا کنترل کند، اقدام به ایجاد ممنوعیت تردد در ساعات پایانی شب کرد و جعفر تشکری هاشمی- رئیس کمیسیون حمل‌ونقل ترافیک شورای اسلامی شهر تهران نیز تأکید کرده، به نظر می‌رسد این ساعات نباید به وسایل حمل‌ونقل عمومی تسری پیدا می‌کرد. ایجاد محدودیت در استفاده از حمل‌ونقل عمومی باعث تجمع مردم در یک ساعات خاصی در وسایل حمل‌ونقلی می‌شود که به‌جای کنترل کرونا به تشدید شرایط بحرانی کرونایی کمک می‌کند.
تشکری هاشمی تصریح کرده است: «باید با ستاد ملی مقابله با کرونا صحبت شود که ساعات کار مترو و اتوبوسرانی را افزایش دهیم تا الزامی بر فشار به استفاده از حمل‌ونقل عمومی در ساعات خاص به وجود نیاید.»
پیش‌تر علیرضا زالی فرمانده عملیات مقابله با کرونا در تهران هم گفته بود که «محدودیت‌های تردد شبانه تأثیری در جلوگیری از گسترش بیماری کرونا ندارد و نتیجه‌ای جز به‌کارگیری و خستگی پلیس هم نداشته است؛ باید این طرح موردبررسی قرار گیرد. همچنین برخی موارد که ایجاد زحمت، هزینه و نارضایتی به همراه دارند را هم باید موردبازنگری قرار دهیم.» علیرضا نادعلی – سخنگوی شورای شهر تهران بابیان اینکه یکی از ایرادهای ما مدیریت استخوان‌لای‌زخم است، تصریح کرده: «اگر می‌بینیم چیزی به درد نمی‌خورد و جلوی کسب‌وکار و معاش مردم را می‌گیرد یا مردم را افسرده می‌کند، تعارف نکنیم و اجرای آن را متوقف کنیم.»
طرحی به نفع ثروتمندان/ مجوزی برای گشت‌وگذار اقشار مرفه
جعفر شربیانی- عضو شورای شهر تهران نیز به‌صف منتقدان این طرح پیوسته و در صفحه شخصی خود در توییتر به‌نقد طرح ترافیک و طرح محدودیت تردد شبانه پرداخته و نوشته است: «برخی از کارشناسان خروجی عملی طرح ترافیک را درآمدزایی می‌دانند تا اینکه کمک به کاهش آلودگی هوا باشد. همه متخصصان هم بر این باورند که طرح محدودیت تردد شبانه نقشی در کاهش کرونا نداشته و آن‌هم درآمدزا شده است. محصول مشترک هر دو طرح این است که روز و شب تهران مختص به پولدارها شده است.»
این موضوع، انتقاد صریح سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس را نیز به دنبال داشته است.
علی خضریان بر این مسئله صحه گذاشته است که «با نحوه اجرای منع تردد شبانه شهرهای بزرگ در شب‌ها برای ثروتمندان و مرفهان قرق شده و آن‌ها با پرداخت هزینه مجوز گشت‌وگذار در شهر را پیدا می‌کنند.»
دیگر صاحب‌نظران هم معتقدند این طرح نه‌تنها تأثیری نداشته بلکه بیش از همه به اقشار ضعیف جامعه آسیب رسانده است. قشر مرفه با تاکسی‌های اینترنتی و تلفنی متعارف جابه جا می‌شوند و طبیعتا برای آن‌ها، محدودیتی اعمال نشده، چراکه به لحاظ درآمدی و پرداخت جریمه ۲۰۰ هزارتومانی مشکلی ندارند و صرفا گروه‌های ضعیف جامعه که به دنبال تردد با وسیله نقلیه شخصی هستند و یا آن‌هایی که با تاکسی‌های خطی مسافرکشی می‌کنند، متحمل هزینه می‌شوند، این مسئله باید به‌طوری جدی به‌عنوان یک مطالبه از ستاد ملی مقابله با کرونا، پیگیری شود که چه فرد و نهادی در این زمینه مسئول است و یا چه فرد و نهادی می‌تواند این محدودیت فاقد اثربخشی را لغو کند و یا گزارشی ارائه شود که دلیل پابرجایی این محدودیت چیست؟ پیگیری‌های مکرر ما به نتیجه خاصی نرسیده و کسی پاسخگو نیست.
حتی کارشناسان نیز از فرط تکرار و بی‌عملی مسئولان، دیگر تمایلی ندارند دراین‌باره اظهارنظر کنند و فقط در یک جمله از بی‌تأثیری این محدودیت می‌گویند و تأکید می‌کنند که اکنون در آستانه بازگشایی مدارس و لغو اغلب محدودیت‌ها، پابرجایی منع تردد شبانه، مضحک است و جامعه در ترافیک و شلوغی به دردسر افتاده و با این وضعیت، مردم نسبت به رعایت پروتکل‌های بهداشتی نیز دلسرد خواهند شد. حدود ۱۱ ماه قبل و همزمان با پیک سوم کرونا بود که محدودیت منع تردد شبانه وضع شد و در حال حاضر اغلب متخصصان و کارشناسان این طرح را بی‌اثر می‌دانند. اما ستاد ملی کرونا همچنان بر اجرای این محدودیت اصرار دارد و دلایل این اصرار هم نه برای کارشناسان و نه برای برخی از اعضای این ستاد مشخص نیست و تنها این سیکل معیوب، بدون هیچ دستاوردی در حال تکرار و تکرار است.
حذف دورکاری و محدودیت‌های اصناف و پابرجایی منع تردد شبانه!
علی خضریان- سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس می‌گوید: ما معتقدیم در کشوری زندگی می‌کنیم که عدالت جزو ارزش‌های بالادستی است و می‌خواهیم به سمت عدالت حرکت کنیم و این طرح برخلاف این گفتمان علیه جامعه مستضعف عمل می‌کند و حداقل‌های آرامش و آسایش یک خانواده معمولی را از آن‌ها می‌گیرد. این نوع رفتار عادلانه نیست. درحالی‌که اعلام می‌کنیم مدارس حضوری شوند و دورکاری کارمندان را برداشته‌ایم، همچنان نشستن یک خانواده در یک خودرو را منع می‌کنیم! از یک‌سو مترو باز است، هواپیماها با تمام ظرفیت در حال کار هستند و در این شرایط محدودیت‌های تردد شبانه همچنان ادامه دارد. این موضوع از سوی افکار عمومی قابل‌هضم نیست.
تصمیم‌گیری درباره کرونا در اختیار مجلس نیست و فقط می‌توانند تذکر بدهند، این ستاد ملی مقابله با کروناست که می‌تواند به این حیطه ورود کرده و محدودیت‌هایی که کارآمدی لازم را ندارد، حذف کرده و محدودیت‌هایی را وضع کند که با اقتضائات روز و شرایط فعلی کووید هماهنگی دارد. ما در آستانه ورود به پیک ششم هستیم و اتخاذ تصمیمات سازنده که اثربخش است، بسیار حائز اهمیت بوده و بیش از مصوبات بی‌اثر می‌تواند به ما در کنترل ویروس کرونا کمک کند. موضوع منع تردد شبانه به نقطه‌ای رسیده که همه را به واکنش واداشته و ماه‌هاست که درباره برداشتن و یا برنداشتن این محدودیت سخنان متناقضی گفته می‌شود. اخیرا قرار بود با گسترش واکسیناسیون کرونا و سه شیفته شدن مراکز تزریق واکسن، ممنوعیت تردد شبانه در شهرهای دارای واکسیناسیون شبانه‌روزی لغو شود و پس‌ازآن ستادملی مقابله با کرونا مصوب کرد تا طرح لغو شود اما این مصوبه به مرحله اجرا نرسید و نیروی انتظامی نیز در یک جمله اعلام کرد: « طرح لغو منع تردد شبانه به ما ابلاغ نشده است.»
میزان تأثیر طرح‌ها و محدودیت‌ها سنجیده نمی‌شود!
از سوی دیگر، آنچه شائبه برانگیز بوده این است که فقط دوربین‌های طرح ترافیک، پلاک خودروها را ثبت می‌کنند و کسانی که منازلشان در محدوده طرح ترافیک نیست، در ساعت‌های ممنوعیت بدون جریمه تردد می‌کنند! از طرفی بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی اعلام کرده‌اند این طرح، منع تردد شبانه نیست، عوارض خروج از منزل است که منطقی نیست. گروهی از کاربران نیز نوشته‌اند که در طول روز، رفت‌وآمدها و سطح تماس افراد بایکدیگر وسیع‌تر است و اینکه از ساعت ۲۲ ممنوعیت تردد اعلام می‌شود، بی‌معنا و غیرقابل‌توجیه است و بسیاری بر این باورند که باتوجه به در پیش بودن پیک ششم و گسترش بیماری، احتمال دارد گروهی از شهروندان در طول شب نیاز به مراجعه به مراکز درمانی و داروخانه‌ها داشته باشند که به دلیل ممنوعیت تردد شبانه، قادر نیستند با اتومبیل خود جابه جا شوند و در صورت تردد با تاکسی‌های اینترنتی ممکن است راننده نیز به این بیماری مبتلا شود و چرخه سرایت گسترش یابد.
مسعود یونسیان- عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، پیش‌تر در گفت‌وگویی با ما، درباره منع تردد شبانه مطرح کرده بود: «اگر تعامل به‌اندازه کافی رخ ندهد، نتیجه مثبتی نخواهیم گرفت، تعامل یعنی اینکه هرکس که در جریان برنامه‌ای، نفعی می‌برد و یا آسیبی می‌بیند، مشخص شود و همه این‌ها باید در تعامل با یکدیگر باشند. برنامه‌ای که پشت درهای بسته و توسط جمعی که عمدتا اجرایی یا علمی هستند، به نتیجه برسد برنامه مفیدی نخواهد بود.»
حمید سوری- رئیس گروه واکنش سریع کووید ۱۹ نیز به ما گفته بود: « هنگامی می‌توانیم در رابطه با طرح‌ها و برنامه‌هایی مصوب نظر قطعی بدهیم که مطالعه سیستماتیک عمیق و دقیقی انجام دهیم. این مطالعه در کشور ما، هرگز انجام‌نشده است تا ببینیم تأثیر برنامه‌هایمان چقدر بوده است، درحالی‌که باید برای همه مداخلات در کشور، سازوکاری کلی تدارک دیده شود و مرتب این‌ها را رصد کرده و تأثیرش را بسنجند و در اتاق فکری که ستاد ملی مبارزه با کرونا دارد این موارد مطرح شود و باتوجه به آنکه بیشتر افراد حقوقی در آنجا حضور دارند، نه افرادی که عالم و محقق هستند، آن‌ها باتوجه به مسئولیت‌های دولتی‌ای که دارند تصمیم بگیرند.»
منبع: رسالت
