به گزارش سایت خبری پرسون، تخم کتان یکی از دانه هایی است که خواص بسیاری دارد و برای لاغری میتوان از آن استفاده کرد و سرشار از مواد مغذی همچون فیبر، منگنز، ویتامین B1، اسید چرب آلفا لینولنیک، و امگا ۳ است. در ادامه خواص و طرز مصرف این دانه را برای شما جمع آوری کرده ایم.
تخم کتان چیست؟
امروزه گیاه کتان در منطقه وسیعی از اروپا و آسیا می روید. از گیاه کتان استفاده های زیادی بعمل می آید. از الیاف کتان برای یافتن پارچه استفاده می شود. پارچه کتان برای البسه مخصوصا در فصل تابستان نوعی مناسب بشمار می رود. کتان گیاهی است که از قدیم الایام شناخته شده و بکار میرفته است. حتی پرورش آن در مصر در حدود پنج قرن پیش از میلاد مسیح رایج بوده است.
مشخصات تغذیه‌ای تخم کتان
دو نوع اصلی بذر کتان وجود دارد، بذر کتان طلایی و بذر کتان قهوه ای. مشخصات تغذیه‌ایشان خیلی شبیه هم است، و هر دوشان هم به اندازه‌ی هم حاوی اسیدهای چرب امگا-۳ هستند.
انجمن تغذیه‌ی آمریکا بر اهمیت این ماده‌ی غذایی مورد غفلت واقع شده تاکید دارد. این انجمن بیان کرده که بذر کتان نه تنها منبعی عالی برای ۲ اسید چرب مورد نیاز سلامت بدن است (یعنی اسید لینولئیک و اسید آلفا لینولنیک)، بلکه منبعی سرشار از فیبر و مواد مغذی و ویتامین‌ها نیز به شمار می‌رود.
بذر کتان کلسترول و سدیم بسیار کمی هم دارد.
ویتامین ها و مواد معدنی تخم کتان و ارزش غذایی بذر کتان
تخم کتان سرشار از مواد مغذی است:
از آغاز تمدن، تخم کتان یکی از قدیمی ترین محصولات کشاورزی بودند در دو نوع قهوه ای و طلایی وجود دارد که به یک اندازه مغذی هستند.
اندازه معمول برای سرو تخم کتان، 1 قاشق سوپ خوری (7 گرم)است.
تنها یک قاشق سوپ خوری مقدار زیادی پروتئین، فیبر و اسیدهای چرب امگا 3 را به علاوه منبع غنی برخی از ویتامین ها و مواد معدنی تامین می کند.
یک قاشق سوپ خوری تخم کتان حاوی موارد زیر است:
- کالری:37
- پروتئین:1.3 گرم
- کربوهیدرات:2 گرم
- فیبر:1.9 گرم
- چربی کل:3 گرم
- چربی اشباع شده:0.3 گرم
- چربی ترانس:0.5 گرم
- اسیدهای چرب امگا 3:1،597 میلی گرم
- ویتامین B1:8 % از rdi
- ویتامین B6:2 % از rdi
- فولیت:2 % از rdi
- کلسیم:2 %
- آهن:2 % از rdi
- منیزیم:7 % از rdi
- فسفر:4 % از rdi
- پتاسیم:2 %
به طور شگفت انگیز، فواید تخم کتان عمدتا به اسیدهای چرب امگا 3، لیگنان و فیبر مربوط می شوند.
خواص تخم کتان
۱. فیبر بالا و کربوهیدرات پایین
تخم کتان یکی از منابع غنی از فیبر است و کربوهیدرات پایینی دارد. یکی از مهم‌ترین خواص تخم کتان دارا بودن مقدار بالای لیزاب (موسیلاژ) است. لیزاب نوعی فیبر با حالت ژله‌ای و محلول در آب است و برای دستگاه گوارش بسیار مفید است. لیزاب مانع تخلیه‌ی سریع مواد غذایی از معده به روده‌ی باریک می‌شود. به این ترتیب جذب مواد مغذی در معده افزایش می‌یابد.
تخم کتان سرشار از فیبر محلول و نامحلول است و باعث سم زدایی روده بزرگ، کاهش چربی و کاهش میل به خوردن قندها می‌شود. انسان باید روزانه ۳۰ تا ۴۰ گرم مواد غذایی سرشار از فیبر مصرف کند.
۲. پوست و موی سالم
اگر به‌دنبال داشتن ناخن‌هایی زیباتر و پوست و مویی سالم‌تر هستید، روزانه دو قاشق غذاخوری تخم کتان یا یک قاشق غذاخوری روغن کتان را در برنامه‌ی غذایی خود قرار بدهید.
آلفا لینولنیک اسید (ALA) موجود در تخم کتان با فراهم کردن چربی‌های ضروری در کنار ویتامین های گروه B موجب کاهش خشکی پوست و مو و پوسته‌پوسته شدن آنها می‌شود. همچنین مصرف تخم کتان می‌تواند در کاهش علائم آکنه و بهبود اگزما و روزاسه مفید باشد. کمک به سلامت و مراقبت از چشم و جلوگیری از خشکی چشم از دیگر خواص تخم کتان است.
مصرف روغن تخم کتان نیز به‌واسطه‌ی غلظت بالای چربی‌های ضروری گزینه‌ی مناسبی برای‌تان است. خوردن روزانه یک تا دو قاشق غذاخوری روغن تخم کتان می‌تواند به حفظ سلامتی پوست و مو کمک کند. همچنین می‌توانید با ترکیب کردن این روغن با روغن‌های ضروری دیگر، مرطوب‌کننده‌های طبیعی و مفیدی برای خودتان بسازید.
۳. کاهش وزن
براساس مطالعه‌ای که در «Journal of Nutrition» به چاپ رسید، یکی از خواص تخم کتان و نیز یکی از فواید گردو، احتمالا جلوگیری از چاقی و کمک به کاهش وزن است. چون کتان سرشار از چربی های سالم و فیبر است، پس می‌تواند فرد را برای مدت طولانی‌تری سیر نگه دارد و این امر موجب کاهش کالری دریافتی فرد می‌شود. با توجه به این خواص می‌توانید برای کاهش وزن روزانه دو قاشق غذاخوری پودر تخم کتان را به سوپ، سالاد یا هر غذایی که مصرف می‌کنید، اضافه کنید.
۴. کاهش کلسترول
براساس یافته‌های چاپ‌شده در مجله‌ی «Nutrition and Metabolism»، افزودن تخم کتان به رژیم غذایی می‌تواند در کاهش سطح کلسترول خون مؤثر باشد. فیبر محلول تخم کتان می‌تواند چربی و کلسترول را در دستگاه گوارش به دام بیندازد و مانع از جذب آنها شود. صفرا در کیسه‌ی صفرا و از کلسترول ساخته می‌شود. فیبر محلول صفرا را به دام می‌اندازد و با دفع صفرا توسط دستگاه گوارش، بدن مجبور به تولید صفرای بیشتری می‌شود. برای این کار بدن باید مقدار بیشتری کلسترول مصرف کند و نتیجه‌ی این امر پایین آمدن کلسترول خون است.
۵. تخم کتان فاقد گلوتن است
تخم کتان می‌تواند جایگزین طبیعی برای غلاتی باشد که حاوی گلوتن هستند. بنابراین تخم کتان برای کسانی که به بیماری سلیاک مبتلا هستند یا به گلوتن حساسیت دارند، گزینه‌ی بسیار مناسبی است. همچنین تخم کتان با دارا بودن مقدار بالایی امگا۳ جایگزین مناسبی برای کسانی است که به غذاهای دریایی حساسیت دارند.
تخم کتان به واسطه‌ی نداشتن گلوتن می‌تواند در تهیه‌ی مواد غذایی بدون گلوتن نیز به‌کار گرفته شود.
۶. تخم کتان سرشار از آنتی اکسیدان (لیگنان) است
از جمله دیگر خواص تخم کتان خاصیت آنتی‌اکسیدانی بالای آن است. لیگنان نوعی فیبر پلی‌فنلی است که خاصیت آنتی‌اکسیدان دارد. تنظیم هورمون‌ها، سلامت سلولی و خاصیت ضدپیری از ویژگی‌های لیگنان به‌شمار می‌روند. پلی‌فنل‌ها به رشد پروبیوتیک ها (میکروارگانیسم‌های زنده‌ای که برای سلامتی مفیدند) کمک می‌کنند و در زدودن مخمرها و قارچ کاندیدا (معروف‌ترین قارچ پوستی) از بدن مؤثرند.
لیگنان‌ها خاصیت ضدمیکروبی و ضدویروسی دارند. بنابراین مصرف منظم آنها می‌تواند دفعات ابتلای فرد به سرماخوردگی و آنفولانزا را کاهش بدهد.
۷. سلامت دستگاه گوارش
شاید بیشتر فواید تخم کتان ناشی از تأثیری باشد که بر روی دستگاه گوارش دارد. آلفا لینولنیک اسید به حفظ سلامتی دیواره‌ی روده کمک می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف تخم کتان برای کسانی که از بیماری کرون یا سایر بیماری‌های گوارشی رنج می‌برند، سودمند است. همچنین تخم کتان می‌تواند التهاب روده را کاهش بدهد.
ترکیب کردن ۱ تا ۳ قاشق غذاخوری روغن تخم کتان با ۲۲۵ میلی‌لیتر آب هویج در درمان یبوست مؤثر است.
تخم کتان غنی از فیبرهای محلول و نامحلول است و به سلامت دستگاه گوارشی کمک می‌کند. همچنین تخم کتان یکی از غنی‌ترین منابع غذایی حاوی منیزیم است.
دو قاشق غذاخوری تخم کتان محتوی حدود ۵ گرم فیبر است. این مقدار معادل ۲۵٪ نیاز روزمره‌ی انسان به فیبر است. فیبر موجود در تخم کتان برای باکتری‌های مفیدی که در روده‌ی بزرگ زندگی می‌کنند، مفید است و ضایعات را از دستگاه گوارش می‌زداید.
8.بذر کتان می‌تواند به کنترل قند خون کمک کند
دیابت نوع ۲ به عنوان یک مشکل سلامتی در سراسر جهان با سطح قند خون بالا قابل شناسایی است؛ چون بدن یا قابلیت ترشح مناسب انسولین را ندارد یا در برابر آن مقاوم است. در تحقیقاتی اثبات کرده‌اند اگر افراد مبتلا به دیابت ۱۰ تا ۲۰ گرم پودر بذر کتان به برنامه غذایی روزانه خود اضافه کنند، شاهد کاهش ۸ تا ۲۰ درصدی سطح قند خون خود هستند. این تاثیر پایین آمدن قند خون تاثیر فیبرغیرمحلول موجود در بذر کتان است که آزاد شدن قند در خون را آهسته می‌کنند و در نتیجه قند خون کاهش می‌یابد. با این حال یک تحقیق به این نتیجه رسید که بذر کتان هیچ تغییری در سطح قند خون یا بهبود در دیابت ایجاد نمی‌کند البته چنین نتیجه‌ای می‌تواند به دلیل تعداد کم افراد حاضر در آزمایش و استفاده از روغن کتان باشد. روغن کتان فیبر ندارد. بنابراین بذر کتان در حالت عادی مزیت بیشتری دارد.
چگونه از تخم کتان برای لاغری استفاده کنیم؟
اگر تمایل دارید بین وعدههای اصلی، میان وعده دریافت کنید اضافه کردن بذر کتان به نوشیدنی ها را در نظر بگیرید تا از هوس های غذایی و گرسنگی پیشگیری کنید. یک تحقیق نشان داد که اضافه کردن ۲۵ گرم پودر بذر کتان به نوشیدنی احساس گرسنگی و اشتها را پایین می آورد.
احساس کاهش گرسنگی به دلیل وجود فیبر محلول در بذر کتان است که این نوع فیبر، گوارش در معده را آهسته می‌کند و موجب تحریک شدن هورمون‌های کنترل اشتها شده و به فرد احساس سیری می‌دهد. فیبر خوراکی بذر کتان احساس سیری را افزایش می‌دهد و با جلوگیری از گرسنگی به کنترل وزن کمک می‌کند.
می‌توانید تخم کتان یا روغن بذر کتان را به بسیاری از غذاها اضافه کنید. از لیست زیر کمک بگیرید:
- به آب اضافه کنید و به عنوان بخشی از مایعات دریافتی در روز بنوشید.
- پودر بذر کتان را به سالاد اضافه کنید.
- بذر کتان را روی غلات صبحانه خود بریزید.
- آن را با ماست مورد علاقه خود ترکیب کنید.
- آن را به شیرینی، کلوچه، کیک و نان اضافه کنید.
- بذر کتان را در اسموتی بریزید تا غلیظ تر شود.
- بذر کتان را در کنار گوشت میل کنید.