علیاکبر نیکواقبال، اقتصاددان در گفتوگو با خبرنگار سایت خبری پرسون، بیان کرد: با وقوع رکود اقتصادی، اولین دوره اصلاحات اقتصادی در سال 1900 آغاز و نظام پولی بانکی تشکیل شد. قبل از آن نظام بانکی طلا وجود داشت که عملکرد قابل قبولی داشت، زیرا هیچ کشوری جرئت نمیکرد، بیش از 3 درصد طلا استخراج کند و رشد اقتصادی نیز در حدود 3 درصد بود. بعد از این که نظام بانکی طلا و دلار حذف شد و کشورها آزاد شدند، چند کشور بدون حساب و کتاب پول چاپ کردند.
نیکواقبال تصریح کرد: بخشی از درآمد دولت از مالیاتی که از مصرف کننده و به خصوص موسسات دریافت میکند؛ تأمین میشود. اما در حال حاضر با وجود رکود، نباید مالیات را افزایش دهیم تا تولید رونق یافته، سرمایهگذاری افزایش یابد و رشد اقتصادی حاصل شود. تنها کشوری هستیم که در زمان تورم و رکود، مالیاتها را افزایش میدهیم.
وی ادامه داد: دولت حداقل باید مالیاتهای دریافتی را سرمایهگذاری کند تا سودآوری داشته باشد و برای مصرف مطلق هزینه نکند. برای نمونه مالیاتها باید در زیرساختهای اقتصادی و بهبود تکنولوژی موسسات استفاده شود؛ اما دولت با کارهای غیرعلمی این مبالغ را به گونهای سرمایهگذاری میکند که هیچگونه سود اقتصادی به همراه ندارد.
این استاد دانشگاه افزود: در شرایطی هستیم که بیکاری و تورم رو به افزایش است، رشد اقتصادی نداریم و میزان درآمدهای صادراتی کافی نیست. ضمن این که مانند کشورهای ترکیه و اسپانیا نیز درآمدی از صنعت توریست و گردشگری نداریم.
نیکواقبال بیان کرد: وضعیت اقتصادی کشور مانند یک فرد فرورفته در باتلاق است که صرفا سرش بیرون مانده و میتواند نفس بکشد؛ در نهایت آب سد راه نفس کشیدن نیز میشود، نباید با خوشحالی فکرد کرد که فرصت جبران وجود دارد. اقتصاددانان بزرگ کشور در حال تجزیه، تحلیل و ارائه راه حل هستند؛ اما هیچ کدام عملیاتی نمیشود.
وی افزود: زندگی با تورم فعلی مشکل شده و حتی توان اجاره یک خانه از مردم گرفته شده است؛ آمارها حاکی از تورمهای 40 تا 50 درصدی است، اما تورم در واقعیت بیش از این رقمها است. افزایش 30 درصدی حقوق بازنشستگان با وجود تورم 50 درصدی چه تأثیری در زندگی آنها دارد؟ کشورهایی مانند ترکیه با تورمهای وحشتناک 150 درصدی مواجه شدند و با انجام چند مرتبه اصلاحات اقتصادی، تورم را به 10 درصد رساندند.
این اقتصاددان ادامه داد: راه حل اصلی برای بهبود وضعیت اقتصادی ایران، حذف نظام رانتی، اختلاسها و جلوگیری از فرار مالیاتی است. درآمدهای هنگفت طبقه ثروتمند ایران که 10 تا 20 درصد جامعه هستند، به میزانی است که دنیا را شگفت زده کرده است. این ثروتها چگونه حاصل شده است؟ در خارج از ایران سختگیریهای شدیدی نسبت به عدم پرداخت مالیات صورت میگیرد؛ اما در کشور ما این پولها به راحتی جابهجا میشود.
نیکواقبال در پایان گفت: نباید تماشاگر باشیم و اجازه دهیم در کشوری که این میزان ضعیف وجود دارد؛ ثروتمندان مالیات ندهند. به جز رانت و استفاده از ارز 4 هزار تومانی چگونه میتوان به میلیاردها دلار ثروت دست پیدا کرد؟ باید با تک نرخی کردن ارز، مانع صدماتی شد که از چند نرخی بودن دلار به وجود میآید. دولت و بانک مرکزی با عدم یکسان سازی نرخ ارز به آشفتگیهای موجود دامن میزند.