به گزارش سایت خبری پرسون، جلال میرزایی نوشت: فارغ از حاشیه پیش آمده درخصوص لغو سفر به اتریش باید چند نکته مهم را در رابطه با این تور اروپایی رئیس دستگاه سیاست خارجی مطرح کرد؛ نخستین نکته آن است که برخلاف تصور و ارزیابیهای اولیه به نظر نمیرسد ارتباط مستقیم و جدی میان تور اروپایی ظریف و نشست وین به منظور لغو تحرمها و احیای برجام وجود داشته باشد. کما اینکه طبق اخبار واصله انجام این سفرها از چندی پیش برنامهریزی شده بود و محور اصلی این اروپاگردی ظریف پرداختن به مسائل دوجانبه فیمابین ایران و اروپاست.
اگرچه انجام این سفرها فیالنفسه تاثیرات و تبعات مثبت و سازندهای روی فضای مذاکرات وین خواهد داشت؛ اما نمیتوان به صرف این تاثیرات مثبت این تحلیل را داشت که تور دیپلماتیک اروپایی محمدجواد ظریف ارتباط مستقیمی با مذاکرات وین دارد. ضمن اینکه این سفرها و تحرکات دیپلماتیک ظریف به اروپا عملا در ادامه سفرهای چند وقت اخیر وزیر امور خارجه کشورمان به کشورهای مختلف منطقهای و فرامنطقهای بوده است.
کما اینکه پیش از انجام این سفر، ظریف تور دیپلماتیک عربی و آسیای مرکزی هم داشته است. به دیگر سخن ظریف در واپسین روزهای عمر وزارتش سعی در سروسامان دادن روابط خارجی کشور دارد. از این رو وزیر امور خارجه باید وظایف خود را به خوبی برای تحقق و پیشبرد هر چه بهتر این مهم انجام دهد تا زمینه، بستر و فضای روابط و تحکیم مناسبات را بین کشورهای مختلف به خصوص اروپاییها عملیاتی کند. این ماموریت برای دولت آتی که قرار است چندماه دیگر روی کار بیاید، بسیار حیاتی است؛ اینکه دولت سیزدهم با چه وضعیت دیپلماتیکی در جهان برای چهار سال پیشرو سکاندار سیاست خارجی ایران شود، میتواند در سمت و سودهی به برنامهها و شکست و موفقیت طرحهای توسعه و پیشرفتش کاملا موثر واقع شود. نکته دیگر به ارتباط این سفر با فضای سیاسی داخلی در کشور بازمیگردد.
به هر حال با هجمهها، توهینها و تخریبهای چند هفته گذشته علیه دولت، وزارت امور خارجه و بهخصوص شخص محمدجواد ظریف که بعد از انتشار فایل صوتی به شدت افزایش پیدا کرد، ظریف تلاش داشت با سفرهای خارجی عملا از این حواشی و فضای سیاسی کشور دور شود تا دیپلماسی بیش از این سیاستزده نشود. در این بین جلسه اخیر اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس یازدهم با وزیر امور خارجه پیرامون انتشار فایل صوتی و محتوای آن، که به توهین و تهدید علیه محمدجواد ظریف کشیده شد، عامل بسیار موثری در دوری گزیدن ظریف از فضای انتخاباتی بود. زمانی که مجتبی ذالنوری، رئیس کمیسیون امنیت ملی عنوان میدارد در جلسه مذکور بیم سکته قلبی ظریف به دلیل شدت توهینها و فشارها میرفت، نشان میدهد ظریف بهترین راه و در حقیقت تنها راه را در انجام سفرهای دیپلماتیک دیده است.
اینها علاوه بر آن است که از سوی اصلاحطلبان و مستقلین هم تلاشهای جدی برای ورود محمدجواد ظریف به عرصه انتخابات ریاستجمهوری شکل گرفت تا جایی که در نهایت جبهه اصلاحطلبان آقای ظریف را به عنوان گزینه نخست خود مطرح کردند. همین مساله سبب افزایش میزان حواشی و شانتاژها علیه وزیر امور خارجه شد. در این شرایط طبیعی است که ظریف برای دوری گرفتن از فضای سیاسی و زدودن سیاست از چهره دیپلماسی، ضمن اعلام رسمی عدمحضورش در انتخابات ریاستجمهوری، با پیگیری سفرهای دیپلماتیک، حواشی را از خود و دستگاه سیاست خارجی دور کند. کما اینکه در پیام اینستاگرامی هفته گذشتهاش هم به این موضوع پرداخت. نکته دیگر ناظر به اهمیت این سفر برای بازتعریف مناسبات ایران با اروپاست.
به هر حال بعد از روی کار آمدن دونالد ترامپ و خروج وی از توافق هستهای و به دنبالش احیای تحریمها و پیگیری سیاست فشار حداکثری، کشورهای اروپایی هم متاثر از این نگاه ایالات متحده آمریکا به مسیری کشیده شدند که یا نخواستند یا عملا نتوانستند اقدام مثبت موثری در پیگیری مناسبات سیاسی، دیپلماتیک و به خصوص اقتصادی و تجاری با ایران داشته باشند. در این بین اگرچه اروپاییها همواره سعی کردهاند با نقش میانجیگرایانه خود نوعی توازن را در تنش تهران و واشنگتن ایجاد کنند، اما در صحنه عمل با انفعال خود ذیل تعهداتی که در برجام پذیرفته بودند، مسیری را شکل دادهاند که باعث سردی روابط ایران و اروپا شد. البته برخی اقدامات ایران مانند پیگیری گامهای کاهش تعهدات برجامی و نیز تحقق برخی اقدامات به واسطه مصوبه مجلس موسوم به اقدام راهبردی، بر سردی روابط دو طرف افزوده است.
بنابراین سفر محمدجواد ظریف به کشورهای اروپایی میتواند نقش جدی در بازتعریف روابط ایران و اروپا و گرم شدن مناسبات سرد کنونی داشته باشد؛ بهخصوص که با روی کار آمدن جو بایدن، اکنون کاخ سفید برنامهای جدی برای گسترش روابط خود با اروپاییها در همه زمینهها به ویژه در پروندههای مهمی مانند پرونده فعالیتهای هستهای ایران و برجام دارد. بنابراین جا دارد دستگاه سیاست خارجی به موازات تلاش آمریکا برای ایجاد یک فضای اجماع علیه ایران با پیگیری و تحرکات دیپلماتیک خود، مناسبات مناسب با اروپا را تعمیق بخشد تا عملا با یک اقدام پیشدستانه از اتحاد بیش از پیش اروپا با آمریکا علیه ایران جلوگیری کند.
توجه: مطلب مندرج صرفا دیدگاه نویسنده است و رسانه پرسون در قبال آن هیچ موضعی ندارد.
منبع: آرمان ملی