کاهش ۴۰ تا ۵۰ درصدی بارش نزولات آسمانی طی سال زراعی جاری (مهر ۹۹ تاکنون) در گلستان و وقوع پدیده خشکسالی سبب شده تا گندمکاران این استان سال سخت و کم محصولی را پیش‌رو داشته باشند و کارشناسان جهادکشاورزی نیز کاهش حدود ۵۰۰ هزار تنی برداشت گندم را برای این استان شمالی تخمین می‌زنند.
به گزارش سایت خبری پرسون از گلستان، براساس گزارش معاونت بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهادکشاورزی گلستان، از سطح زیر کشت ۳۸۰ هزار هکتار گندم در سال زراعی جاری در این استان، ۸۰ هزار هکتار آن به علت کاهش بارش‌ها و خشکسالی خسارت جدی دیده و تولیدی از این سطح نخواهیم داشت.
مطابق این گزارش، کارشناسان گندم جهادکشاورزی گلستان پیش بینی کرده‌اند که ۴۷۰ هزار تن تولید گندم از سطح ۸۰ هزار هکتار در سال زراعی جاری از دست رفته است.
خسارت خشکسالی به کشتزارهای گندم به ویژه دیمزارهای واقع درمناطق شمالی گلستان بیشتر از سایر نقاط است به گونه‌ای که در بیشتر این مزارع ساقه‌های گندم قبل از خوشه دهی، خشک شدند و در برخی دیگر از مزارع نیز که خوشه‌های بسیار اندکی دارند، جمع‌آوری محصول برای بهره‌برداران مقرون به صرفه نیست.
یک گندمکار اهل آق قلا که امسال زراعت گندم او به سبب خشکسالی خسارت جدّی دیده است، گفت: امسال بروز این پدیده نسبت به سال‌های قبل بی‌سابقه بود و به ۳.۵ هکتار مزرعه گندم بنده که بیمه نیز نبود، ۱۰۰ درصد خسارت وارد کرد.
مشاهدات عینی از دیمزارهای گندم خسارت دیده از خشکسالی در شهرستان آق قلا بیانگر این است که امسال این مزارع تبدیل به بیابان شده و رشد ساقه‌های گندم در این کشتزارها ۱۵ تا۱۰ سانتیمتر بیشتر نبوده و جمع آوری کاه برای تامین علوفه دام نیز ارزش ندارد.
مطابق گزارش سازمان جهادکشاورزی گلستان، امسال در این استان ۲۳۷ هزار هکتار مزرعه گندم دیم از سوی بهره‌برداران کشت شد که این مزارع عمدتا در شمال استان و در مناطق کم باران قرار دارد.
گلستان سه اقلیم خشک و نیمه‌خشک در شمال با کمتر از ۲۰۰ میلی‌متر بارش، اقلیم خزری در میانه با ۶۰۰ و مناطق کوهستانی در جنوب با ۳۰۰ میلی متر بارندگی در شرایط نرمال دارد که در دهه اخیر و نیز سال زراعی جاری با خشکسالی مواجه شده که این امر تاثیر منفی بر منابع آبی استان به همراه داشته است.
کارشناس گندم سازمان جهادکشاورزی گلستان نیز با بی‌سابقه خواندن خشکسالی سال زراعی جاری در استان نسبت به سال‌های اخیر، گفت: هواشناسی تمام ماه‌های امسال را خشکسالی و متوسط پیش بینی کرده است.
یحیی کریمی در گفت و گو با خبرنگاران بیان داشت که امسال بیشترین تاثیر ناشی از کاهش بارش‌ها در گلستان روی مزارع دیم به ویژه گندم بود و به طور کلی راندمان تولید هر هکتار این مزارع را از حدود سه تن در سال زراعی قبل به یک هزار و ۳۰۰ کیلوگرم در سال زراعی جاری کاهش داده است.
به گفته وی امسال میزان خسارت وارده به ۸۰ هزار هکتار گندمزارهای دیم صرفا مناطق شمالی گلستان بسته به شوری و شیرینی خاک، رعایت تناوب، شخم و دیسک زنی، خاک ورزی و شرایط منطقه متفاوت بوده است به طوری که برداشت محصول از هر هکتار گندم را به ۱۰۰، ۲۰۰ و ۵۰۰ کیلوگرم کاهش داده است.
این کارشناس گندم سازمان جهادکشاورزی گلستان همچنین در خصوص وضعیت گندمزارهای آبی استان و تاثیر خشکسالی بر این مزارع، افزود: اثر این پدیده بر مزارع گندم آبی استان به مراتب کمتر از مزارع دیم بوده، چون این مزارع گندم در نوار جنوبی و بارش کافی داشتند و یا آبیاری شدند.
به گفته وی از سطح ۱۴۳ هزار هکتار گندم آبی کشت شده در گلستان، تامین آب ۵۰ هزار هکتار آن از طریق سدها و چاه‌ها صورت می‌گیرد.
کریمی با تاکید برضرورت توسعه کشت گندم و خاک ورزی در مزارع دیم استان به منظور پایداری تولید این محصول، اضافه کرد: درصورت استمرار کاهش بارش‌ها در سال‌های آینده، کشاورزان باید بیشتر در حوزه خاک ورزی با راهنمایی کارشناسان اقدام نموده تا تولید محصول پایداری داشته باشند.
وی همچنین رعایت "بذر مال" در زمان کاشت محصول در مزارع دیم ( آغشته کردن دانه‌های بذر با اسیدهای هومیک و کودهای زیستی) را از دیگر راهکارهای داشتن محصول پایدار در زمان مواجهه با خشکسالی اعلام کرد.
درهمین پیوند معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهادکشاورزی گلستان نیز به خبرنگاران گفت که امسال بهره برداران این استان به دلیل شدت بالای خشکسالی، بدترین سال زراعی در تولید محصول پاییزه را تجربه می‌کنند.
محمدرضا عباسی افزود: مطابق اعلام سازمان هواشناسی حجم بارش‌ها درسال آبی امسال یعنی از مهر ۹۹ تا ۱۵ اردیبهشت امسال در گلستان حدود ۲۱۵ میلی‌متر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل و نیز دوره بلندمدت حدود ۴۰ درصد کاهش داشت.
وی ادامه داد: به دنبال کاهش ۴۰ درصدی بارش‌ها در نیمه نخست سال زراعی جاری (پاییز و زمستان ۹۹) و چند مرحله سرما و یخبندان پارسال ۱۲۶ هزار و ۱۶۸ هکتار از مزارع ۵۲۶ هزار و ۶۳۶ هکتا زیرکشت شامل گندم، جو، کلزا و چغندرقند استان دچار خسارت شده و تخمین کاهش تولید از مزارع خسارت به مقدار ۶۳۰ هزار تن است.
به گفته وی از این سطح خسارت وارده به مزارع پاییزه استان، ۸۰ هزار هکتار آن با پیش بینی تولید ۴۷۰ هزار تن مربوط به گندم است.
عباسی، میزان مزارع گندم قابل برداشت گلستان را درسال جاری ۳۰۱ هزار هکتار با پیش بینی ۹۱۰ هزار تن اعلام کرد.
برداشت محصول از کشتزارهای گندم گلستان بویژه مزارع دیم آن از اواخر اردیبهشت به تدریج آغاز می‌شود و ۳۰ تا ۴۰ روز ادامه می‌یابد مضاف بر اینکه امسال اداره کل غله و خدمات بازرگانی استان به عنوان متولی خرید تضمینی گندم از کشاورزان منطقه بیش از ۹۰ مرکز با ظرفیت ذخیره سازی یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن محصول و با مشارکت سایر دستگاه‌ها و بخش خصوصی به عنوان مباشر آماده کرده است.
امسال در راستای تحقق شعار سال در بخش کشاورزی و پشتیبانی از تولید، با موافقت رییس جمهوری و سازمان برنامه و بودجه، مقرر شد با عنایت به کمبود شدید بارندگی و حمایت از کشاورزان گندمکار، هر کیلوگرم گندم به مبلغ ۵۰ هزار ریال خریداری شود.
گلستان با وجود ۶۶۷ هزار هکتار اراضی قابل کشت، از نظر کمیت و میزان تولید گندم، رتبه دوم ایران را دارد و این در حالی است که مساحت آن بسیار کمتر از استان‌های دارای پتانسیل کشاورزی همچون فارس و خوزستان است ضمن اینکه به باور برخی کارشناسان در بحث کیفیت مقام اول کشور را دارد زیرا گلوتن موجود در محصول آن بیشتر از سایر نقاط است.
گلوتن؛ پروتئینی است که باعث کش آمدن خمیر و ترد شدن نان با کیفیت بسیار مناسب می‌شود و از این حیث گندم تولیدی در گلستان یکی از بهترین محصولات کیفی ایران است.
پارسال بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن گندم از ۳۵۵ هزار هکتار زمین زیر کشت این محصول در گلستان تولید شد که ۷۵۰ هزار تن آن از سوی کشاورزان به دولت فروخته شد.
مازاد گندم تولیدی کشاورزان گلستان برای تامین نان به بیش از ۱۰ استان کشور حمل می‌شود.
اقتصاد اصلی ساکنان گلستان با یک میلیون و ۸۶۹ هزار نفر جمعیت بر پایه کشاورزی استوار است
منبع:ایرنا
