جولان برنج "تایلندی، هندی و پاکستانی" در بازار ایران

به گزارش سایت خبری پرسون از گیلان، براساس آمار مازندران، گیلان و گلستان به ترتیب رتبه اول، دوم و سوم کشور در تولید برنج را دارند و طبق برآورد‌ها در سال گذشته مازندران با تولید یک میلیون و ۴۲۰ هزار تن برنج اولین قطب تولیدکننده برنج در کشور بوده و گیلان با تولید یک میلیون و ۲۰۰ تن و گلستان با تولید ۳۵۰ هزارتن شلتوک در رتبه‌های دوم و سوم کشوری قرار دارند.

لازم به ذکر است استان گیلان با دارا بودن از ۲۳۸ هزار هکتار اراضی شالیزاری رتبه نخست کشور از لحاظ سطح زیر کشت برنج را دارد؛ طبق آمار بدست آمده از سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان هر ساله به طور متوسط بیش‌از یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن شلتوک برنج در استان گیلان تولید می‌شود.

به طور متوسط از کل برنج سفید تولیدی استان گیلان ۱۱۶ هزار تن در داخل استان مصرف و ۶۱۰ هزار تن به سایر استان‌ها و کشور‌ها صادر می‌شود؛ در ۸ ماهه نخست امسال هزار و ۶۰۰ تن برنج گیلان به کشور‌های ترکیه، عراق، کانادا، جمهوری آذربایجان، آلمان و اتریش صادر شد.

با وجود آمار‌های مذکور و تولیدات برنج در کشور سالانه چند هزار تن برنج برای تأمین کامل نیاز‌های کشور وارد می‌شود که این میزان تقریباً حدود ۴۰۰ هزار تن بوده است که البته می‌توان با افزایش توجه به تولید و نظارت بر آن این مقدار را نیز تأمین کرده و پرونده واردات برنج را به طور کلی بست.

اما متأسفانه آنچه اکنون در عمل مشاهده می‌شود واردات بی‌رویه برنج با لابی برخی سودجویان و رانت خواران است که ضربه سنگینی به کشاورزان به‌ویژه شالیکاران شمال کشور که از دیرباز به شالیکاری اشتغال داشته و دارند وارد کرده است.

طبق آخرین گزارشات به‌دست آمده تا دی‌ماه امسال ۷۸۹.۶ هزارتن برنج با ارزش ۷۲۰ میلیون و ۶۰۰ هزار دلار به کشور وارد شده است در حالی که سهم برنج از واردات در ۹ ماهه نخست امسال ۷۷۶ هزار تن با ارزش اعتبار ۷۰۷ میلیون دلار بوده است البته این میزان واردات برنج در ۱۰ ماهه نخست سال گذشته یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن با اعتبار یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار بوده که امسال با توجه به رقم مذکور میزان واردات نسبت به سال گذشته کاهش یافته است.

برنج‌های وارداتی مشمول دریافت ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی بودند که از ابتدای امسال با ارز نیمایی محاسبه می‌شود لذا در سال‌های گذشته با کم بودن قیمت برنج وارداتی در حدود ۹ هزار و ۵۰۰ تومان توجیهی برای واردات آن و تأمین نیاز دهک‌های پایین جامعه وجود داشت، اما اکنون قیمت این برنج با قیمت برنج داخلی برابری کرده و لذا طبق آمار نسبت به ۱۰ ماهه نخست سال گذشته ۱۴۸ درصد افزایش قیمت داشته است.

طبق اطلاعات بدست آمده از اتحادیه شالیکوبان استان گیلان قیمت اقلام مختلف برنج وارداتی در بازار گیلان تا تاریخ ۲ اسفندماه امسال بدین شرح است: برنج هندی ۲۲ هزار و ۸۰۰ تومان، برنج پاکستانی ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان، سوپرکرنل پاکستان ۲۳ هزار تومان، هندی دانه کوتاه ۱۸ هزار و ۷۰۰ تومان، تایلندی ۱۷ هزار و ۲۰۰ تومان و برنج اروگوئه ۱۸ هزار تومان است.

این در حالی است که قیمت برنج شمال در بازار گیلان تا ۲ اسفندماه صرف نظر از اقلام درجه یک و با کیفیت مانند هاشمی مازندران، هاشمی گیلان، دودی هاشمی، دم سیاه و دودی دم سیاه که قیمت‌های بالایی داشته و به ترتیب ۲۶، ۲۸، ۳۲، ۳۲، ۳۵ هزار تومان هستند اقلام دیگری از برنج داخلی مانند شیرودی، گیلانه، طارم، لاشه هاشمی درشت گیلان، لاشه هاشمی درشت مازندران قیمت‌هایی مشابه قیمت برنج وارداتی داشته و به ترتیب ۲۲، ۲۲، ۲۲، ۲۰ و ۱۷ هزار تومان هستند.

سال ۹۹ توسط مقام معظم رهبری به سال جهش تولید و اقتصاد مقاومتی نامگذاری شده و ایشان پیوسته در بیانات خود به این ۲ امر اشاره داشته و دارند همچنین ایشان به لزوم برداشتن موانع تولید در کشور اشاره داشته و حذف مقررات دست و پاگیر، مقابله با واردات بی رویه، مبارزه با فساد مالی و مبارزه با رانت خواران را امری ضروری دانسته و اهتمام نسبت به این موارد را به مسئولان به‌ویژه مسئولان ۳ قوه تأکید کرده‌اند.

مسعود الماسی اظهار داشت: در گذشته با توجه به تخصیص ارز یارانه‌دار به امر واردات برنج و هزینه‌های کشاورزان براساس ارز آزاد، امکان رقابتی کشاورزان کاهش یافته و موجبات آسیب به اقتصاد شالیکاران را فراهم می‌کرد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان افزود: امسال با توجه به حذف ارز یارانه‌ای و خرید براساس ارز آزاد قیمت برنج وارداتی واقعی‌تر و رقابت منصفانه‌تر شده است با این وجود به منظور حمایت از تولید داخلی و توجه به منویات مقام معظم رهبری درخصوص اقتصاد مقاومتی، اجرای سیاست‌های حمایتی از خواسته‌های اصلی سازمان جهاد کشاورزی گیلان است.

نماینده مردم رشت و خمام در مجلس شورای اسلامی، با اشاره به نبود دفتر مستقل برنج در وزارت خانه خاطرنشان کرد: محصول استراتژیک گیلان برنج بوده و باید مانند محصولات سایر استان‌ها دفتر مستقلی در وزارت خانه برای برنج نیز تأسیس شود.

رئیس فراکسیون محصولات استراتژیک کشاورزی و صنایع وابسته مجلس با بیان اینکه سعی ما بر این است که واردات برنج در استان‌های شمالی را متوقف کنیم افزود: دولت باید مانند سایر محصولات به برنج نیز توجه داشته باشد، زیرا هزینه‌های تولید آن، قیمت نهاده‌ها و مشکلات شالیکاران افزایش یافته است.

جبار کوچکی‌نژاد عنوان داشت: همه‌ی اعضای مجمع نمایندگان گیلان تمام اهتمام خود را در جهت حمایت از شالیکاران به کار می‌برند و در مقابل هر تصمیمی که منجر به آسیب رساندن و ضربه به شالیکاران زحمتکش شود موضع نشان داده و می‌ایستند.

همچنین جلال محمودزاده نائب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی در ۲۳ بهمن امسال در بازدید از مرکز بین‌المللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران حمایت از کشاورزان در جهت افزایش تولید برنج را امری ضروری دانسته و تصریح کرد: بدین منظور در کمیسیون کشاورزی مجلس جلسات زیادی برگزار شده و اقداماتی در این راستا صورت گرفته که از جمله آن‌ها می‌توان به آماده‌سازی مرکز بین‌المللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران در شهرستان آمل اشاره داشت.

طبق اظهارات نماینده مردم شهرستان آمل در مجلس مازندران با تولید سالیانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن برنج سفید ۴۴ درصد برنج کشور را تأمین می‌کند؛ وسعت کشور ویتنام به اندازه ۲ استان مازندران و گلستان است، اما تولید برنج در این کشور سالیانه به ۳ میلیون تن می‌رسد که از مجموع تولید برنج سالیانه ایران نیز بیشتر است.

رضا حاجی‌پور خاطرنشان کرد: اکنون ۱۷ استان کشور دارای اراضی زیر کشت برنج هستند، اما با وجود سطح کشت بالا نیاز کشور با تولیدات داخلی برطرف نمی‌شود که این امر برنامه‌ریزی صحیح، سیاست‌گذاری درست و حمایت همه دست اندرکاران و متولیان امر به‌ویژه وزارت جهاد کشاورزی کشور را می‌طلبد.

به گفته عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی کمبود نظارت در بخش نیازسنجی کشور از دلایل واردات بی‌رویه برنج است و بسیاری از واردکنندگان که برنج را با ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی وارد کرده‌اند اکنون در نبود نظارت‌های کافی آن را به قیمت بالاتر و آزاد در بازار می‌فروشند.

منصورعلی زارعی کیایی خاطرنشان کرد: نیاز مصرفی کشور سالانه ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تن است که از این مقدار ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تن در کشور تولید می‌شود و تنها ۴۰۰ هزار تن برنج برای تأمین نیاز کشور کافی است، اما با توجه به واردات‌های بی‌رویه تا تیرماه امسال، اکنون انبار‌های سراسر کشور مملو از برنج است.

دبیر انجمن واردکنندگان برنج در خصوص علت اظهارات خود مبنی بر نیاز کشور به ۵۰۰ هزار تن واردات برنج تا پایان امسال عنوان داشت: با توجه به تغییر ارز به ارز نیمایی امکان عرضه برنج کمتر از نرخ ۲۰ هزار تومان وجود ندارد لذا اگر میزان تولید برنج به قدری افزایش یابد که قیمت آن با قیمت اقلام خارجی برابری کند امکان خرید از سوی اقشار آسیب پذیر ممکن است که اکنون این امر میسر نیست.

مسیح کشاورز با بیان اینکه از ۲۸ دی‌ماه هیچ محموله وارداتی برنج از گمرک وارد کشور نشده تصریح کرد: تا ۲۸ دی‌ماه امسال ۷۶۵ هزار تن برنج وارد کشور شده و برنج‌های وارداتی که اکنون به تدریج وارد بازار می‌شوند همان برنج‌های رسوبی در گمرک هستند لذا اکنون ۵۰ درصد از نیاز کشور عقب بوده و به واردات ۵۰۰ هزار تن برنج نیاز داریم.

یکی از شالیکاران گیلانی درباره مشکلات شالیکاران افزود: عدم حمایت دولت در قیمت‌گذاری به موقع محصولات پای دلالان را به بازار برنج باز کرده و سود اصلی تولید برنج را دلالان به جیب می‌زنند همچنین عدم اختصاص ماشین آلات و تجهیزات کشاورزی به شالیکاران، عدم حمایت در بحث هزینه‌های خرید گازوئیل از جمله مشکلات شالیکاران بوده که واردات بی‌رویه برنج نیز به آن افزوده شده و رنج این مشکلات را چند برابر کرده است.

یکی از معضلات موجود در جامعه نگاه بیرو‌نگرایانه مدیران و مسئولین است که به جای استفاده از ظرفیت‌های داخلی و نگاه درونگرایانه به بهره‌مندی از ظرفیت‌های خارجی و نگاه بیرونگرایانه تمایل دارند لذا کشور ایران در بسیاری از عرصه‌ها به خودکفایی ملی رسیده، اما از طرفی در برخی از حوزه‌ها نیاز به واردات دارد که این امری بدیهی بوده و برای رفع نیاز کشور لازم است.

اما نکته اینجاست که بسیاری از واردات برای تأمین نیاز کشور صورت نگرفته و تنها برای تأمین نیاز‌های سودجویانه و طمع رانت خواران است؛ واردات بی‌رویه و خارج از حد نیاز کشور به برنج یکی از مصادیق این امر است که سایه شوم و مضرات خود را برای تولیدکنندگان زحمتکش داخلی داشته و سود آن به جیب رانت خواران منتقل می‌شود.

با توجه به لزوم درونگرایی و تأکید بسیار مقام معظم رهبری در خصوص جهش تولید، درونگرایی و استفاده از جوانان می‌توان بسیاری از نیاز‌های کشور به‌ویژه در بحث کشاورزی و تولید برنج را برطرف ساخت نکته قابل تأمل این است که چرا با وجود تولیدکنندگان و کشاورزان زحمتکش و پرتلاش کشور به جای حمایت از آنان که با مشکلات اقتصادی و تحریم‌های موجود در وضعیت معیشتی مطلوبی نیز نیستند در صدد حمایت از کشاورزان هندی، پاکستانی و تایلندی بر آمده‌ایم.

آنچه مورد پرسش است این است که آیا هزینه‌های واردات برنج از هزینه‌های حمایت از تولیدکنندگان و شالیکاران کمتر است که هر ساله حجم زیادی از واردات توسط مسئولان ذی‌ربط تقاضا می‌شود.

یکی از مشکلات کنونی در کشور اشتغال جوانان است؛ خوشبختانه کشور ایران در منطقه‌ای واقع شده که هر استان از ظرفیت‌های خدادادی و طبیعی بالایی برای اشتغال‌زایی بهره‌مند است و گیلان، مازندران گلستان و استان‌های شمالی با داشتن ظرفیت‌های خوبی مانند اراضی و خاک حاصلخیز، بارش‌های جوی فراوان و آب و هوای معتدل ظرفیت بسیار خوبی برای کشاورزی و ایجاد اشتغال پایدار برای جوانان این استان‌ها دارند؛ لذا توجه به این امر خواسته همه کشاورزان زحمتکش این استان‌ها بوده و بسیاری از مشکلات معیشتی اقتصادی و اشتغال آنان را برطرف می‌سازد.

منبع: تسنیم