رفیعی در گفتگو با پرسون؛
به گزارش سایت خبری پرسون، روزنامه پیام ما در گزارشی عنوان داشت: «منازعات بر سر انتقال بین حوضه‌ای آب دوباره در کشور بالا گرفته‌است. مردم خوزستان نسبت به انتقال آب از سرشاخه‌های کارون معترض هستند، پروژه انتقال آب بهشت آباد مدت‌هاست که میان مردم استان‌های چهارمحال‌و‌بختیاری و اصفهان اختلاف‌هایی را ایجاد کرده است. توجیه محیط‌زیستی و اقتصادی انتقال آب دریای خزر به سمنان هم علاوه بر این‌که در ابهام است از نظر کارشناسان می‌تواند مولد توسعه ناپایدار در استان سمنان باشد و زندگی مردم تحت تاثیر آن را به خطر بیاندازد. در این شرایط اتحادیه انجمن‌های علوم آب کشوربیانیه‌ای را منتشر کرده و در آن نسبت به تداوم سیاست‌های انتقال آب بین حوضه‌ای هشدار داده است. این اتحادیه همچنین چند پرسش بی‌پاسخ در مورد انتقال آب را هم مطرح کرده است«.
سیاست انتقال بین حوضه‌ای آب در کشور اگرچه از دولت یازدهم و دوازدهم آغاز نشد اما با همان روال پیشین تداوم پیدا کرد. چشمگیرترین تفاوتی که در این حوزه ایجاد شد افزایش منازعات و اعتراضات مردم استان‌های مختلف بر سر انتقال آب بود. این مساله پس از آن‌که کارشناسان سال‌ها نسبت به وجهه اجتماعی توسعه هشدارمی‌دادند، بالاخره به عنوان یکی از بارزترین نمودهای اجتماعی و سیاسی این پروژه‌ها آشکار شد و کشور را با مساله جدید روبه‌رو کرد. در حالی که در هفته‌های اخیر مردم خوزستان نسبت به انتقال آب از سرشاخه‌های کارون معترض بودند و آیت‌الله محسن حیدری نماینده خوزستان در مجلس خبرگان هم به بودجه میلیاردی را برای انتقال آب از کارون اعتراض کرد برخی از مسئولان همچنان معتقدند که به جای این منازعات باید پروژه‌های انتقال آب در سکوت خبری انجام شود تا مشکلی به وجود نیاید.
چندی پیش بهروز مرادی مدیرعامل وقت شرکت آب و نیروی ایران خطاب به مسئولان یزد گفته بود: « خط دوم انتقال آب یزد را رسانه‌ای نکنید تا مثل اصفهان نشوید.» اظهار نظری که موجی از انتقادهای کارشناسان و فعالان محیط‌زیست را در پی داشت. در ادامه این اتفاق‌ها سید‌کریم حسینی، رئیس‌مجمع نمایندگان خوزستان هم به مهر گفت: «به این اطمینان رسیدیم که وزارت نیرو یک سری کارها را به دور از چشم نمایندگان و مسئولان خوزستان و رسانه‌ها انجام می‌دهند و می‌گویند که رسانه‌ها خبردار نشوند.» او هم چنین اشاره کرد که وزارت نیرو نه برای کشور بلکه وزارت چند استان خاص است و تمام تلاش خود را برای رسیدگی به طرح‌های انتقال آب چند استان به کار گرفته است.
شکست پروژه‌های انتقال آب در آینده نزدیک
اکنون در شرایط شدت گرفتن منازعات بر سر انتقال آب و تاثیر مستقیم این پروژه‌ها بر زندگی مردم اتحادیه انجمن‌های علوم آب کشور بیانیه‌ای منتشر و در آن بر تدوین برنامه جامع مبتنی بر مدیریت جامع منابع طبیعی اعم از آب، خاک، معادن و پوشش گیاهی و با نگاه آمایش سرزمین در سطح حوضه‌های آبخیز کشور تاکید کرده است
بیشتر بخوانید؛
شایعه آسیب به خط انتقال آب یزد تکذیب شد
این اتحادیه با اشاره به اهمیت آب و این مسئله که آب در ادوار گذشته همواره بستر اصلی شکل‌گیری تمدن‌ها بوده است تاکید کرده است که «مرکز شکل‌گیری تمدن‌ها در سطح این سرزمین متناسب با دسترسی به منابع آب بوده است. در این رهگذر واقع شدن بخش عمده کشور در اقلیم خشک و نیمه‌خشک، از یک طرف بخش‌هایی از این سرزمین را به‌خصوص در حوزه فلات مرکزی با کمبود آب مواجه و از طرف دیگر ضرورت ارتباط مناطق با همدیگر در پیوستگی تاریخی خود، پراکنش جمعیت را در سطح سرزمین ایجاب کرده است.
انجمن‌های علوم آب کشور معتقدند در حالی که نیاکان ما فناوری‌هایی همانند کاریز، سد و بندهای ذخیره و انحراف آب بر روی رودخانه‌های بزرگی همچون کارون در استان خوزستان و کر در استان فارس را ایجاد و توسعه دادند، اقدامات ما در سده و دهه‌های اخیر پس از افزایش جمعیت برای مهار و استخراج آب‌های سطحی و زیرزمینی، تعادل طبیعی را به هم زده است. «این موضوع به همراه سو مدیریت بر منابع آب و بهره‌برداری بی‌رویه موجب خشک شدن تالاب‌ها، کاهش کمی و کیفی آب رودخانه‌ها و نیز افت بیش از حد سطح آب در آبخوان‌ها شده است.
اتحادیه انجمن‌های علوم آب کشور معتقد است که فرافکنی و زیاده‌خواهی از این هم فراتر رفته و برای تامین آب دست‌اندازی از حوضه‌ای به حوضه دیگر در دستور کار مصرف‌کنندگان و متولیان منابع آب قرار گرفته است «عامل اصلی ایجاد این چالش‌ها و اقدامات ناپایدار، توسعه بی‌رویه صنعتی و کشاورزی بدون لحاظ ظرفیت‌های طبیعی در مناطق و به تبع آن تمرکز جمعیت بیشتر در این مناطق بوده، که حاصل برنامه‌ریزی بخشی و نیز شکل‌گیری فارغ از دوراندیشی و آینده‌نگری بوده است. بنابراین گزینه انتقال آب بین حوضه‌ای را برای ماندگاری و رشد بیشتر این صنایع و تمرکز جمعیت به‌دنبال خود داشته و همچنان افسار گسیخته تداوم می‌یابد.
این بیانیه تداوم این روند را هشدار جدی برای سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان و دولتی می‌داند و عنوان می‌کند که انتقال آب بین‌حوضه‌ای اگر هم بدون اشکال باشد که نیست، در آینده نزدیک جوابگو نخواهد بود.
این اتحادیه در ادامه بیانیه خود چند سوال را مطرح می‌کند «انتقال آب از دریای خزر به منطقه سمنان، انتقال آب از سرشاخه‌های کارون و دز به ایران مرکزی، انتقال آب از سواحل خلیج فارس با فاصله صدها کیلومتر مسیر به مناطق شرقی کشور، انتقال آب از نوار غربی به ارومیه و… از جمله طرح‌هایی هستند که سوالات متعددی در رابطه با آن‌ها مطرح بوده که هنوز بی‌پاسخ مانده‌اند
اتحادیه انجمن‌های علوم آب در سوالات خود بر مسائلی مانند اهمیت تمرکز صنایع، کشاورزی و تمرکز جمعیت در کنار منابع آبی سواحل تمرکز کرده و پرسیده است که آیا توسعه نباید بر اساس برنامه آمایش باشد؟ آن‌ها همچنین در مورد اولویت بهینه کردن مصرف بر انتقال آب سوالاتی را مطرح کرده‌اند.
اتحادیه انجمن‌های علوم آب در ادامه این بیانیه بر رفع سو‌مدیریت‌ها بر منابع و مصارف آب تاکید می‌کند و معتقد است که این مساله می‌تواند بخش‌های زیادی از نیاز آبی کشور در مناطق مختلف به ویژه ایران مرکزی را رفع کند. از طرف دیگر در این بیانیه تاکید می‌شود که اگرچه انتقال آب بین‌حوضه‌ای که ملاحظات زیست‌محیطی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را در بر داشته باشد، می‌تواند یکی از گزینه‌ها باشد اما تداوم آن معضلات جدی را به همراه می‌آورد «از طرفی باید قبل از تأکید بر تمرکز توسعه صنعتی و کشاورزی و افزایش جمعیت در مناطق با کمبود آب، برنامه جامع مبتنی بر مدیریت جامع منابع طبیعی اعم از آب، خاک، معادن و پوشش گیاهی و با نگاه آمایش در سطح حوضه‌های آبخیز کشور تهیه نکرده و سپس با آینده‌نگری و پیش‌بینی‌های هوشمندانه تأمین و مصارف آب را مدیریت و برنامه‌ریزی کرد. انتقال بین‌حوضه‌ای منابع آب هم باید در این چارچوب دیده شود.
به‌علاوه این‌که انتقال آب بین‌حوضه‌ای باید فارغ از اعمال فشارهای سیاسی و محلی و با درایت کامل و کارشناسی همه جانبه مورد تجدید‌نظر قرار گیرد.»
منبع: روزنامه پیام ما
