به گزارش سایت خبری پُرسون، تغییر ناگهانی استاندارد سوخت از سوی وزارت مالیه طالبان باعث زمینگیر شدن صدها تانکر حامل گازوئیل و سایر فرآوردههای نفتی ایران و عراق در مرز میلک، در شهرستان زابل شده است. رانندگان میگویند برخی از آنان ماههاست در گمرک نیمروز منتظر تصمیم نهایی مقامات افغان هستند.
تغییر ناگهانی استاندارد بدون اطلاع قبلی
طالبان بهطور ناگهانی حد مجاز سولفور سوخت وارداتی را از ۷۰۰۰ پیپیام به ۲۰۰۰ پیپیام کاهش داده است؛ اقدامی که به گفته سیدحمید حسینی، سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی ایران (اوپکس)، بدون اطلاعرسانی قبلی و بدون هماهنگی با تجار ایرانی و افغان صورت گرفته است.
بیکیفیت یا تغییر استاندارد؟
طالبان علت توقف محمولهها را بیکیفیت بودن سوخت ایرانی عنوان کرده، اما صادرکنندگان میگویند کیفیت سوخت تغییری نکرده و این تغییر استاندارد یکشبه بوده است. حسینی تأکید کرد: این اتفاق فقط در مرز میلک نیست؛ در مرز دوغارون نیز بیش از سه هزار تانکر از چهار ماه پیش در وضعیت مشابه قرار دارند.
تأثیر تغییر استاندارد بر صادرات ایران
به گفته حسینی، تولید گازوئیل با استاندارد ۲ هزار پیپیام سولفور در ایران آسان نیست، زیرا بیشتر تولیدات کشور بالای پنج هزار پیپیام هستند. او افزود: احتمال دارد طالبان در فصل زمستان و با کمبود سوخت، موقتاً اجازه ورود این محمولهها را صادر کند.
کاهش صادرات روسیه و فشار بر بازار افغانستان
این مقام صنفی همچنین گفت کاهش صادرات سوخت از روسیه بهدلیل حملات پهپادی اوکراین فشار مضاعفی بر بازار افغانستان وارد کرده و در نهایت ممکن است دولت طالبان را به عقبنشینی در تصمیم خود وادار کند.
سختگیری در مورد بنزین نیز آغاز شده است
حسینی افزود سختگیریهای استانداردی طالبان تنها محدود به گازوئیل نیست و بنزین ایرانی نیز با محدودیت مواجه شده است. به گفته او، پالایشگاه شازند اراک که پیشتر بنزین با اکتان ۸۲ تا ۹۲ تولید میکرد، اکنون به دلیل کاهش ناگهانی سطح مجاز بنزن، با دشواری در صادرات روبهرو شده است.
رقابت واردکنندگان روس و ترکمن؛ عامل پنهان؟
سخنگوی اوپکس احتمال داد که رقابت میان تجار افغان و نفوذ واردکنندگان ترکمن و روس در بازار سوخت افغانستان در تشدید محدودیتها نقش داشته باشد. به گفته او، برخی واردکنندگان از این تغییرات برای حذف رقبای ایرانی بهره میبرند.
راهکار پیشنهادی: مذاکره، دیپلماسی و ارتقای کیفیت تولید
حسینی راهکار کوتاهمدت را در مذاکره و توافق موقت برای ترخیص محمولههای فعلی و راهکار بلندمدت را در سرمایهگذاری برای تولید سوخت با سولفور پایین دانست. او تأکید کرد: نمیتوان از کشوری خواست سوخت غیراستاندارد بپذیرد؛ باید کیفیت تولیدات داخلی را ارتقا دهیم.
درخواست برای اطلاعرسانی قبلی از سوی طالبان
او در پایان تأکید کرد که دولت افغانستان باید هرگونه تغییر استاندارد را دستکم دو ماه پیش از اجرا اعلام کند تا صادرکنندگان فرصت تطبیق پیدا کنند.
منبع: مشرق نیوز