من ایرانم، پاسپورتم دست وزارت اطلاعات است
به گزارش سایت خبری پرسون، او دختر شجاع سینما است. سری نترس دارد و کارهایی می‌کند که اندازه درکش از جهان پیرامون بهترین راهکار است. این را می‌شد از همان سکانس پایانی نخستین فیلمش هم متوجه شد. درست زمانی که مامور ثبت احوال منتظر است تا ترانه ۱۵ ساله نام پدر فرزندش را بگوید تا قائله تلخ هویتی فرزندش به پایان برسد او پا روی تمامی آرامش اطرافش می‌گذارد و نام پدر فرزندش را نمی‌گوید و خودش را با چالش‌های جدید دنیای پیرامونش روبرو می‌کند. انگار که آماده رزمی بزرگ در جهت حق‌خواهی فارغ از زور باشد. ترانه علیدوستی این هویت‌مندی را در باقی نقش‌های ماندگارش در سینمای ایران باز هم تکرار کرد. با هم مروری می‌کنیم بر مهم‌ترین آثاری که او سهم مهمی در خلق آن داشته است.
مرور کارنامه کاری و آمار فروش فیلم های ترانه علیدوستی
من ترانه ۱۵ سال دارم | ۱۳۸۰ | رسول صدرعاملی
شهر زیبا | ۱۳۸۲ | اصغر فرهادی
چهارشنبه سوری | ۱۳۸۴ | اصغر فرهادی
کنعان | ۱۳۸۶ | مانی حقیقی
تردید | ۱۳۸۷ | واروژ کریم‌مسیحی
درباره الی | ۱۳۸۷ | اصغر فرهادی
زندگی با چشمان بسته | ۱۳۹۰ | رسول صدرعاملی
فروشنده | ۱۳۹۴ | اصغر فرهادی
سریال شهرزاد | ۱۳۹۳ | حسن فتحی
من ترانه ۱۵ سال دارم | ۱۳۸۰ | رسول صدرعاملی
نام کاراکتر: ترانه
برای انتخاب بهترین فیلم های ترانه علیدوستی نباید راه دوری رفت؛ تصور اینکه ترانه در ۱۵ سالگی در هجوم اتفاق‌های تلخ و فشار زندگی بتواند نور امید را در رشد فرزندش جست‌وجو کند همان تصویری است که سینمای ایران برای نسل جدید خودش و بعد از پشت سر گذاشتن تلخی‌های ناشی از تغییرات سیاسی ایران به آن نیاز داشت. ترانه در فیلم من ترانه ۱۵ سال دارم نماد دختر جوان و عاقل دهه شصتی است که به خوبی می‌داند چطور می‌تواند سرنوشتش را خودش تعیین کند. دختری که از پس یک بارداری ناخواسته از همسرش در دوران نامزدی مغلوب جریانی نشد که از سوی مادر همسرش قرار بود به او دیکته شود و او راه خودش را رفت. او می‌خواست برای اطرافیانش این انگشت اتهام را با صداقتی که از ابتدا درونش نهادینه بود برطرف کند و درست در لحظه آخر مخاطب را غافلگیر کند. او مستقل و رها به آینده‌ای که برای فرزندش آرزو دارد فکر می‌کند و برایش با تمامی تلخی‌های دنیا می‌جنگد.
شهر زیبا | ۱۳۸۲ | اصغر فرهادی
نام کاراکتر: فیروزه
این همان نقشی است که ترانه باید بعد از مواجهه با دنیای تلخ اطرافش در فیلم اولش بازی می‌کرد. دختری مطلقه با یک فرزند نوزاد که در بدترین نقطه شهر و زیر آوار سنگین نگاه اطرافیان سعی می‌کند زندگی کند. فیروزه در کشاکش گرفتن رضایت برای اعدام نشدن برادرش عاشق می‌شود. عشق او به علا بیش از آنکه ناشی از یک احساس خالص باشد از یک خلا بزرگ روحی نشات می‌گیرد. از نداشتن پناه‌گاه امن برای لحظه‌ای آسوده زیستن. اما او باز هم در لحظه آخر مخاطب را غافلگیر می‌کند. او آزاد شدن برادرش را به آرامش خودش ترجیح می‌دهد و اینطور می‌شود که با وجود علاقه متقابل علا از بودن کنار او سر باز می‌زند و علا را در دوراهی یک تصمیم سخت قرار می‌دهد.
چهارشنبه سوری | ۱۳۸۴ | اصغر فرهادی
نام کاراکتر: روحی
روحی یک دختر شهرستانی است که در تهران کارگری می‌کند و در خانه‌های مردم مشغول کار می‌شود. او در آستانه ازدواج با نامزدش است و درست شب چهارشنبه سوری وارد خانه‌ای می‌شود که هیچ‌چیزش عادی نیست. دعوای بین زن و شوهر صاحب خانه و خیانتی که روحی تماشاگر آن است ولی حرفی از آن به میان نمی‌آورد تا زندگی زن و شوهر صاحب خانه از هم نپاشد. مصلحت اندیشی در شرایط بحرانی و دروغ گفتن به خاطر حفظ کیان یک خانواده برای روحی که از طبقه فرودست جامعه است اوج پختگی یک زن را نشان می‌دهد. اتفاقی که شاید باعث شود از بروز یک بحران جدی جلوگیری شود.
کنعان | ۱۳۸۶ | مانی حقیقی
نام کاراکتر: مینا
«من صبح که از خواب پا میشم دلم میخواد کسی نباشه باهام حرف بزنه، میخوام از خونه که میرم بیرون کسی منتظر نباشه برگردم، دل کسی تنگ نشه واسم، کسی منو نخواد، میخوام تنها باشم مرتضی» فروپاشی بعد از عصیان. اینها دیالوگ‌های مینا در فیلم کنعان است. زنی که از لحاظ روحی دچار فروپاشی شده است. زنی بلند پرواز که پابندی به زندگی اجازه نداد روحش پرواز کند و در قفس یک زندگی روزمره گرفتار شد. مینا با اینکه تا مرز شکستن تمام آنچه تا امروز ساخته بود پیش می‌رود اما یک اتفاق و یک بزنگاه به او این امکان را داد تا برگردد و بماند و بسازد.
تردید | ۱۳۸۷ | واروژ کریم‌مسیحی
نام کاراکتر: مهتاب
-«چرا اذیت می‌کنی؟» -«برای اینکه بعدش ازت عذرخواهی کنم»
ترانه علیدوستی در ایرانی‌ترین نمایه از نمایش‌نامه مطرح هملت نوشته ویلیام شکسپیر سعی کرد آنچه را که نیاز شخصیت ایرانی شده مهتاب از این متن درخشان است به خوبی در تصویر به تماشاگر ارائه کند. نقل قول بهرام بیضایی درباره تردید به خوبی نشان‌دهنده جایگاه این فیلم در میان اهل فن است. «همان میزان گرما، پختگی، تحرک، دقت، نکته‌بینی، نیرو، سلیقه و مهم‌تر از همه استقلال سبک که هجده سال پیش تماشاگران پرده آخر از آن شگفت‌زده شدند را افزون بر تجربه گذر از این ۱۸ سال، در تردید می‌توان دید. تسلط مطلق بر چینش عناصر و پردازش حرکت‌ها، گسترش مضمون هر صحنه، دقت بر جزئیات هر قاب و خود قاب‌بندی که همه برای تدوینی ویژه اندیشیده شده‌اند.»
درباره الی | ۱۳۸۷ | اصغر فرهادی
نام کاراکتر: الی
الی همان دختری است که خسته از تمامی نداشتن‌ها و نشدن‌ها و محدودیت‌ها در جستجوی یک زندگی متعادل‌تر دل را به دریا می‌زند و رهسپار سفری می‌شود که اگرچه قضاوت‌ها می‌تواند آینده و هویت او را خدشه دار کند اما او بی‌توجه به شرایط و حرف آدم‌ها بادبادکش را در باد به پرواز در می‌آورد و به سوی ابدیت می‌رود. این رویایی‌ترین و ایده‌آل‌ترین شکل رهایی از زندگی و رنجی است که آدمی برای تغییر آن چاره‌ای جز مرگ ندارد و الی نشان داد این مهم را بهتر از هر دختر دیگری بلد است.
زندگی با چشمان بسته | ۱۳۹۰ | رسول صدرعاملی
نام کاراکتر: پرستو
پرستو دختری است که در یک فضای سنتی اتهام‌ها و سوظن‌هایی به او وارد است. انگار ترانه بعد از نزدیک به یک دهه تصمیم گرفته است در فیلمی دیگر از خالق من ترانه ۱۵ سال دارم تمام اتهام‌ها را از خودش پاک کند. زندگی با چشمان بسته یعنی بستن چشم روی تمامی تهمت‌ها و حرف‌های مفت و بی اساس و پرستو در چنین دنیای پر از سوتفاهم سعی می‌کند خودش را از شر تمامی حسادت‌ها و تنگ‌نظری‌ها در امان بدارد.
فروشنده | ۱۳۹۴ | اصغر فرهادی
نام کاراکتر: رعنا
یک اتفاق تلخ در یک شب تلخ زندگی رعنا را به هم می‌ریزد. زندگی زوجی هنرمند و فرهیخته که به خاطر تجاوز یک نفر به رعنا دچار مشکلاتی می‌شود. رعنا نمی‌تواند احساس تلخ تجاوز را درون خودش حل و فصل کند و از طرفی همسرش هم نمی‌تواند آتش انتقام‌گیری را درونش خاموش کند. اینکه زن در جامعه امروزی دچار دوگانگی در وضعیت زندگی‌اش می‌شود چیزی است که کاراکتر رعنا را برای مخاطب ماندگار می‌کند.
سریال شهرزاد | ۱۳۹۳ | حسن فتحی
نام کاراکتر: شهرزاد
شهرزاد ادامه همان هویت‌مندی بازی‌های ترانه علیدوستی و خروش در برابر نگاه سنتی و زورگوی جامعه اطرافش هست. شهرزاد در داستان پرفراز و نشیب حسن فتحی و نغمه ثمینی دختری است که می‌خواهد ضد رفتارهای بزرگ آقا خروش کند و در این فضا گرفتار یک عشق ابدی می‌شود. روایتی در دل تاریخ که گویی امروز هم می‌تواند مابه‌ازای بیرونی داشته باشد. همانطور که تاریخ در شکل‌های گوناگونش همواره در حال تکرار شدن است.
در انتظار نمایش
ترانه علیدوستی در انتخاب نقش‌هایش تا امروز گزیده‌کار و نکته‌سنج بود. هنوز در کارنامه کاری او ۳ فیلم هست که رنگ پرده را ندیده است. فیلم برادران لیلا ساخته سعید روستایی، تفریق ساخته مانی حقیقی و اورکا ساخته سحر مصیبی که هر کدام روایت‌های متفاوتی را از زندگی زن ایرانی به تصویر می‌کشد.
منبع: فیلیمو
