به گزارش سایت خبری پرسون، گرچه هر از چندی شاهد اظهارات مختلف و امیدوار کننده‌ای از سوی مقامات کشورهای حاضر در برجام در خصوص لزوم احیای این توافق و لزوم پایبندی به آن مطرح می‌شود اما واقعیت امر بر آن است که احیای برجام همچنان در هاله‌ای از ابهام به سر می‌برد و اساسا معلوم نیست که این توافق احیا خواهد شد یا مثل سالیان گذشته صرفا صحبت‌ها در حد اعلام مواضع خواهند ماند و تغییری ایجاد نخواهد شد. چه اینکه 8 دور مذاکرات وین و ادامه آن مذاکرات 3 جانبه در قطر هم نتوانست منتج به نتیجه شود و در نهایت توافق حاصل کند. آنچه که مسلم است رسیدن به توافق صرفا به باور طرفین به احیای برجام خلاصه نمی‌شود و اقدامات عملی احتیاج دارد. اقداماتی که باید از سوی آمریکا با برداشتن تحریم‌ها و ارائه تضمین به ایران کلید بخورد.
پروژه مقصر سازی از ایران
پس از روی کار آمدن جــــو بایدن که با شعار بازگشت به برجام توانست صندلی ریاست‌جمهوری آمریکا را به‌دست آورد، امیدهایی برای احیای این توافق چند جانبه که از حمایت سیاسی بین‌المللی به ویژه سه کشور اروپایی هم‌پیمان آمریکا برخوردار بود، ایجاد شد اما بایدن برخلاف دیگر توافق‌ها و معاهدات بین‌المللی که فوری به آنها بازگشت، از بازگشت فوری و یک جانبه به برجام امتناع کرد.
چند ماهی طول کشید تا آنها برای مذاکرات احیای برجام اعلام آمادگی کنند و در نهایت در شش دور مذاکره مشخص شد این کشور حاضر نیست رفع تحریم‌ها در چارچوب برجام را به نحوی که متضمن منفعت مطلوب و موثر اقتصادی ایران باشد، اجرا کند و اساسا در عمل همان خط و مشی دولت ترامپ یعنی فشار حداکثری و تحریم‌ها درباره ایران و برجام دنبال شد. هر چند که با روی کارآمدن بایدن در آمریکا امیدواری‌های بسیاری در راستای احیای برجام به وجود آمد اما دولت بایدن فقط در ویترین کارش سعی کرد از خود کشوری اهل تعامل و مذاکره به افکار عمومی نشان دهد و از موضع‌گیری‌های سخت‌گیرانه اجتناب کرد و سه کشور اروپایی را در این مسیر بیش از پیش با خود همراه ساخت و موضع‌گیری‌های سخت را به آنها سپرد.
با این حال برخلاف سه سال پایانی دولت ترامپ، سه کشور اروپایی با همراهی و تشویق آمریکا و اسراییل از هر گونه فشار به ایران در مجامع بین‌المللی استقبال و از صدور بیانیه‌های تند و قطعنامه در شورای حکام آژانس بین‌المللی حمایت کردند؛ آمریکا با همراه کردن رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توانست فشارهای بیشتری را از منظر فنی و حقوقی متوجه ایران کند و اتفاقا در این مسیر موفق هم بود.
اخلال در مذاکرات فنی ایران و آژانس درباره برخی موضوعات پادمانی و تهدید ایران به خودداری از کاهش بیشتر همکاری‌های فراپادمانی و برجامی از جمله اقداماتی بود که در این مدت کوتاه شاهد بودیم. این در حالی است که ایران در روند مذاکرات احیای برجام از ابتدا در دو جبهه مذاکرات فنی و سیاسی به بیان خواسته‌ها و مطالباتش برای بازگشت به برجام ادامه داد و همواره بر رفع موثر و مطلوب تحریم‌ها تاکید داشته است، اما آمریکا راضی نمی‌شد نسبت به رفع تحریم‌ها به شکلی که تضمین‌کننده منفعت اقتصادی ایران باشد، اقدام کند. با این حال ایران بر دریافت تضمین‌های سیاسی و حتی قانونی یک جانبه از سوی آمریکا بیش از تضمین بین‌المللی تاکید کرده اما آمریکا حاضر به ارائه این تضمین‌ها نیست و از رفع تحریم‌های غیرهسته‌ای موثر بر برجام طفره می‌رود.
اساسا جوسازی و جهت دادن به افکار و اذهان عمومی علیه کشور یا کشورهایی در راستای منافع ملی آمریکا از مهم‌ترین اقدامات آمریکا در پیشبرد منافع ملی‌اش بوده است. از این رو باید گفت، بایدن و تیم سیاست خارجی‌اش این توانایی و مهارت را دارند تا با همراه ساختن کشورهای اروپایی و جامعه جهانی، ایران را مقصر شکست احتمالی مذاکرات احیای برجام معرفی کند. شاید هنوز حفظ برجام برای ایران و کشورهای باقی مانده در این توافق و حتی آمریکا به دلایل سیاسی، اقتصادی و بین‌المللی منفعت‌هایی دارد و طرف‌ها بخواهند چراغ خاموش این ماشین به راه خود ادامه دهد اما دولت و دستگاه سیاست خارجی باید به این نکته توجه کنند، بایدن سعی دارد آمریکا را از انزوا و بدنامی خروج یک جانبه از برجام خارج کند، از این رو تلاش دارد تا با مقصر معرفی کردن ایران در شکست مذاکرات احیای برجام بدنامی قبلی را پاک کند.
گفت‌وگوی رئیسی- مکرون
در راستای تحولات حول محور احیای برجام در پایتخت‌های برجامی این تحولات روز گذشته نیز ادامه یاقت و رئیس‌جمهور کشورمان و امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه در گفت‌وگویی تلفنی120 دقیقه‌ای درباره راهکارهای تقویت همکاری‌های دوجانبه و همچنین تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی و چالش‌های عمده جهانی از جمله امنیت غذایی و امنیت انرژی مذاکره کردند. آیت‌ا... سیدابراهیم رئیسی با اشاره به رشد چشمگیر همکاری‌های سیاسی و اقتصادی ایران با کشورهای مختلف جهان، تحریم‌های آمریکا ضد ایران را به ضرر اقتصاد جهانی به خصوص اروپا دانست. وی با اشاره به اینکه اگر نقش امنیت‌ساز جمهوری اسلامی در منطقه به خصوص مبارزه با تروریسم و حمایت تمامیت ارضی و حاکمیت ملی کشورها نبود امروز داعش در اروپا اعلام خلافت کرده بود، تاکید کرد راه حل مسائل منطقه در دست ملت‌ها و دولت‌های منطقه است و مداخله خارجی ضد امنیت و ثبات است.
پرئیس‌جمهور با تقبیح اقدامات و مواضع غیرسازنده آمریکا و کشورهای اروپایی، اظهار داشت: صدور قطعنامه در آژانس انرژی اتمی اقدامی بحران‌ساز و با هدف ایجاد فشار علیه ملت ایران بود که موجب ضربه زدن به اعتماد سیاسی است. رئیس شورای عالی امنیت ملی همچنین تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران حصول توافق را در گرو حل و فصل کامل مسائل پادمانی و ارائه تضمین‌های لازم از جمله در قبال استمرار پایبندی معتبر طرف‌ها به توافق و تامین منافع اقتصادی ملت ایران می‌داند.
رئیس‌جمهور فرانسه نیز بر تداوم نقش‌آفرینی کشورش در مسیر به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای تاکید کرد. این در حالی است که پس از این گفت‌وگو کاخ الیزه در بیانیه‌ای اعلام کرد: مکرون در اظهارات خود از پیشرفت نکردن مذاکرات احیای برجام ابراز نا امیدی کرده و گفته است که از نظر او احیای توافق هسته‌ای با ایران هنوز ممکن است. در ادامه این بیانیه آمده است: مکرون همچنین از رئیس‌جمهوری ایران خواسته است که برای دستیابی به توافق و بازگشت به اجرای تعهدات ایران ذیل توافق هسته‌ای 2015، «انتخاب روشنی» داشته باشد. رئیس‌جمهور فرانسه در ادامه گفته که متقاعد شده است چنین نتیجه‌ای هنوز امکان‌پذیر است، اما باید هرچه زودتر انجام شود.
منبع: روزنامه آرمان ملی
