به گزارش سایت خبری پرسون، علی موسوی‌خلخالی در یادداشتی نوشت: روز شنبه حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان در دمشق اعلام کرد که ایران از گسترش روابط با مصر استقبال می‌کند و معتقد است تقویت روابط این دو کشور مهم خاورمیانه به سود منطقه و جهان اسلام است. وی در حرم حضرت رقیه(س) نیز بار دیگر تاکید کرد که گسترش روابط میان ایران و مصر به سود دو کشور و منطقه است. چند روز پیش از این، فواد حسین، وزیر امور خارجه عراق اعلام کرده بود که دیدارهای مقدماتی میان هیات‌هایی از ایران با طرف‌های مصری و اردنی در بغداد انجام شده است تا به این ترتیب این کشورها نیز به سمت گسترش روابط با ایران حرکت کنند.
وی جزییات بیشتری در این زمینه ارایه نکرد. دکتر احمد الصحاف، سخنگوی وزارت امور خارجه عراق نیز گفت به زودی خبرهای خوبی در این زمینه اعلام خواهد شد. تمایل به گشودن صفحه تازه‌ای از روابط میان مصر و اردن با ایران، همواره نزد طرف ایرانی وجود داشته است، اما به دلیل مسائل سیاسی منطقه‌ای، فشارهای ایالات متحده و اخیرا فشارهای عربستان سعودی این روابط هیچ‌گاه توسعه نیافت و در حد دفتر حافظ منافع باقی ماند. در وهله‌های اخیر و بعد از آنکه گفت‌وگوهای ایران و عربستان به سطح خوبی رسید و عراق ثابت کرد میانجیگر خوب و توانایی میان ایران و عربستان است، طرف‌های مصری و اردنی نیز خواهان گسترش روابط با ایران شده‌اند.
حالا مصری‌ها از عراقی‌ها رسما خواسته‌اند همان‌طور که میان ایران و عربستان میانجیگری کرده و توانسته اند روابط این دو کشور را بعد از مذاکرات سنگین در بغداد احیا کنند، مشابه این میانجیگری را میان مصر و ایران نیز انجام بدهند.
در گفت‌وگوهای غیررسمی مصری‌ها دائما تاکید کرده‌اند که هیچ‌گاه حاضر نیستند در جبهه مخالفان ایران باشند و اگر هم تحت فشارهای خارجی مجبور شده‌اند به عضویت مجموعه‌ای درآیند تلاش کرده‌اند یا نقش‌شان به عنوان تسهیل‌کننده در کاهش تنش میان تهران و پایتخت‌های عربی باشد یا حداقل نقش ایذایی علیه ایران و منافع آن نداشته باشند.
مصر حتی اخیرا نیز رسما اعلام کرد وارد هیچ گونه اتحادیه‌ای که هدف از آن دشمنی با ایران باشد، نخواهد شد. مصری‌ها دایما تاکید کرده‌اند که از زمان به قدرت رسیدن عبدالفتاح السیسی، رییس‌جمهوری مصر قاهره تاکنون هیچ‌گاه علیه ایران و منافع آن یا حزب‌الله لبنان یا گروه‌های مقاومت مورد حمایت ایران موضع‌گیری نکرده و حتی در مواردی به سود آنها عمل کرده است، از جمله در فلسطین و نقش موثرش در کاهش تنش میان اسراییل با جنبش حماس و گروه جهاد اسلامی؛ برای همین معتقدند که مذاکره برای ارتقای روابط‌شان با ایران از آنجا که حسن نیت دارند و از اشتیاق ایران به توسعه روابط نیز آگاهند، آسان‌تر از مذاکرات مشابه کشورهای دیگر با ایران است.
علاوه بر انگیزه سیاسی، مصری‌ها انگیزه اقتصادی نیز برای توسعه روابط با ایران دارند. استفاده از ظرفیت‌های اقتصادی بومی شده ایران در زمینه‌های مختلف از جمله انرژی، صنعت و از همه مهم‌تر گردشگری از جمله مهم‌ترین مسائلی است که به مصری‌ها انگیزه داده است که به فکر گسترش روابط با ایران بیفتند. در همین رابطه اخیرا عبدالفتاح السیسی، رییس‌جمهوری مصر از بارگاه بازسازی شده راس الحسین (ع) در قاهره دیدن کرد که بسیاری اظهارنظر کردند که هدف از این کار ترغیب ایران به گسترش روابط مذهبی – گردشگری با مصر است.
اردن نیز وضعیت مشابهی دارد، ملک عبدالله اردن در آخرین نشستش که با جو بایدن، رییس‌جمهوری ایالات متحده، در واشنگتن داشته به او گفته است هیچ توافق یا تشکیل گروهی بدون در نظر گرفتن ایران و مشارکت آن امکان‌پذیر نیست.
اظهارنظری که دقیقا خلاف گفته‌هایش در مصاحبه با شبکه امریکایی سی‌ان‌بی‌سی است که گفته بود از مشارکت در ناتوی عربی برای ایجاد ثبات در منطقه حمایت می‌کند. اگرچه اردن در ایران سفارت دارد ولی سطح روابط دو کشور در پایین‌تر حد ممکن است. اردن کشوری وابسته به کمک‌های خارجی است که این مساله سبب شده منویات کشورهای کمک‌کننده به اردن در نوع تعاملات خارجی‌اش موثر باشد.
در این میان نقش عراق را نیز نمی‌توان نادیده گرفت. از سال 2018 و پشت سر گذاشتن دوره مبارزه با تروریسم و شکست داعش که عراق رفته‌رفته به سوی آرامش امنیتی حرکت کرده است، این کشور تلاش کرده جایگاه منطقه‌ای خود را بازیابد و تعریفی تازه در روابط بین‌المللی و منطقه‌ای‌اش ایجاد کند، برای رسیدن به این هدف عراق دو پایه را برای روابط خارجی‌اش تعریف کرده، اول گسترش روابط با همسایگان عربش تا به این ترتیب جایگاه ویژه‌ای در جهان عرب به دست آورد، برای همین تلاش کرده است خیزی بلند در گسترش روابط با کشورهای مهم و اصلی جهان عرب یعنی مصر، اردن و عربستان سعودی بردارد.
ثانیا، پلی باشد میان ایران با کشورهای عربی برای آرام کردن فضای سیاسی و مناسبات منطقه‌ای تا به این ترتیب هم به عادی‌سازی روابط میان ایران با جهان عرب، کمکی به آرامش منطقه کرده باشد و هم از شدت تنش‌ها بکاهد تا از آسیب‌ها و تاثیرات احتمالی این تنش‌های بر عراق کاسته باشد.
عادی شدن روابط ایران و عربستان که به گزارش الفرات نیوز و الشرق الاوسط به زودی در بغداد علنی خواهد شد و دو طرف رسما روابط دیپلماتیک خود را از سر خواهند گرفت، می‌تواند تاثیری عمیق بر روابط ایران با مصر و اردن نیز بگذارد.
رابطه بسیار نزدیک عراق به ایران و همچنین گسترش روابطش با اردن و مصر که به یک اتحادیه سه‌جانبه میان آنها منجر شده است، می‌تواند کمک بسزایی در ترمیم روابط ایران با کشورهای عربی به ویژه مصر و اردن کند.
منبع: روزنامه اعتماد
