به گزارش سایت خبری پرسون، پنجم ماه می مصادف با ۱۵ اردیبهشت، روز جهانی ماما نامگذاری شده است؛ یک ماما در بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها، مطب یا واحدهای بهداشتی به آموزش دوران بارداری می‌پردازد و والدین را برای پذیرش وظایف پدری و مادری آماده می‌کند.
در کشور ما در سال‌های اخیر رشد جمعیت به پایین‌ترین میزان خود و حدود ۷ دهم درصد رسیده است؛ امری که با بررسی پیش‌بینی ها احتمالاً از این هم پایین‌تر می‌آید. به بهانه روز ماما خواستیم نظر یک پزشک متخصص در این زمینه را جویا شویم. اینکه آیا بحران جمعیت وجود دارد؟ یا تا چه حد این بحران جدی است؟
دکتر خدیجه نصری فوق تخصص پره ناتالوژی (طب مادر و جنین) و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اراک در گفت‌وگو با خبرنگار مهر در پاسخ به این سوال که بحران جمعیت تا چه اندازه جدی است؛ گفت: متأسفانه ما با این واقعیت مواجه هستیم که اوضاع جمعیتی کشور وخیم شده و به مرز بحران رسیده است.
وی ادامه داد: نرخ رشد جمعیت روند نزولی به خود پیدا کرده است به طوری که در سال‌های اوایل انقلاب اگر ما تعداد موالید زیادی داشتیم؛ اواخر دهه ۶۰ سیاست نظام بر این قرار گرفت که کاهش جمعیت اتفاق بیفتد و شعار فرزند کمتر زندگی بهتر را در همه جا مطرح کردند؛ این رشد جمعیت به تدریج کم شد.
با مینی بوس زنان باردار روستایی را برای عقیم کردن به شهرها می‌آوردند
نصری افزود: در دهه ۸۰ این سیاست همچنان ادامه یافت به صورتی که ما در اوایل دهه ۸۰ شاهد این مسئله بودیم که با مینی بوس از روستا زنان را برای عقیم کردن به شهرها می‌آوردند؛ به همین خاطر در دهه ۸۰، رشد جمعیت یک و نیم درصد شد و در سال ۹۸ به کمتر از یک درصد رسید و در سال ۹۹ که بحران کرونا شیوع پیدا کرد و والدین به دلیل کرونا از فرزندآوری امتناع کردند؛ رشد جمعیت به حدود شش دهم درصد رسید و اگر به همین منوال پیش برویم در سال‌های نه چندان دور رشد جمعیت به صفر خواهد رسید.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اراک با بیان اینکه نگرانی ما کاهش جمعیت جوان کشور و افزایش جمعیت سالخورده است؛ اظهار کرد: این مسئله مشکلات امنیتی و اقتصادی را با کاهش اقتدار سیاسی و کاهش نشاط اجتماعی به همراه خواهد داشت و تا چند سال آینده با توجه به پیری جمعیت و افزایش افراد سالخورده که با افزایش بیماری‌های مزمن همراه هستند؛ نیروی کار در ایران به شدت کم خواهد شد و این مسئله می‌تواند بسیار خطرناک هم باشد.
فوق تخصص پره ناتالوژی با اشاره به اینکه علل زیادی می‌تواند باعث کاهش رشد جمعیت باشد؛ گفت: مهمترین عامل کاهش رشد جمعیت عامل اقتصادی است؛ در حال حاضر بسیاری از جوانان به خاطر عوامل اقتصادی اصلاً حاضر به ازدواج نیستند؛ وقتی هم که ازدواج می‌کنند حاضر به بچه دار شدن نمی‌شوند و قبول مسئولیت نمی‌کنند؛ ما خیلی خانواده‌ها را می‌بینیم که همزمان با اینکه مسئولیت فرزند را قبول نمی‌کنند؛ سگ و گربه را در خانه نگه می‌دارند؛ اتاق خواب برای سگ و گربه درست می‌کنند و عملاً آنها را به جای فرزند می‌پذیرند. نگهداری یک حیوان خانگی شاید در نگاه اول طبیعی باشد اما وقتی خانواده‌ها به جای بزرگ کردن و داشتن فرزند؛ ترجیح می‌دهند سگ و گربه نگهداری می‌کنند، به نظر می‌رسد ما در ترغیب جوانان به فرزندآوری مشکل داشته باشیم.
آمار بالای سقط جنین همزمان با افزایش مشکلات اقتصادی
نصری با بیان این مطلب که خیلی از خانواده‌ها را می‌بینیم که به خاطر نداشتن خرج فرزند اقدام به سقط فرزند حتی به صورت غیر قانونی می‌کنند؛ گفت: حتی در حاملگی‌های دوقلویی یا سه قلو و بالاتر خانواده‌هایی را می‌بینیم که به خاطر نگرانی از خرج فرزند از ما درخواست کاهش تعداد جنین را دارند که مخصوصاً در خانواده‌های سه قلو و بیشتر این درخواست را زیاد می‌بینیم.
فوق تخصص طب مادر و جنین افزود: حتی من مریضی داشتم که سه قلو بوده و نگران خرج سه نوزاد خود بود و چون برای مشاوره و کاهش تعداد جنین نزد ما مراجعه کرده بود؛ وقتی ما می‌خواستیم این خانواده را از کاهش تعداد جنین منصرف کنیم؛ به او وعده می‌دادیم که دولت حمایت‌هایی را برای تو و فرزندانت در نظر گرفته است؛ ما این مادر باردار را به هر ارگانی که می‌فرستادیم هیچ جا از وی پشتیبانی نکردند؛ هیچ نهادی این خانواده را دلگرم به داشتن نوزاد نمی‌کرد. خاطرم هست که ما این مادر باردار را به ۱۰ نهاد ارجاع داده‌ایم و وی از همه جا دست خالی برگشت و دوباره به ما اصرار می‌کرد که حداقل یکی از جنین‌ها را سقط کنیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اراک در پاسخ به این سوال که چند درصد از زوج‌ها با مشکلات اقتصادی به نزد شما می‌آیند؛ گفت: حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد خانم‌هایی که به بیمارستان‌های دولتی مراجعه می‌کنند؛ در تأمین مخارج فرزند خود با مشکل هزینه مواجه‌اند.
وی با بیان اینکه ترس از مشکلات مادی به خصوص در شرایط اقتصادی فعلی موجب شده است که خیلی از خانواده‌ها از داشتن فرزند جدید خودداری و امتناع کنند؛ اظهار کرد: طبیعتاً اگر دولت بتواند تمهیداتی داشته باشد که در دوران بارداری حمایت‌هایی از خانواده شکل بگیرد و به ازای هر فرزند امتیازاتی در نظر بگیرد که قابل توجه و قابل دسترس باشد و سهل الوصول باشد؛ می‌توان به بهبود این وضعیت امیدوار بود.
نصری خاطر نشان کرد: به نظر من یک ارگان باید در خصوص این مسئله در نظر گرفته شود که اگر با خانواده‌ای مواجه شدیم که به دلیل مشکل مالی برای فرزندآوری دچار تردید شده است؛ ما بتوانیم به راحتی آن خانواده را به آن نهاد تعیین شده مورد نظر ارجاع دهیم تا به فرزندآوری دلگرم شود. باید همه نهادها و ارگان‌ها یک اطلاع رسانی آموزشی صحیح برای همه خانواده‌ها در جهت افزایش جمعیت داشته باشند و با کارمندان و کارگرانی که اقدام به فرزند آوری می‌کنند؛ همکاری لازم را داشته باشند. خوشبختانه مرخصی زایمان را بیشتر کردند ولی باید توجه داشت در دوران بارداری به خانم‌های باردار زیاد سخت گیری نشود و همکاری‌های لازم را با آنها داشته باشند.
