عقد موقت به عقدی گفته میشود که برای مدت زمان معینی میان زن و مرد خوانده میشود. این عقد با اتمام مدت مشخص شده در عقد نکاح به پایان میرسد. در این ازدواج نیازی به وجود ندارد. در این مطلب به موضوع حقوق زنان در ازدواج موقت میپردازیم.
مهریه در ازدواج موقت
مهریه یکی از حقوق زنان است که بر عهده مردان قرار دارد. این حق به محض انعقاد عقد نکاح باید به زن پرداخت شود. مهریه هم در عقد نکاح دائم وجود دارد هم در عقد موقت اما بحث مهریه در عقد موقت متفاوت است. این حق اگر در عقد موقت مشخص نشود، عقد موقت باطل میشود. لازم به ذکر است که این موضوع ارتباطی به رابطه زناشویی میان زن و مرد ندارد و حتی اگر نزدیکی بین زوجین اتفاق نیوفتد، مرد باید مهریه را پرداخت کند. نکته دیگر آن است که حتی اگر زن قبل از اتمام زمان عقد نکاح فوت کند باز هم مهریه بر گردن مرد است.
این موضوع در ماده ۱۰۹۵ قانون مدنی هم آمده است: “در نکاح منقطع عدم مهر در عقد، موجب بطلان است.”
بنابراین از نکات بسیار مهمی که در عقد موقت باید به آن توجه کنید آن است که حتما در این عقد مهریه را مشخص کنید. لازم به ذکر است که میزان آن بستگی به تراضی طرفین دارد.
نفقه در عقد موقت
نفقه در عقد موقت جایگاهی ندارد و نفقه تنها به زن در عقد دائم تعلق می گیرد. و این امر از نص صریح ماده۱۱۰۶ قانون مدنی استنباط می گردد.
در این ماده بیان شده است که،
یکی دیگر ازحقوقی که برای زنان میتوان نام برد، نفقه است. نفقه در ازدواج موقت جایگاهی نداغرد و تنها زنی که در عقد دائم مردی باشد حق دریافت نفقه را از وی دارد.
طبق ماده ۱۱۰۶ قانون مدنی: در عقد دائم نفقه زن به عهده شوهر است و صحبتی از عقد موقت نشده است. از طرفی دیگر در ماده ۱۱۱۳ قانون مدنی آمده است که به زن در عقد موقت نفقه تعلق نمیگیرد مگر اینکه این موضوع در عقد موقت شرط شده باشد. دراینصورت چون توافق است به آن ترتیب اثر داده میشود.
ارث در عقد موقت
قانونگذار در ماده ۸۶۴ قانون مدنی زن و شوهر را واجد صلاحیت جهت ارث بردن از یکدیگر قرار داده است و چنین بیان داشته است که: “از جمله اشخاصی که به موجب سبب ارث میبرند هر یک از زوجین است که در حین فوت دیگری زنده باشد.”
اما از طرفی دیگر ارث را ویژه نکاح دائم قرار داده است و زنی را مستحق ارث بردن می داند که در عقد دائم مردی باشد و زن در ازدواج موقت مشمول ارث مرد نمی گردد.
اما این نکته بسیار مهم است که ارث بردن زوجین از یکدیگر فقط مختص نکاح دائم است.
ماده ۹۴۰ قانون مدنی صراحتا اعلام نموده است که در نکاح موقت ارث به زن تعلق نمیگیرد. ماده چنین بیان مینماید: “زوجین که زوجیت آنها دائمی بوده و ممنوع از ارث نباشند از یکدیگر ارث میبرند.”