معرفی دریاچه خون آلود در ایران

به گزارش سایت خبری پرسون، شیراز شهر عشق و شعر و ادب است، در این موضوع هیچ شکی نیست. با این حال این شهر خاص سرشار از دیدنی‌ها و جاذبه‌های طبیعی و شگفت‌انگیز است. برای آشنایی با عجیب ترین جاذبه طبیعی استان فارس مطلب ما را دنبال کنید.

وجه تمسیه دریاچه مهارلو

دریاچه مهارلو با نام‌های متعددی چون مهلو، مهلویه و ماهلویه نیز شناخته می‌شود و در گذشته جنکال یا دریاچه نمک نیز نامیده می‌شد.

اصطخری، جغرافی‌دان قرن چهارم هجری قمری دریاچه مهارلو را جنکان نامیده و ابوالفدا و ابن‌بطوطه از آن، جمکان یاد کرده‌اند. در فارسنامه ابن بلخی و جغرافیای حمدالله مستوفی نیز نام این دریاچه ماهلویه نوشته است.

محیط زیست دریاچه مهارلو

دریاچه مهارلو پناهگاه حیات‌وحش و زیستگاه پرندگان مهاجر به شمار می‌رود. این پرندگان در صورت مساعد بودن شرایط زیست تا اواسط پاییز در مناطق تالابی فارس و دریاچه مهارلو می‌مانند. هر ساله جمعیت فراوانی از فلامینگوها به این منطقه می‌آیند. شور بودن آب دریاچه مهارلو موجب سازگاری این پرنده می‌شود؛ چراکه غذای اصلی فلامینگوها موجودی شور پسند به نام آرتمیا است و در آب مهارلو فراوان یافت می‌شود.

علاوه بر فلامینگوها پرندگانی چون آنقوت، تنجه، انواع کاکایی، انواع پرندگان کنار آبزی مانند گیلانشاه بزرگ، سلیم کوچک، انواع آبچلیک‌ها، حواصیل، اردک سرسبز و مرغابی در این تالاب زندگی می‌کنند. در اطراف دریاچه همچنین گونه‌های متنوعی از جانوران همچون شغال، گربه وحشی، کفتار و روباه نیز مشاهده می‌شوند.

اهمیت صنعتی دریاچه مهارلو

دریاچه مهارلو گنجی طبیعی و خدادادی است که از نظر تجاری و صنعتی از اهمیت بالایی برخودار است. این دریاچه از مهم‌ترین منابع تأمین کننده نمک خوراکی و صنعتی استان فارس است. همچنین در این دریاچه نوعی جلبک به نام دونالیلا سالینا رشد می‌کنند که در صنعت غذایی، تولید دارو و لوازم آرایشی به‌عنوان رنگ‌دانه قابل استفاده است.

جلبک دونالیلا سالینا همچنین غذای نوعی میگو به نام آرتمیا است. آرتمیا موجودی است که در آب‌های شور زندگی می‌کند و در آب دریاچه مهارلو نیز این موجود یافت می‌شود. پرندگانی چون فلامنیگو از آرتمیا تغذیه می‌کنند. آرتمیا در صنعت پرورش ماهی اهمیت بالایی دارد و در پرورش ماهی‌های خاویاری، زینتی و میگو از آن استفاده می‌کنند و در صادرات نیز سود سرشاری از آن به دست می‌آید.

دریاچه مهارلو کجاست؟

دریاچه مهارلو در حدود ۱۸ کیلومتری جنوب شرقی شیراز و حدود ۶۰ کیلومتری جاده شیراز به فسا واقع شده است. این دریاچه در نزدیکی روستای مهارلو یا دشت گل قرار دارد.

مسیر دسترسی به دریاچه مهارلو

برای رفتن به دریاچه مهارلو باید به استان فارس و شهر شیراز سفر کنید. سپس جاده شیراز به فسا را در پیش بگیرید و بعد از طی حدود ۶۰ کیلومتر از مسیر، به روستای مهارلو برسید؛ از آنجا می‌توانید راهی دریاچه شوید.

علت صورتی بودن دریاچه مهارلو

در دریاچه مهارلو به‌دلیل شوری آب و نور فراوان، نوعی جلبک سبز بی‌خطر تک سلولی به نام دونالیلا سالینا رشد می‌کند. این جلبک خوراک میگوی آب شور یا آرتمیا یک سانتی‌متری است که در آب‌های شور مثل مهارلو زندگی می‌کند. جلبک سالینا با افزایش دما و غلظت نمک، نوعی ماده بتاکارتن ایجاد می‌کند که موجب تغییر رنگ آب دریاچه می‌شود؛ بتاکارتن خطر اکولوژیک و زیست‌بوم برای این دریاچه ندارد.

وضعیت امروز دریاچه مهارلو

دریاچه مهارلو مانند بسیاری از تالاب‌ها و دریاچه‌های ایران با تهدیدات زیست‌محیطی متعددی از جمله خشکسالی مواجه است. این دریاچه در متعادل ساختن آب‌وهوای شهر شیراز موثر است و در زمستان از سرمای شدید و در تابستان به‌دلیل رطوبت حاصل از این دریاچه، از گرمای شدید جلوگیری می‌کند؛ اما در دهه‌های اخیر، این دریاچه به‌دلیل بارش کم و خشکسالی به کانون ریزگردها تبدیل شده و موجب آلودگی هوای منطقه می‌شود.

کم‌آبی و خشکسالی دریاچه مهارلو بر کشاورزی نیز تأثیرگذار است؛ به‌گونه‌ای که اگر دریاچه مهارلو به‌طور کامل خشک شود، با وزش باد، نمک‌های بستر دریاچه برخاسته و خاک‌های اطراف دریاچه جابه‌جا شده و باعث ایجاد مشکلاتی برای کشاورزان و در نهایت شور شدن زمین‌های کشاورزی می‌شود.

تهدید دیگری که گریبان دریاچه مهارلو است، آلودگی این دریاچه با آلاینده‌ها و فلزات سنگینی مانند سرب است که از طریق آب رودخانه‌ها و فاضلاب وارد آب مهارلو می‌شوند. تبخیر آب دریاچه مهارلو در فصل تابستان زیاد است و این موجب افزایش آلاینده‌ها و بیشتر شدن آن‌ها از حد مجاز می‌شود. برداشت‌های بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی و حفر چاه‌های غیرمجاز نیز بر اکوسیستم این دریاچه اثر گذاشته و موجب کاهش جمعیت و تنوع پرندگان مهاجر شده است.

بهترین فصل سفر به دریاچه مهارلو

دریاچه قرمز رنگ مهارلو یک دریاچه فصلی به‌شمار می‌رود. به این معنا که در فصل تابستان سطح آب دریاچه فروکش می‌کند و در فصل پاییز و زمستان دوباره افزایش می‌یابد. به این ترتیب بهترین فصل برای سفر به این دریاچه زیبا از ابتدای پاییز تا اواسط اردیبهشت ماه است. اگر در این زمان به دریاچه صورتی رنگ مهارلو سفر کنید احتمالا پرندگان مهاجر را هم خواهید دید.

چرا دریاچه مهارلو قرمز رنگ است؟

تبخیر آب در این دریاچه بسیار بالاست. همین تبخیر شدید باعث افزایش درجه شوری این دریاچه شده است. افزایش درجه شوری مسبب تکثیر نوعی جلبک دریایی قرمز رنگ شده است. رشد و تکثیر بیش از حد این جلبک در این دریاچه سبب شده است رنگ آب به قرمزی گراید. جالب است بدانید حضور همین جلبک در دریاچه باعث شده تا هیچ موجود زنده‌ای نتواند در این دریاچه زندگی کند. تنها موجود زنده ساکن در این دریاچه قرمز رنگ یک نوع آبزی به نام آرتیما است.