گام بزرگ دیگر در مسیر اصلاح فرایند نظارتها؛
به گزارش سایت خبری پرسون، بازار سرمایه پس از مدت‌ها ریزش، اگرچه بالاخره از ابتدای هفته به روند صعودی بازگشته است اما به اعتقاد کارشناسان این تغییر حرکت پس از یک دوره طولانی فاز اصلاح، اجتناب ناپذیر بوده و بازار سرمایه همچنان در بلاتکلیفی قرار دارد این در حالی است که با افزایش تنش‌ها و انتقاداتی که نسبت به عملکرد وزارت اقتصاد در بورس مطرح بوده و حتی در ماه گذشته کارت زرد مجلس به احسان خاندوزی را نیز در پی داشت،
وزارت اقتصاد برای کاهش فشارها دست به کار شده و در لایحه‌ای که با فاصله یک هفته از تقدیم بودجه به مجلس ارسال کرده از تدوین 10 بندی رونمایی کرده که قرار است با این نسخه بورس را احیا کند.
بر اساس این لایحه که دلیل تاخیر آن عدم ارتباط تمامی بخش‌های آن با بودجه عنوان شده و تنها بخشی از آن به مصوبه مجلس نیاز دارد قرار است دولت با اختصاص ردیف بودجه‌ای برای صندوق تثبیت، کاهش هزینه شرکت‌ها و همچنین اقدامات موثر بانک مرکزی از جمله کنترل نرخ بهره بین بانکی و نرخ ارز نسبت به حمایت و رونق بازار سرمایه اقدام کند، موضوعی که فارغ از انتقاداتی که برخی از نمایندگان با توجه بدعت عجیب دولت در ارسال این لایحه دارند اساس این نسخه شفا بخش را کلی گویی دانسته که در آن جزئیات خاصی در زمینه روش‌های اجرا اعلام نشده است همچنین به گفته منتقدان در این لایحه در حالی بودجه برخی از نهادها همچون صندوق تثبیت بازار با رشد 5 برابری مواجه شده که اساسا منابع تخصیص این بودجه مشخص نشده و در نهایت بازهم این نوع هزینه‌ها به کسری بودجه بیشتر در سال اینده دامن خواهد زد اگرچه که به نظر می‌رسد با توجه به حمایت برخی از نمایندگان شاهد تصویب این لایحه 10 بندی خواهیم بود البته حمایت از نباید بورس کلی‌نگر و مقطعی باشد تا در این شرایط اقتصاد مولد را احیا کند.
کلی گویی در بسته حمایتی
در این رابطه احسان ارکانی عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس می‌گوید: در زمینه بسته پیشنهادی وزیر اقتصاد، یک اشکال اصلی که وارد می‌شود از لحاظ شکلی و ساختاری است؛ وقتی دولت لایحه بودجه را به مجلس ارسال کرده اگر بخواهد تغییری در لایحه ایجاد شود، طبق تصریحی که در قوانین وجود دارد این تغییر فقط توسط مجلس و کمیسون تلفیق می‌تواند صورت گیرد. بنابراین اولین بار است که شاهد این هستیم که دولتی بعد از ارسال لایحه به مجلس، دوباره خودش در لایحه ارسالی دست برده و پیشنهادات جدید را اضافه یا حذف کند. این اتفاق بسیار عجیب و بی‌سابقه است.
ارکانی در ادامه به کلی بودن مفاد این بسته اشاره کرد و گفت: در زمینه محتوای این بسته نیز باید گفت که این پیشنهادات یک سری عناوین کلی هستند، اما اینکه چگونه با چه راهکاری و با چه تمهیداتی بدون اینکه باعث کسری تراز بودجه شود باعث حذف سایر آیتم‌ها، تبصره‌ها، احکام و فصول شود؟ دولت باید مشخص کند که این بسته چگونه قرار است بدون اینکه تحمیل بار مالی جدیدی به بودجه ۱۴۰۱ کند قابلیت اجرایی دارد؟
نماینده مردم نیشابور در مجلس شورای اسلامی، تشریح کرد: از جمله ابهامات جدی که در این زمینه وجود دارد بحث صندوق تثبیت بازار سرمایه است که در حال حاضر در لایحه بودجه سال آینده پیش بینی شده؛ مبلغ ۶ هزار میلیارد تومان از محل صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت واریز شود. اینکه به ناگاه و بدون هیچ توضیحی پیشنهاد می‌شود ۲۴هزار میلیارد تومان دیگر به این مبلغ اضافه شود و این عدد به ۳۰هزار میلیارد تومان برسد، بسیار عجیب بوده و باید از سوی دولت توضیحات لازم ارائه شود.
وی ادامه داد: مسئله اصلی این است که منابع مذکور از کجا قرار است تامین شوند؟ دولت باید توضیح دهد که آیا قرار است این منابع را یک شبه خلق کند؟ این نکته قاعدتا یا باعث کسری بودجه می‌شود یا باعث حذف یک سری از برنامه‌های دیگر سرفصل‌های برنامه و بودجه و کارهایی که دولت باید انجام می‌داده خواهد شد.
با توجه به این پیشنهاد غیرمعمول دولت، همان نظم و نظامی که درباره لایحه اولیه بودجه ۱۴۰۱ نیز مورد شائبه و سوال بود با این تغییرات تحت الشعاع قرار گرفته و به کلی برهم خواهد ریخت.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس تاکید کرد: به ویژه اینکه اساسا مشخص است این پیشنهادات با هماهنگی سازمان برنامه و بودجه نبوده است، بنابراین با توجه به اینکه سازمانی که متولی تخصیص بودجه و اعتبارات است این برنامه را پیشنهاد نداده و در لایحه درج نکرده، چطور می‌خواهد در بحث تخصیص اعتبارات و تصویب این بودجه پیشرو باشد و کار مدیریت را به نحو شایسته‌ای انجام دهد؟
رویکرد دولت در 10 بند در ارتباط با لایحه حمایتی دولت از بازار سرمایه و نگرانی‌هایی که نسبت به نحوه اجرای آن مطرح است رئیس سازمان بورس معتقد است نباید انتظار داشت که اعتماد از دست رفته یک شبه با بازار باز گردد.
مجید عشقی می‌گوید: با توجه به شرایط و حساسیت‌هایی که نسبت به بازار سرمایه وجود دارد، بسته‌ای شامل 10 بندِ موثر در وضعیت بازار سرمایه در ستاد اقتصادی دولت طراحی و تصویب شد. برخی از این بندها مباحث بودجه‌ای و برخی دیگر به فرآیندهای موثر در داخل دولت مربوط می‌شوند که تقریبا تا به امروز با تمام این بندها موافقت شده است. وی افزود: این بندها مربوط به اختصاص ردیف بودجه‌ای برای صندوق تثبیت در جهت حمایت از بازار سرمایه، کاهش هزینه شرکت‌ها، اقدامات موثر بانک مرکزی از جمله کنترل نرخ بهره بین بانکی و... بوده که می‌تواند نتایج خوبی در بازار سرمایه داشته باشد.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید بر اینکه معتقدم این مباحث تا حد زیادی خیال بازیگران بازار سرمایه را راحت می‌کند، گفت: دولت رویکرد خودش را نسبت به بازار سرمایه با این بسته 10 بندی نشان داده و به طور قطع این بسته و اجرای بندهای آن می‌تواند تاثیرات خوبی در بازار سرمایه داشته باشد.
وی در پاسخ به این سوال که چرا این بسته پیش از تحلیل بودجه به مجلس طراحی و تصویب نشد که امروز برای بخشی از این بندها نیاز به موافقت مجلس داشته باشید، بیان کرد: باید توجه داشته باشید که تمام بندهای این بسته، بودجه‌ای نیست و بخشی از آن به اصلاحات فرآیندهای داخل خودِ بازار و دولت برمی‌گردد اما مجلس هم نسبت به بازار سرمایه و حمایت از آن حساس است و به دنبال اصلاحات به نفع بازار سرمایه بوده است.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید بر اینکه موضوعاتی مانند کنترل نرخ بهره بین بانکی برای حمایت از بازار سرمایه و همچنین حمایت از صندوق تثبیت، ربطی به بودجه ندارند، گفت: این تصمیمات در داخل دولت گرفته شده است و بودجه‌ای هم که تحویل مجلس داده شده نکات مثبت متعددی به نفع بازار سرمایه‌دارد؛ از جمله کاهش مالیات به نفع بازار، تخصیص ردیف اعتباری برای صندوق تثبیت که امیدواریم با این تصمیمات روند بورس رو به بهبود باشد.
عشقی در پاسخ به این سوال که چرا با توجه به ارزندگی سهام در بازار سرمایه، نقدینگی به سمت این بازار نرفته است و شاهد خروج نقدینگی از بازار هستیم، خاطرنشان کرد: نباید انتظار داشته باشیم که اعتماد سرمایه‌گذاران یک شبه برگردد و نقدینگی به یکباره به سمت بازار سرمایه تغییر جهت دهد.
عشقی در پاسخ به اینکه در ابتدای ورود خود به بازار سرمایه اعلام کردید قرمزیِ بازار کاهش پیدا می‌کند اما تا به امروز این وعده محقق نشده، توضیح داد: شرایط بازار به تدریج بهتر می‌شود و به طور قطع بهبودِ شرایط بازار به یکباره اتفاق نمی‌افتد. عواملی از جمله شرایط سیاسی کشور و تصمیماتی که برای بازار گرفته‌ایم می‌توانند به شرایط بورس کشور کمک کند.
