برای کویرگردی در ایران به کجا برویم؟

کویرگردی و گردش در بیابان ها، یکی از سرگرمی‌ها و انواع گردشگری است که به تدریج جای خود را در سبد سفرهای گردشگران ایرانی بازکرده است. گردشگران ایرانی چند سالی است که به جای سفرهای تکراری به شمال، در پی تجربه انواع جدیدتری از مسافرت هستند و نیمه گرمسیری ایران، توانسته با جاذبه های ویژه خودش، به عنوان مقصد جدید سفرهای ایرانیان در فصل‌های سرد سال، خود را معرفی کند.

اما در بین همه شهرهای گرمسیری ایران، کویرها جاذبه‌های متفاوتی هستند. محیط زیست و حیات وحش کویر کاملا متفاوت و منحصر به فرد است. محیط پیرامون آن خالی از سکنه و همراه با سکوتی اعجاب انگیز است. پیرامون شما را نه ساختمان‌ یا درخت، بلکه شنزار، رمل های ماسه‌ای و شوره زار فراگرفته است. از سوی دیگر، شب‌ها با آسمان پرستاره و بدون آلودگی نوری شهرهای بزرگ، تصویر واقعی خود را به نمایش می‌گذارد.
در این مقاله با برخی از مشهورترین کویرهای ایران برای کویرگردی در پاییز و زمستان آشنا می‌شویم.

کویر مصر

شاید با شنیدن این نام به یاد صحرای های مصر بیفتید، در صورتی که این کویر در دل ایران و نزدیکی استان اصفهان قرار دارد! بله، در کشور خودمان هم ی کویر به نام کویر مصر داریم که دارای مشابهت نام با کشور مصر است. کویر مصر با به نام بهشت منجمان می شناسند و نامش هم برگرفته از روستایی به همین نام در نزدیکی آن است.

تپه های ماسه ای و شنی کویر مصر به قدری زیبا و نفس گیر است که محو زیبایی و نمای دلپذیر آن می شوید و وسعت این منطقه به قدری زیاد است که هرگز منظره تکراری نخواهید دید. یکی از جاذبه های خاص کویر مصر، وجود فرورفتگی هایی سات که به نام چال سلکنون شناخته می شوند. یکی دیگر ازجاذبه های دیدنی که در نزدیکی کویر مصر قرار دارد، روستای عروسان است که به نام بهشت منجمان و همچنین میعادگاه عاشقان ستاره شب لقب گرفته است. می توانید در سفر خود از نیزار مصر نیز دیدن کنید. کویر مصر در کیلومتری شهرستان خور و در استان اصفها قرار دارد.

کویر کاراکال یزد

کویر کاراکال منطقه‌ای در نزدیکی شهر بافق و روستای صادق آباد است که برخی آن را زیباترین کویر یزد می‌دانند. این کویر یکی از شناخته‌شده‌ترین زیستگاه‌های کاراکال، یکی از گربه‌سانان ایران است و به همین دلیل با این نام خوانده می‌شود. نزدیکی این کویر به روستای صادق آباد باعث شده تا نام کویر صادق آباد یزد را نیز به آن بدهند. تماشای آسمان شب، تجربه تفریحاتی چون شترسواری، آفرود و سایر تفریحات، اقامت در اقامتگاهی سنتی و زیبا و بهره بردن از آرامشی بی‌پایان، تجاربی است که در سفر به کاراکال نصیبتان می‌شود. وجود کمپینگ تفریحی توریستی شهید برزگری در روستای صادق آباد نیز باعث شده تا گردشگران از نظر دسترسی به امکانات و تفریحات مشکلی نداشته باشند و بیشتر برای این سفر ترغیب شوند.

برای رسیدن به کویر کاراکال، باید از بافق وارد جاده‌ای آسفالته شوید که تا روستای صادق آباد ادامه دارد. در حدود 9 کیلومتری کویر کاراکال، قلعه‌ای دیده می‌شود که باقر آباد نام دارد؛ یکی از دژهای تاریخی یزد که یادگاری از دوره قاجار است. این بنا را به دستور عبدالرحیم خان فرزند محمد تقی خان بافقی ساخته‌اند تا مردم به هنگام بروز خطرات به آن پناه ببرند و یا غلات را در آن ذخیره کنند. ۴۵ اتاق، 2 برج نگهبانی، ۳ جایگاه سنگ‌اندازی و ۱۰ جایگاه تیراندازی بخش‌های مختلف این قلعه‌اند.

کویر حلوان، طبس

کویر طبس به لحاظ جغرافیایی در استان خراسان جنوبی قرار دارد. کویر طبس نامی آشنا در کشور است و از کودکی این نام را شنیده ایم، اما زیباترین قسمت کویر طبس، کویر حلوان است. کویر حلوان در نزدیکی روستای طبس قرار دارد و خوشبختانه راه های دسترسی بسیار خوبی دارد.

جاده خور به طبس از این منطقه می گذرد و یکی از راه های دسترسی شما به این منطقه استفاده از جاده خور است. کویر حلوان در بخش گسترده ای از خود دارای ریگزار است و در بخش های شرقی و شمالی خود نیز باتلاق هایی نمکی و رسی دارد.

ریگزار گستره‌ ای شمالی؛ جنوبی نیز در کویر وجود دارد و در مناطق جنوب شرقی با ارتفاعات عاشقان پیوند می‌خورد که این تلاقی کوه و ماسه، مناظر بسیار زیبایی را پدید آورده است. در محیط شرقی این مثلث ماسه‌ ای، تپه‌ ها بیشترین ارتفاع را دارد و ارتفاع آن‌ ها از کف دشت در حدود ۸۰ متر است که با حرکت به سمت غرب با کاهش ارتفاع همراه است.

در جنوب شرقی محل تلاقی کوه و ریگ، دره‌ها و گذرگاه‌های زیبایی پدید آمده است که شاید در نوع خود در کشور کم‌نظیر باشد. همچنین به‌دلیل وجود معادن فراوان در این ارتفاعات جاده‌های خاکی مناسبی وجود دارد که دسترسی و بازدید از این منطقه را آسان کرده است.

کویر ریگ جن

ریگ جن، نام کویری شگفت انگیز، اسرار آمیز و کمی ترسناک در ایران است که با وسعتی در حدود 4526 کیلومتر مربع سومین ریگ زار بزرگ ایران محسوب می شود. البته هنوز توافقی بر سر وسعت این کویر وجود ندارد. برخی می گویند که ریگ جن آنقدر وسیع است که می توان مساحت آن را برابر با بیش از 30 کلان شهر همچون تهران در نظر گرفت اما این تخمین آن قدرها هم نزدیک به واقعیت به نظر نمی رسد چرا که شهری مانند تهران حدود 800 کیلومتر مربع وسعت دارد.

چرا ریگ جن خطرناک و وهم آلود است؟

اتفاقات بی‌پاسخ و توجیه نشده بسیاری در این منطقه روی داده و بر سر زبان ها افتاده است؛ محلی ها این منطقه را محل قتل و دفن موجوات زنده می دانند و با ترس خاصی از آن سخن می گویند. باتلاق‌های سهمگین این کویر می تواند مرگ را برای هر موجود زنده‌ای به ارمغان آورد. خطرناک ترین اتفاقی که می تواند گردشگران کم تجربه را در این منطقه غافلگیر کند، فرو رفتن در گل و لجن باتلاق های ریگ جن است که سرانجامی جز مرگ در پی نخواهد داشت.

اینجا دنیایی وهم آلود را پیش روی‌تان قرار می دهد؛ سرزمینی که اگر پای تان را به آنجا بگذارید خواهید دید که در شعاع پنجاه کیلومتری‌تان هیچ جنبده‌ای وجود ندارد! حیات در این کویر واژه ای بی معناست و حتی می تواند یک شوخی به نظر برسد؛ کافیست از خودتان بپرسید سرزمینی که جان بسیاری از موجودات زنده را ستانده، چگونه می تواند زندگی بخش باشد؟ در این کویر چیزی به جز نمک، ماسه، باتلاق و شن زار به چشم نمی آید و خبری از حتی قطره ای آب شیرین نیست. تنها در قسمت شمالی این کویر وسیع بقایایی از یک مسیل پهناور قرار دارد که آب حاصل از بارش های نادر فصلی را از ارتفاعات کوه گوگردی به سوی قلب ریگ جن هدایت می کند.

ریگ جن کجای ایران است؟

این کویر در میان سمنان و اصفهان جا خوش کرده و بخشی از کویر مرکزی ایران و دشت کویر به شمار می رود و از شمال با کوه گوگردی، از جنوب با کوه ملاهادی و از شرق با جاده دامغان به جندق محدود شده است. اگر بخواهیم موقعیت ریگ جن را به صورت دقیق تر بیان کنیم؛ این کویر در جنوب سمنان، جنوب شرق گرمسار، شرق منطقه حفاظت شده کویر، شمال انارک و غرب جندق قرار دارد و در جنوب غربی دشت کویر از شمال غرب به جنوب شرق کشیده شده است.

کویر حاج علی قلی دامغان

اگر نام این مکان را نشنیده باشید، حتما تصویری از آن را دیده اید. این کویر زیبا در استان سمنان و در جنوب شهر دامغان قرار دارد. در این کویر یک رودخانه نیز قرار دارد که از بخش شمال شرقی آن وارد کویر می شود و دره ای به عمق کیلومتر در داخل کویر ایجاد کرده است.

اگر در موسم باران های فصلی به این بیابان سفر کنید، شش ضلعی هایی زیبا در سراسر سطح دریاچه نمک خواهید دید که با اینکه از نظم خاصی برخوردار نیستند، اما زیبایی بسیار خاصی را به وجود آورده اند. کویر حاج علی قلی دامغان دارای تپه هایی شنی، دریاچه نمک و همچنین حوزه های باتلاقی بسیاری است که منظره هایی زیبا برای علاقمندان به کویر و طبیعت به وجود آورده است. بهترین مسیر دسترسی شما به این کویر زیبا عبور از روستای خورزان است.

کویر ورزنه

کویر ورزنه را می توانید نمایی از ذره های طلای روان برای خودتان تجسم کنید. کویر ورزنه یکی دیگر از کویر های زیبای ایران است که هرگز از یاد نخواهید برد. تپه های شنی ورزنه در ۱۰۰ کیلومتری اصفهان قرار دارند و با تمام کویرهایی که تابحال دیده اید متفاوت است.

از زیبایی های موجود در نزدیکی های این کویر زیبا تالاب گاوخونی است و همچنین تالاب قلعه قورتان که زیبایی های بسیار منحصر به فرد دارند و زیستگاه پرندگانی نادر و مختص این منطقه اند. خوشبختاه در این منطقه خانه هایی محلی نیز برای اقامت وجود دارد که می توانید شب خود را در آنجا به انتها برسانید.