خوزستان قطب تولید خرما، رتبه دوم تولید این محصول و رتبه نخست صادرات آن را در کشور دارد؛ سهم این استان تولید حدود 200 هزار تن خرما است. هم اکنون 43 هزار هکتار از زمین های خوزستان زیر کشت نخیلات است که بیش از 32 هزار هکتار آن بارور است. در سال های اخیر میلیون ها اصله نخل در جنوب خوزستان قربانی کمبود و شوری آب شده اند.
به گزارش سایت خبری پرسون، این در حالی است که بیشترین رودخانه های جاری کشور در این استان وجود دارد؛ اما این رودخانه ها نیز این روزها حال خوشی ندارند به طوری که رودخانه جراحی امسال با 80 درصد و کارون با 65 درصد خشکسالی روبه رو هستند. همچنین نفوذ آب دریا (مَد)، اروندرود و بهمنشیر (در پایین دست کارون) را به شدت شور کرده است و موجب شده تا نخلستان های خرمای این استان در معرض انقراض قرار گیرند.
خبرنگار پرسون برای اینکه ببیند وضعیت نخلستان های خرمای خوزستان به چه شکل است به سراغ محسن رشد فرخی رئیس انجمن ملی خرمای ایران رفته است.
شوری آب نخلستان ها از دریا نیز بیشتر است
یک میلیون و 200 هزار تن خرما در سال تولید ایران است و تنوع خرمای تولیدی در ایران بیشتر از سایر کشورهای دنیاست؛ میزان تولید خرما در جهان حدود 7.5 میلیون تن در سطح 1.1 میلیون هکتار نخلستان با متوسط عملکردی معادل 6 هزار و 834 کیلوگرم است؛ مصر، ایران، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، پاکستان، الجزایر، عراق، سودان، عمان و لیبی 10 تولیدکننده برتر خرما در جهان هستند که مصر بیشترین میزان عملکرد و الجزایر بیشترین سطح زیر کشت را در اختیار دارند.
رئیس انجمن ملی خرمای ایران اظهارداشت: در بیشتر استان های تولید کننده خرمای کشور موضوع مشکل کم آبی نخلستان ها وجود دارد، اما این مشکل در نخلستان های استان خوزستان بیشتر از سایر استان های کشور نمایان شده است.
وی گفت: موضوع کم آبی کاملا به بی مدیریتی برمی گردد چرا که این موضوع قابل پیش بینی بوده است، متاسفانه انتقال آب به نقاط دیگر و راه اندازی سدها که باعث کم آبی در مسیر پایین دست سدها شده موجب بروز کم آبی شده است، حتی بی مدیریتی در احداث سدهایی که موجب تبدیل آب شیرین به شور شده به حدی که میزان شوری از آب دریا نیز بیشتر و وارد نخلستان های کشور شده است.
این مقام مسئول افزود: متاسفانه رودخانه کارون که در سالیان گذشته یکی از منابع بزرگ آبی استان خوزستان را تشکیل می داد و برای دامداری، کشاورزی و نخلستان ها مورد استفاده قرار می گرفت، این روزها شور شده و میزان شوری آن هم تراز با آب های آزاد خلیج فارس می باشد که این موارد برمی گردد به بی مدیریتی برخی از مسئولان که نتوانستند اقدامی برای این وضعیت کنند.
فرخی ادامه داد: متاسفانه بی توجهی مسئولان در حوزه تولید خرما و صادرات آن موجب شده است تا انگیزه برای این محصول با ارزش جهانی در کشور به وجود نیاید، گرچه هنوز کشورمان در رتبه دوم جهان در تولید خرما بعد از کشور مصر است، اما کشورهای دیگر مانند عربستان سعودی و امریکا نیز با یک رشد تولید بالا در حال سبقت گرفتن از تولید ایران هستند و اگر توجه به این محصول با ارزش غذایی بالا نکنیم جایگاه دوم تولید خرما در جهان را از دست خواهیم داد.
او خاطر نشان کرد: یک میلیون و 200 هزار تن خرما در سال تولید ایران است و تنوع خرمای تولیدی در ایران بیشتر از سایر کشورهای دنیاست؛ میزان تولید خرما در جهان حدود 7.5 میلیون تن در سطح 1.1 میلیون هکتار نخلستان با متوسط عملکردی معادل 6 هزار و 834 کیلوگرم است؛ مصر، ایران، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، پاکستان، الجزایر، عراق، سودان، عمان و لیبی 10 تولیدکننده برتر خرما در جهان هستند که مصر بیشترین میزان عملکرد و الجزایر بیشترین سطح زیر کشت را در اختیار دارند.
خرما از 15 تا 85 هزار تومان دربازار به فروش می رود
در حال حاضر قیمت خرما این روزها از 15 هزار تومان تا 85 هزار تومان براساس نوع خرمای 6 استان تولید کننده به فروش میرسد؛ که انتظار داریم با روی کار آمدن دولت جدید بتوانیم افزایش صادرات را به وجود آوریم تا از این طریق میزان تولید را بالا ببریم و همچنین ارزآوری بالا برای کشور و اشتغالزایی را به وجود آوریم.
رئیس انجمن ملی خرمای ایران به موضوع میزان تجارت خرما در کشور پرداخت، گفت: در صورت حمایت ازتولید خرما و حفظ و نگهداری نخلستان ها این توانایی وجود دارد که تولید خرما در کشورافزایش یابد و بازار داخلی با وفور این کالا مواجه شود و همچنینین افزایش صادرات را به ارمغان آوریم، به طوری که در صورت فرآوری کردن خرما این پتانسیل وجود دارد که درآمد ارزی صادرات محصولات فرآوری خرما را افزایش دهیم. در برخی از سال ها میزان صادرات خرما تا مرز 400 میلیون دلار رسیده است، اما رشد 600 میلیون دلاری نیز فراهم است که متاسفانه به دلیل بی مدیریتی در صادرات خرما جلو این رشد گرفته شده است.
فرخی به روی آوردن امریکایی ها به تولید خرما اشاره کرد، گفت: امریکایی ها نیز به تولید خرما در برخی از ایالت های این کشور روی آورده اند و میزان تولیدشان به واسطه آبیاری های جدید، تکنولوژی و صنعت کشاورزی از تولید کشورمان بیشتر شده است؛ همانند پسته که امریکایی ها ورود پیدا کرده اند و متوسط میزان تولید در مساحت کشاورزی شان را به 5 برابر رسانده اند، عدد بسیار بالایی که اگر امریکایی ها کشاورزی پسته و خرمای شان را توسعه دهند تولیدات شان از ما پیشی خواهد گرفت؛ متوسط مصرف سرانه جهانی محصول خرما بیش از یک کیلوگرم برآورد می شود که البته این شاخص در عربستان سعودی 34 کیلوگرم و در ایران بین هفت تا 10 کیلوگرم است.
وی یاد آور شد: در حال حاضر قیمت خرما این روزها از 15 هزار تومان تا 85 هزار تومان براساس نوع خرمای 6 استان تولید کننده به فروش میرسد؛ که انتظار داریم با روی کار آمدن دولت جدید بتوانیم افزایش صادرات را به وجود آوریم تا از این طریق میزان تولید را بالا ببریم و همچنین ارزآوری بالا برای کشور و اشتغالزایی را به وجود آوریم.
این مسئول تولید کننده خرما کشور در پاسخ به سوال خبرنگار پرسون درباره اینکه چند درصد از نخلستان های استان خوزستان به دلیل مشکلات آبی از بین رفته اند؟ پاسخ داد: آمار دقیقی از خسارات کم آبی و شوری آب به نخلستان های خوزستان به دست نیامده است؛ اما بر اساس برآورد های بنده ده درصد نخلستان های استان خوزستان به دلیل شوری آب و کم آبی از بین رفته است.
گفتگو از: محمد خادمی
