به گزارش سایت خبری پرسون از خراسان شمالی، چارق از صنایع هنری، دستی و تزئینی به‌شمار می‌رود. چاروق ظریف فرم وشکل خاصی دارد و با مواد اولیه ویژه‌ای که صرفاً برای راه رفتن روی قالی و اطاقهای مفروش ساخته می‌شود که سابقاً پشت بسته و بدون پاشنه بود؛ ولی چند سالی است که به صورت نعلین و پانه دار ساخته می‌شود و فقط کف آن از چرم و رویه آن برنگهای مختلف از نخهای ابریشمی و سیم گلابتون بافته و تزئین می‌شود.
در میان پایوش ها و پای افزارهای سنتی ایران زمین به نام های محلی زیبایی برمی خوریم که مختص هر منطقه است. چاروق از جمله صنایع دستی سنتی خراسان شمالی است.
چاروق کفشی است چرمی که بیشتر پایپوش روستائیان و دهقانان بوده است و با بندها و تسمه ای بلندی که دارد به دور ساق پا پیچیده می شود.
پژوهشگران قدمت هنر چاروق را به دوران ساسانیان و اوج رواج این صنایع دستی را به دوره‌ی صفویه نسبت می دهند.
در ادبیات ایران نیز از چاروق نام برده شده است، نمونه‌ی معروف آن در قسمتی از شعر موسی و شبان در کتاب ارزشمند مثنوی معنوی مولانا به چشم می خورد؛ آنجا که چوپان میگوید "چارقت دوزم کنم شانه سرت" که خود نشانی از کاربرد و رونق این هنر از قرن ها پیش دارد. چاروق به نام های محلی شم، پاتابه و پالیک نیز شناخته می شود.
ابزار کار ساخت چاروق همانند ابزار کفاشان است که عبارتند از: درفش، سوزن های مخصوص، تیغ، چاقو، قلم های حکاکی، گزن، تسمه کش، پاشنه کش و قالب های چوبی.
مواد اولیه‌ی آن نیز از چرم دباغی شده‌ی گاو، نخ ابریشم، نخ گلابتون و نخ پنبه ای تشکیل شده است. روش تولید چاروق شامل ساخت پاپوش، رودوزی های چاروق، تزیینات، نصب سگک و نقش اندازی است. دهانه‌ی چاروق را با نخ دولا به صورت دندان موشی و سرتاسر چاروق را به صورت بخیه با نخ های رنگی بر روی قطعه‌ی چرم مشکی می دوزند و پشت چاروق کوک های موازی با نخ سفید پنبه ای می زنند.
همچنین، در پشت چاروق با دو نخ رنگی صورتی و طلایی گل شش پر می دوزند.
تزینات نوک چاروق یک دسته نخ های رنگی گره خورده است که به آن منگوله می گویند. در مرحله‌ی آخر هنرمند با استفاده از چرم سگک می سازد و در دو طرف چاروق نصب میکند. غالباً کفِ این کفش سنتی از چرم گاومیش یا چرم ساغری ساخته می شود و علت این امر استحکام و ماندگاری بالای آن است.
تفاوت چاروق زیبای استان خراسان شمالی با سایر استان های ایران در استفاده از چرم به صورت یک تکه است. در این پاپوش سنتی تفاوتی برای پای چپ و راست و همچنین کفش زنانه و مردانه وجود ندارد و تفاوت آن تنها در اندازه‌ی کفش است. نام برخی طرح های دوخته شده بر روی چاروق عبارتند از: سه گل، چهارگل، بوته دار یا بادامی. چاروق این منطقه در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
محمد رضا قهرمانیان معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی گفت: زیبایی وصف‌ناپذیر قرمزی چاروق چشم هر گردشگری را در این استان جلا می‌دهد.
محمد رضا قهرمانیان در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران، افزود: چاروق به استناد لغت نامه دهخدا کلمه‌ای ترکی است و به نوعی پای افزار یا کفش اطلاق می‌شود که از پوست تهیه شده و آن را با ریسمانهای ضخیم و بلندی به پا می‌بندند.
وی ادامه داد: این پاپوش یکی از صنایع دستی این استان است که از زمانهای بسیار دور مورد استفاده قرار می‌گرفته و متاسفانه از زمان پیدایش اولین نمونه‌های آن تاریخ دقیقی در دسترس نیست.
قهرمانیان افزود: چاروق یکی از هنرهای سنتی و بومی خراسان شمالیست که در سال ۱۳۹۱ مهر اصالت یونسکو را دریافت کرد و در سال ۱۳۹۲ در فهرست میراث فرهنگی کشور به ثبت رسید و در شهربجنورد خانواده ی محمد زاده میراث دار و معرف این هنر هستند.
