به گزارش سایت خبری پرسون، عیسی منصوری نوشت:
این قاعده در بسیاری از امور طبیعی و زندگی روزمره قابل مشاهده و مواجهه است. در گستره‌ای وسیع‌تر، همین سیاق با «سه‌گانه آزادی، پویایی و پایایی» در نظام‌های حکمرانی قابل مشاهده است. کشورها در عمل، در آنِ واحد به دو مؤلفه از این سه مؤلفه توجه و تمرکز می‌کنند. هرچه سیستمی آزادتر و پویاتر باشد، ناپایداری بیشتری را تجربه می‌کند؛ اقتصاد جهانی، متأثر از روندهای تکنولوژیک، آزاد و پویا است اما هم‌زمان بحران‌ها و نوسانات جدی مانند بحران اقتصادی ۱۱-۲۰۰۸ را تجربه می‌کند. از این منظر کشور آمریکا سطح بالایی از آزادی و پویایی را تجربه می‌کند، اما هم‌زمان بحران استفاده از اسلحه در آن جدی است. کشور چین مصداق یک سیستم پویا و پایدار است که سطح آزادی فردی در آن پایین است. بخش عمده‌ای از کشورهای با درآمد پایین در جهان، فاقد مؤلفه پویایی در سطحی مطلوب هستند و این امر خود را در قالب توان اقتصادی و تکنولوژیک آنها نشان می‌دهد، مانند بنگلادش در دو دهه پیش. به این ترتیب موفقیت در حکمرانی نیازمند ایجاد تعادل نسبی بین این سه مؤلفه است.
بدون در‌دست‌داشتن یک ارزیابی کمّی از این مؤلفه‌ها در ایران، می‌توان گفت که کشور در چند دهه اخیر انواعی از تعادل‌ها را با این سه‌گانه تجربه کرده است. مثلا در اوایل پس از انقلاب سطح بالای آزادی و پویایی‌ـ به‌ویژه اجتماعی و سیاسی‌ـ همراه با بی‌ثباتی‌های ناشی از رفتار گروه‌های سیاسی مانند منافقین، حزب توده و... تجربه شد. در دوره جاری به نظر می‌رسد به دلایل متعدد سطح پویایی در کشور در تعامل با دو مؤلفه دیگر به طور درخورتوجهی کاهش پیدا کرده است. نوع کسب‌وکارهای با بیشترین سهم در اشتغال و معیشت مردم نشان‌دهنده بازگشت به کسب‌وکارهای با الگوی سنتی و کم‌بازده است و به همین ترتیب نرخ رشد بهره‌وری کل عوامل منفی است. اخیرا در حساس‌ترین حوزه تکنولوژیک کشور یعنی صنعت هسته‌ای مشکلی حادث شد که به تعبیر یکی از مقامات کشور نشانه ضرورت به‌روزآوری (و به تعبیر این یادداشت پویاسازی تکنولوژیک) سیستم امنیتی کشور است. این مؤلفه‌ها با یکدیگر برهم‌کنش هم دارند. محدودیت دسترسی آزاد به ظرفیت‌ها و منابع جهانی به دلیل تحریم، افزایش سطح امنیتی در بخش‌هایی از کشور، از جمله به دلیل وجود تعارضات بین‌المللی با پدیده‌هایی مانند اسرائیل، داعش و... و همچنین ضعف دولت‌ها در مقابل نظارت‌های محدودکننده (با عنایت به دولت‌محور‌بودن توسعه در ایران) سطح عمومی مؤلفه آزادی به‌ویژه در حیطه اقتصادی را کاهش داده است. شرایط این دو در کنار هم سبب بروز مسئله در حوزه سوم یعنی پایداری شده است. مسائل پیش‌آمده در دی و آبان سال‌های اخیر مصادیقی از چالش در مؤلفه پایایی هستند. شاید بتوان گفت نظام حکمرانی کشور برای حوزه‌های آزادی و پایایی موضع تعریف‌شده‌ای (حتی گاه به صورت نانوشته) دارد.
اما برای حوزه پویایی، برنامه مشخصی که متناسب با نوساناتْ قابلیت انطباق و سازگاری داشته باشد، دیده نمی‌شود. از قضا برای ارتقای سطح کارآمدی نظام حکمرانی کشور، تعیین تکلیف و ارتقا در مؤلفه پویایی گام اول است. کشورهای با‌تجربه دولت اثربخش مانند کره جنوبی، سنگاپور و مالزی ابتدا با تمرکز بر امر پویایی آغاز کردند. در ادامه، سطح آزادی‌های سیاسی مبتنی بر هنجارها در سنگاپور با یک نظام تقریبا تک‌حزبی هم با پیشرفت در مؤلفه پویایی ارتقا پیدا کرد. همه‌گیرشدن سریع کرونا حاصل آزادی و گستردگی در مراودات بین مردم جهان بوده است. در مقابله با آن شاید در کوتاه‌مدت کاهش سطح آزادی نسخه‌ای اثرگذار باشد، اما پاسخ اصلی همه کشورها از جمله ایران استفاده از ظرفیت مؤلفه پویایی یعنی تولید تکنولوژیک واکسن و به دنبال آن بازگرداندن آزادی مراوده به جامعه است. پیش‌نیاز پویایی برای ایران حاضر افزایش توان استفاده، یادگیری و نهایتا تولید تکنولوژی است. نظام حکمرانی کشور نیازمند پذیرش اثرپذیری و اثرگذاری بر جریان تکنولوژی جهان است. برای سنجش ظرفیت نظام حکمرانی کشور در این حوزه عیار نحوه تعامل یا مشارکت در ایجاد زیرساخت‌های در‌حال تأسیس در جهان در حوزه اینترنت ماهواره‌ای پیشنهاد می‌شود. ما قرار است استفاده از آن را به دلایل معلوم محدود کنیم، مصرف‌کننده صرف آن باشیم، بهره‌گیری فنی کنیم یا در آن مشارکت کنیم؟ پویایی که دستاوردش افزایش درآمد سرانه و رفاه مردم است و برای مردم ایران در گرو مراوده تکنولوژیک با جهان است، به تعبیر منتسکیو با خود، نرم‌خویی با طرف‌های تجاری و البته خودی‌ها به همراه می‌آورد. این امر نرمی دنیا با ما و نرمی ما با خود (و ارتقای سطح آزادی و ثبات) را هم به همراه خواهد داشت.
