رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان‌غربی گفت: توسعه صنایع تبدیلی در استان باعث بهبود کیفیت زندگی روستاییان از طریق افزایش درآمد سرانه آنها، حرکت در جهت استفاده بهینه از امکانات و منابع موجود در مناطق روستایی، تولید بخشی از کالای مورد نیاز کشور در مناطق روستایی،کاهش هزینه‌های ناشی از ضایعات محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده بالاتر برای بخش زراعت و کشاورزان و کمک به کنترل مهاجرت‌های بی‌رویه و کاهش ناهنجاری‌های اجتماعی می‌شود.
به گزارش سایت خبری پرسون از آذربایجان‌غربی صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی به فرآوری و عمل‌آوری مواد نباتی، حیوانی، زراعی، باغی می‌پردازد، که نقش و تاثیر بسیاری از ابعاد مختلف در بخش کشاورزی دارد و به تبع آن باعث افزایش ارزش افزوده، توسعه صادرات و کاهش ضایعات در بخش کشاورزی می‌شود و نیزکاهش ریسک در بخش کشاورزی از عمده‌ترین فواید توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در این بخش است که ضرورت توجه به این صنایع را دو چندان می‌کند.
در کشورهای پیشرفته شاهد این موضوع هستیم که گسترش و حمایت از صنایع تبدیلی و تکمیلی نقش بسزایی در توسعه بخش کشاورزی داشته و پیوند بین بخش صنعت و کشاورزی در کشورهای در حال توسعه در مقایسه با کشورهای توسعه یافته ضعیف‌تر است، در این راستا گذر از کشاورزی سنتی به اقتصادی پویا، درکشور‌های در حال توسعه ارتباط متقابلی بین کشاورزی و صنعت را طلب کرده و از اهداف کلیدی توسعه اقتصادی محسوب می‌شود.
باید در نظر داشته باشیم که افزایش ارزش افزوده علاوه بر توانمندی کشور به طور غیر مستقیم کشاورزان را برای توسعه بخش کشاورزی بهره‌مند می‌کند و در دراز مدت منافع آنها را تثبیت و تداوم می‌بخشد و می‌توان گفت ایران در بخش فرآوری جزء کشورهای پیشرفته محسوب نمی‌شود که همین امر خسارات فراوانی را متوجه کشورمان ساخته است.
برای در جریان گرفتن وضعیت صنایع تبدیلی و تکمیلی در استان آذربایجان‌غربی گفت‌وگویی با غلامرضا بابایی رییس صنعت، معدن و تجارت آذربایجان‌غربی ترتیب داده‌ایم در ادامه‌می‌خوانیم.
پرسون: چند واحد تبدیلی و تکمیلی در استان وجود دارد و چه تعداد از این واحدها فعال و چه تعداد واحدها راکد هستند؟
در استان آذربایجان‌غربی در بخش صنایع غذایی و تبدیلی تعداد ۲۳۵ واحد فعال بوده که در حال حاضر در این بخش فعالیت می‌کنند و تعداد 80 واحد راکد و تعطیل شده در استان وجود دارد.
پرسون: معضلات و مشکلات صنایع تبدیلی و تکمیلی استان چه می‌باشد و چه تدابیری برای این مشکلات اندیشه شده است؟
مشکلات عدیده‌ای در این زمینه وجود دارد که از جمله مشکلات صنایع تبدیلی و تکمیلی استان می‌توان به تغییرات مدام نرخ ارز و عدم امکان برنامه‌ریزی تولیدکنندگان به علت نوسانات قیمت، مواد اولیه داخلی یا خارجی و افزایش لحظه‌ای و عدم ثبات نرخ‌ها اشاره کرد.
هزینه بالای تعمیر و نگهداری ماشین‌آلات و وجود مشکلات ارزی در زمینه واردات قطعات یدکی و استفاده از کارشناسان خارجی از دیگر معضلات بخش صنایع تبدیلی و تکمیلی می‌باشد.
از معضلات دیگر در بخش صادرات محصولات می‌توان مشکلات ناشی از تعهد بازگشت ارز حاصل از صادرات و اختلاف بیش از حد نرخ ارز در بازار آزاد وسامانه نیما عنوان کرد که موانعی برای صادرات در این بخش ایجاد کرده است.
افزایش کرایه و حمل و نقل داخلی در فصولی از سال به علت حمل محموله‌های تره بار و تاثیر نواسانات دلار در زمینه هزینه حمل و نقل بین المللی و افزایش بیش از حد آن و وجود انواع تحریم‌های بانکی برای نقل و انتقال پول و تحریم‌های دریایی برای شرکت‌های حمل و نقل بین المللی، مشکل مالیات بر ارزش افزوده در بخش تولید،کمبود نقدینگی برای سرمایه در گردش واحدهای تولیدی و نرخ بالای سود تسهیلات بانکی از دیگر موانع و معضلات در این بخش است.
پرسون: آیا مشکلی در تامین نهاده‌ها و مواد اولیه برای واحدهای تولیدی وجود دارد؟
در تامین نهاده‌های تولید و کمبود تخصیص سهمیه مکفی مواد اولیه به خصوص شکر، روغن و آرد مورد نیاز واحدهای تولیدی صنایع غذایی مرتبط توسط شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران مشکلاتی وجود دارد که باید توجه خاصی به این موضوع داشت تا واحدهای تولیدی راحتر مواد اولیه را تامین کند و بتوانند محصولات تولیدی خود را به بازار عرضه کنند.
از دیگر معضلات می‌توان به وجود برخی بخش‌نامه‌های سختگیرانه در زمینه ثبت سفارش مواد اولیه وارداتی مورد نیاز تولید اشاره کرد در این راستا عدم وجود بخشنامه صریح در زمینه تولید بدون کارخانه و عدم امکان ثبت برند برای محصولات بدون اخذ جواز تاسیس از معضلات اساسی در بخش تولید است.
پرسون: آیا صنایع تبدیلی و تکمیلی استان از دانش روز و پژوهش‌های دانشگاهی بهره مند می‌باشد؟
علی رغم اینکه دانشکده کشاورزی دانشگاه نازلو جز قدیمی‌ترین دانشکده‌ها در سطح کشور است که باید از این پتانسیل‌ها به نفع احسنت استفاده شود اما متاسفانه از این ظرفیت‌های بالقوه در بخش صنایع استفاده نشده و بهرمندی از آن بسیار کم رنگ است و باید اشاره کرد اساتید و کارشناسان خبره‌ای نیز در این زمینه فعالیت می‌کنند و تحقیقات دانشگاهی در زمینه صنایع تبدیلی و تکنولوژی‌های روز دنیا در این استان بسیار بالا می‌باشد اما هیچ گونه ایده کاربردی برای اجرا در سطح استان به صورت صنعتی توسط دانشگاهیان ارائه نمی‌شود و عدم برگزاری تورهای بازدید توسط اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ارومیه و دوره‌های آموزشی تخصصی مرتبط یا صنایع تبدیلی و عدم ارتباط رضایت بخش صنعت و دانشگاه در استان از دیگر ضعف‌های موجود در این بخش می‌باشد.
پرسون: ارتباطات و تعامل واحدهای تولیدی با بخش خصوصی به چه شکلی می‌باشد؟
اتاق بارزگانی صنایع معادن و کشاورزی ارومیه به عنوان نماینده بخش خصوصی تعامل سازنده‌ای با واحدهای تولیدی نداشته و هیچ‌گونه نقش تسهیل‌گری در حل مشکلات صنایع به عنوان واسطه بخش خصوصی و دولتی ندارد و عدم ایجاد خوشه‌های صنعتی فعال در زمینه صنایع تبدیلی به منظور ایجاد زنجیره تامین کارآمد توسط شرکت شهرک‌های صنعتی استان از دیگر معضلات این بخش می‌باشد.
پرسون: چه تعداد واحدهایی راکد طی امسال به چرخه تولید بازگشته است؟ و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در استان چه تاثیری بر اقتصاد و کشاورزی و معضلات کشاورزان دارد؟
امسال از مجموع ۸۴ واحد راکد راه‌اندازی شده در استان تعداد ۱۵ کارخانه از بخش صنایع غذایی و تبدیلی فعال شده است.
از جمله آثار مهم ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی در استان می‌توان کمک به بهبود کیفیت زندگی روستاییان از طریق افزایش درآمد سرانه آنها، حرکت در جهت استفاده بهینه از امکانات و منابع موجود در مناطق روستایی، تولید بخشی از کالای مورد نیاز کشور در مناطق روستایی،کاهش هزینه‌های ناشی از ضایعات محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده بالاتر برای بخش زراعت و کشاورزان، و کمک به کنترل مهاجرت‌های بی‌رویه و کاهش ناهنجاری‌های اجتماعی اشاره کرد.
از دیگر مزایای توسعه صنایع تبدیلی برای کشور و منطقه می‌توان به جلوگیری از خروج ارز برای ورود مواد غذایی به کشور و کمک به افزایش صادرات غیر نفتی کشور، افزایش بهره‌بری از نیروی انسانی و سرمایه در بخش کشاورزی، ایجاد اشتغال مولد و پایدار، تامین مواد غذایی و عرضه آن در خارج از فصل تولید و عرضه بهداشتی‌تر محصولات غذایی را مد نظر داشت.
آیا مسوولین مربوطه برای توسعه صنایع تبدیلی در استان تدابیری اندیشه کرده‌اند؟
یکی از سیاست‌های محوری این سازمان تسهیل و رفع موانع تولید صنایع تبدیلی و توسعه این صنایع به عنوان بخش مزیت‌دار صنعت استان و مکمل بخش کشاورزی در افزایش ارزش افزوده و تولیدات ثروت استان بوده است و در این راستا هر ساله برنامه‌های راهبری متناسب با اسناد بالا دستی این بخش تدوین و اجرا می‌شود در این راستا همواره اقداماتی از قبیل، تعامل و پیگیری لازم از وزارت متبوع و سایر دستگاه‌های ذی ربط برای تسهیل و توسعه تولید و صادرات، صدور مجوزهای تولید بدون کارخانه و بازسازی و نوسازی واحدهای صنعتی انجام شده است.
برگزاری جلسات متعدد کارگروه تسهیل برای رفع موانع و مشکلات صنایع تبدیلی، تامین و تخصیص مواد اولیه از قبیل شکر، روغن به واحدها در جهت تامین نیاز شرکت‌های تولیدی، تلاش برای ایجاد خوشه‌های صنعتی جدید در زمینه صنایع تبدیلی به عمل آمده است.
گفت‌وگو رقیه وکیلی
