متاسفانه این روزها بی مدیریتی مسئولان وزارت صمت مشکلات زیادی را در تامین کالاهای اساسی هموطنان به وجود آورده است، به طوری که روغن به عنوان مهم ترین مواد غذایی هموطنان مان در چند ماه اخیر با کمبود در بازار مواجه شده است.
به گزارش سایت خبری پرسون، گرانی و کمیاب شدن روغن خوراکی در بازار از آبان ماه کلید خورد و زمزمه گرانی دلار تاثیر مستقیمی بر این مواد غذایی به وجود آورد و به یک باره قیمت روغن یک لیتری 7 هزار تومانی به 13 هزار تومان و روغن جامد که بیشتر اقشار کم درآمد از آن استفاده می کنند، حلب 5 کیلویی آن از 45 هزار تومان به مرز 60 هزار تومان قیمت تنظیم بازار رسید و این روزها این حلب روغن در هیچ فروشگاهی یافت نمی شود.
گرچه در برخی از خرده فروشی ها این کالا کیمیا نیست، اما قیمت آن به شکل نجومی عرضه می شود، قیمت بین 140 تا 170 هزار تومان حلب 5 کیلویی روغن مورد معامله قرار می گیرد؛ البته هرازگاهی روغن جامد در فروشگاه های زنجیره با قیمت مصوب تنظیم بازار عرضه می شود که جمعیت انبوهی برای به دست آوردن آن روانه فروشگاه های زنجیره ای می شود و حتی خبرهایی به شکل غیر رسمی منتشر شده که فروشگاه های زنجیره ای یا با کدملی روغن حلبی را توزیع می کنند یا اینکه نام و شماره تماس مشتریان را دریافت و تحویل روغن را به سال آینده حواله می دهند.
برای اینکه بیشتر از کم و کیف ماجرای نایاب شدن روغن خوراکی در بازار با خبر شویم خبرنگار اقتصادی پرسون گزارش میدانی از بازار تهیه کرده است.
همه چیز زیر سر کارخانه دار است
محله گمرک فعلی معروف به محله انبار نفت نخستین ایستگاه برای پیدا کردن روغن جامد است، سرتاسر خیابان های این محله بنکداری هایی وجود دارد که مملو از کالا است اما خبری از روغن در این محیط های کسب و کار عمده نیست، علت را از حاج مهدی یکی از کسبه قدیمی این محله جویا می شویم، او گفت: هر سه سال یک بار کمبود روغن دربازار رخ می دهد و بعد از مدتی مجددا با افزایش قیمت توسط کارخانه های تولید کننده و تزریق قطره چکانی به بازار قیمت مورد نظر کارخانه ها به تصویب می رسد، به نوعی این کمبود یک سریالی است که کارخانه داران برای مردم و مسئولان به نمایش می گذارند تا به اهدافشان برسند.
این کاسب قدیمی محله گمرک افزود: کارخانه های روغن خوراکی در کشور محدود است و به نوعی تنها در دست چند شرکت قرار دارد و این شرکت ها به قدری پشتشان گرم شده که هر وقت بخواهند نبض بازار را در دست می گیرند و متاسفانه نه دولت و نه نهاد های نظارتی قدرت برخورد با آنها را ندارند؛ به عبارتی همه چیز زیر سر کارخانه داران است.
حاج مهدی خود را فردی با مطالعه بالا می داند و با انگشت به روزنامه های کنار میز حجره اش اشاره کرد، گفت: آن زمانی که کارشناسان عنوان می کردند که ورود بخش خصوصی باعث ثبات اقتصادی کشور می شود و نباید بازار را انحصاری کرد و به نوعی رقابت پذیری باید صورت گیرد فکر این زمان را می کردند که کارخانه های روغن خوراکی این آشفتگی در بازار را به وجود نیاورند.
سود 100 درصدی در جیب دلالان روغن
در بازار شایعه شده بود که به دلیل کمبود و نبود ظرف حلبی که از جنس آهن است تولید روغن جامد با مشکل مواجه شده اما در واقع این طور نیست چرا که ظرف حلبی روغن از 50 سال پیش در کشور تولید و عرضه می شود و افزایش قیمت آهن تاثیر آن چنانی در افزایش قیمت روغن ندارد.
به چهار راه مولوی دیگر مرکز عمده خرید روغن مراجعه می کنیم، در این بازار انبوهی از عمده فروشان مواد غذایی وجود دارد اما خبری از روغن چه مایع و چه جامد نیست، علت را از محمد یکی از کسبه این مسیر جویا می شوم، او گفت: در زمان عادی سود روغن برای عمده فروش بین سه تا پنج درصد بود و برای خرده فروش 10 درصد بود، اما این روزها با کمیاب شدن، حاشیه سود این کالاهای اساسی برای دلالان به مرز 100 درصد رسیده است.
این کاسب بازار مولوی افزود: یکی از دلایل کمبود روغن در بازار برمی گردد به تززیق نشدن این کالا توسط کارخانه داران و اینکه این کالا به شکل سهمیه ای بین اتحادیه ها و فروشگاه های زنجیره ای صورت می گیرد و این موضوع خود یک جو روانی در بازار ایجاد خواهد کرد.
او ادامه داد: در بازار شایعه شده بود که به دلیل کمبود و نبود ظرف حلبی که از جنس آهن است تولید روغن جامد با مشکل مواجه شده اما در واقع این طور نیست چرا که ظرف حلبی روغن از 50 سال پیش در کشور تولید و عرضه می شود و افزایش قیمت آهن تاثیر آن چنانی در افزایش قیمت روغن ندارد.
فروش روغن با کارت ملی صحت ندارد
به دلیل کمبود روغن جامد در بازار این کالا در برخی از خرده فروشی ها به شکل پنهان با نرخ های بسیار بالا به فروش می رود و خانواده ها مجبور هستند قیمت بالا را برای تهیه آن پرداخت کنند.
به خیابان ابوذر در محله فلاح به عنوان یکی از محلات جنوبی تهران مراجعه می کنیم در این خیابان فروشگاه های زیادی به شکل زنجیره ای وجود دارد که خبرنگار ما به تک تک این فروشگاه ها مراجعه می کند، قفسه ها خالی از روغن هستند، البته برخی از متصدیان این فروشگاه ها عرضه روغن در این فروشگاه ها را اعلام کردند اما حجم اندک عرضه با حجم تقاضا یکسان نیست، به طوری که یکی از متصدیان یکی از این فروشگاه های زنجیره ای که نخواست نامش مطرح شود؛ گفت: در روز 4 کارتن که در هر کارتن 4 عدد روغن جامد به این فروشگاه ارسال می شود که باید براساس قیمت تنظیم بازار توزیع شود اما هنوز از خودرو حمل به فروشگاه منتقل نشده مشتری آن در فروشگاه حضور دارند.
او در پاسخ به سوال خبرنگار پرسون درباره اینکه در فضای مجازی مطرح شده که با کارت ملی توزیع روغن صورت می گیرد، آیا صحت دارد؟ پاسخ داد: نه به این شکل نیست، اما به هر فرد یک حلب داده می شود و هر یک از مشتریان نیز باید هزینه را با یک کارت بانکی خرید کنند تا مشخص شود فروشگاه این کالا را در بین مردم توزیع کرده نه اینکه تصور شود سهمیه بندی رخ خواهد داد.
این متصدی فروشگاه زنجیره ای افزود: به دلیل کمبود روغن جامد در بازار این کالا در برخی از خرده فروشی ها به شکل پنهان با نرخ های بسیار بالا به فروش می رود و خانواده ها مجبور هستند قیمت بالا را برای تهیه آن پرداخت کنند.
نگرانی وجود ندارد
وزارت صمت و مسئولان دست اندرکار در ستاد تنظیم بازار در تلاش هستند تا کمبود روغن در بازار خرده فروشی را برطرف کنند و هموطنان نگرانی بابت کمبود این کالای اساسی نداشته باشند.
خبرنگار ما برای بررسی بیشتر این موضوع به سراغ ابراهیم درستی نماینده وزیر صنعت، معدن و تجارت در اتاق اصناف کشور رفته است، او در این باره گفت: چند ماهی است که بازار روغن شرایط عادی ندارد از همین رو از مسئولان امر در ستاد تنظیم بازار خواسته ایم میزان عرضه این کالای اساسی را در بازار خرده فروشی افزایش دهند تا تعادل در بازار مصرف و فروش حفظ شود.
درستی در پاسخ به این سوال که آیا کمبود روغن خوراکی به دلیل کاهش تولید و روند نزولی واردات مواد اولیه است؟ گفت: در یک مقطعی این کمبود به دلیل تولید و واردات مواد اولیه رخ داد، اما این روزها روند تولید کارخانه های روغن خوراکی برقرار است و مشکلی در زمینه واردات مواد اولیه این کالای اساسی در گمرکات وجود ندارد.
نماینده وزیر صنعت، معدن و تجارت خاطر نشان شد: وزارت صمت و مسئولان دست اندرکار در ستاد تنظیم بازار در تلاش هستند تا کمبود روغن در بازار خرده فروشی را برطرف کنند و هموطنان نگرانی بابت کمبود این کالای اساسی نداشته باشند.
واردات بهترین راه تعادل در بازار است
طبق اطلاعاتی که به دست خبرنگار اقتصادی پرسون رسیده است کمبود روغن تنها مختص پایتخت نیست و این کمبود به سایر شهرهای کشور نیز سرایت کرده است، البته تنها موضوع روغن جامد نیست بلکه روغن مایع از نوع پخت و پز نیز با کمبود در بازار مواجه است.
دلایل گوناگونی پشت پرده است، بخش زیادی از مواد اولیه روغن از آن سوی مرز تامین می شود و با افزایش قیمت ارز بازرگانان قدرت خرید ندارند و روند تهیه آن به کندی پیش رفته است، همچنین این روزها که اقدام به سفارش روغن از کشورهای دیگر شده است تا به بنادر ارسال شود و ترخیص آن صورت گیرد مدت زمان زیادی طول می کشد.
طبق آمارها علت کمبود روغن در بازار افزایش بیش از ۱۰۰ درصدی قیمت دانه آفتابگردان در سال جاری میلادی در دنیا بوده که توان واردات را از تجار ایرانی سلب کرده است؛ در این میان طبق آمارهای وزارت صمت در بهمن ماه سال جاری ۱۸۰ هزار تن روغن توزیع شده که این رقم بالاترین توزیع روغن در ادوار گذشته را به وجود آورده است؛ اما هرچه هست بازار روغن خوراکی با کمبود مواجه هست و انتظار این است که دولتمردان واردات روغن از آن سوی مرز را برای پایین آوردن تقاضا بازار داخلی به اجرا در آورند؛ چرا که علم اقتصاد می گوید برای تعادل در بازاری که با کمبود مواجه است واردات بهترین مسکن موقت برای کنترل خواهد بود.
گزارشی از: محمد خادمی
