به گزارش سایت خبری پرسون، اگر به اطراف خود نگاه کنیم متوجه می شویم که خیلی وقت دیگر صدای گریه و خنده کودکان را در خانواده نمی شنویم و دیگر به کسی نمی گوییم قدم نو رسیده مبارک!
ما ایرانی ها عاشق کودکان هستیم. حال باید دید چه اتفاقی رخ داده که دیگر جوانان میلی به ازدواج و فرزندآوری ندارند. در این گزارش با ما همراه باشید.
در دو دهه اخیر شاهد کاهش زیر نرخ جمعیت می باشیم و این شرایط کرونایی هم اوضاع را به مراتب بدتر کرده تا جایی که شاهد کمترین موالید در ۵۰ سال اخیر هستیم.
اعضا هیئت علمی مؤسسه آموزشی امام خمینی(ره) معتقدند که تنها راه حل این مشکل شرایط کنونی و مهمترین ارگانی که می تواند در ترویج جمعیت و تشویق مردم به این امر مؤثر عمل کند، صدا و سیما است.
اما اگر با نگاهی فراتر به ماجرا نگاه کنیم، صدا و سیما نمی تواند معضل مسکن و بیکاری جوانان را حل کند و به خانواده های جوان کمک معیشتی دهد تا تشویق به فرزندآوری شوند.
جوانان ما توقع مسکن رایگان هم ندارند ولی وظیفه مسئولین است که حداقل های شروع زندگی را برای جوانان فراهم کنند. از شما چه پنهان موالید روسیه با ۱.۵۸ تولد به ازای هر زن به شدت کاهش یافته است؛ بعد از روی کار آمدن پوتین، سیاست‌های تشویقی برای افزایش جمعیت بیش از پیش قوت گرفت؛ دولت این کشور برای فرزند اول ۱۵ هزار دلار و برای تولد فرزند سوم یک خانه به پدر و مادر نوزاد هدیه می‌هد!
در این راستا خبرنگار اجتماعی پرسون در خصوص علل کاهش زاد و ولد در ایران گفت و گویی با مصطفی اقلیما، رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی داشته که به شرح ذیل است.
در خصوص موضوع مطرحه اقلیما اظهار داشت: برای فرزندآوری ابتدا باید شرایط ازدواج و مسکن جوانان فراهم شود. کاهش فرزندآوری خود علت نیست. بلکه معلولی از علت ها است.
وی افزود: در جامعه ای که 90 درصد تحصیل کرده ها بیکار هستند و اکثر کارخانه ها تعطیل شده و به دلیل شرایط کرونایی نباید از جوانان توقع ازدواج داشت.
فرصت کرونا را غنیمت بشمار
رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی بیان کرد: طبق آمار 20 درصد ازدواج جوانان در سال جاری افزایش یافته است.اما این آمار سراسر اشتباه بود. زیرا در شرایط فعلی جوانانی که چندین سال عقد کرده بودند و توانایی برگزاری مراسم عروسی را نداشتند فرصت کرونایی را برای جشن عروسی نگرفتن غنیمت شمردند و به سرعت ازدواج کردند.
اقلیما ادامه داد: طبق شواهد در 8 سال اخیر که فرزندآوری کم شده اگر ازدواجی هم صورت گیرد یکی از شروط ازدواج زوجین این است که بچه دار نشوند. زیرا درآمد زندگی آنها به اندازه ی خرج خودشان نیست چه برسد به بچه. پس ازدواج یک سری امکانات دیگر می خواهد که روز به روز در این 40 سال وضعیت بدتر شده است.
وی یادآور شد: در اوایل انقلاب اسلامی زمانی که امام خمینی (ره) خطاب به جوانان گفتند بچه دار شوید، نرخ زاد و ولد افزایش یافت. زیرا افراد کمبودی از نظر امکانات خانه و درآمد نداشتند.اما در ده سال اخیر مسئولان گفتند بچه دار شوید اما کسی بچه دار نشد زیرا کسی شرایط بچه دار شدن را ندارد.
به زودی ایران پیر می شود
این روزها که بحث سالمندی جمعیت ایران و کاهش نرخ فرزندآوری مطرح است، تعدادی از کارشناسان تاکید می‌کنند که مشکلات اقتصادی تنها دلیل کاهش موالید در ایران است. تعداد بسیار زیادی هم این موضوع را به مدرنیته و تقلید از زندگی‌های غربی ربط می‌دهند. در هر حال کشور ما با مشکل جدی کاهش جمعیت روبه‌روست و آنطور که پیش‌بینی می‌شود در ۳۰ سال آینده یکی از کشورهای پیر دنیا خواهیم شد.
کشو در کاهش موالید و سقوط فرزندآوری به‌ویژه در چند سال اخیر رتبه نخست جهان را به خود اختصاص داده است.
بسیاری از کشورهای جهان در سال‌های اخیر با مقوله‌هایی همچون پیری جمعیت و کمبود نیروی انسانی تازه‌نفس و جوان روبه‌رو هستند اما این احتمال وجود دارد که کرونا بر زاد و ولد در کشورهای جهان تاثیر منفی مضاعفی بگذارد. بحث کاهش زاد و ولد در ایام کرونا مخصوص کشورهای توسعه‌یافته نیست بلکه احتمال دارد همه دنیا را درگیر و جهان را در برهه‌ای از زمان با مشکل جمعیتی و تغییر هرم سنی مواجه کند.
معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان با اشاره به احتمال وجود شوک جمعیتی به کشور گفت: «شیوع کرونا خللی برای گروهی از جمعیت ایران ایجاد می‌کند که تا ۵۰ سال با آن دست به گریبان خواهیم بود.»
محمدمهدی تندگویان تاکید کرد: «در ۶ ماهه نخست امسال فرزندانی متولد می‌شوند که قبل از کرونا شکل گرفته‌اند و در این شرایط سخت متولد می‌شوند؛ بنابراین در ۶ ماهه نخست سال کاهش زیادی در موالید رقم نمی‌خورد. این نگرانی مربوط به پس از شهریور است که قطعا آمار تولد به‌صورت چشمگیری کاهش می‌یابد.»
او افزود: اگر در این برهه زمانی چاره‌ای برای آن اندیشیده نشود، شاید آمار تولدها به یک‌سوم نیز در مقاطعی کاهش یابد. این امر مقوله‌ای به مراتب خطرناک‌تر از کاهش شیب افزایش یا کاهش جمعیت است زیرا کشور را با یک شوک جمعیتی مواجه می‌کند.
کاهش نرخ فرزندآوری در ایران
نرخ باروری کل در ایران از سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۸۱ و در حدود دو دهه از رقم ۶,۵ به زیر نرخ جانشینی رسید. علل کلان کاهش شدید نرخ باروری کل متأسفانه هنوز به شکل تجربی و مستند بررسی نشده است. هرچند اقدامات و برنامه‌هایی چون تصویب و اجرای قانون برنامه اول توسعه در سال ۱۳۶۸ و قانون تنظیم خانواده در سال ۱۳۷۲ به عنوان علت کاهش نرخ باروری در ایران در نظر گرفته می‌شوند؛ اما هیچ پژوهش تجربی تأثیر این برنامه‌ها را ارزیابی نکرده است.
به‌ویژه آنکه باید توجه کرد روند کاهش نرخ باروری از سال ۱۳۶۲ آغاز شده بود، درحالی‌که برنامه اول توسعه ۶ سال بعد (۱۳۶۸) و قانون تنظیم خانواده ۱۰ سال بعد (۱۳۷۲)، به تصویب رسید. آیا اگر این قوانین تصویب و اجرا نمی‌شدند این روند کاهشی متوقف می‌شد؟ آیا این قوانین روندی را که ازپیش آغاز شده بود، تشدید کردند؟ وانگهی همه این‌ها به شرط حُسن اجرای این قوانین بود که خود نیازمند بررسی است؛ بنابراین رسیدن به علل کلان واقعی کاهش نرخ باروری به شدت نیازمند پژوهش‌های تجربی و مستند است.
نظرات شما ( 1 نظر )