به گزارش پرسون، تورم چرا در کشور به وجود می آید؟ در این گزارش قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم. با ما همراه باشید.
تورم دو منشا اصلی دارد یک منشا این است که فرآیند خلق پول در نظام بانکی کشور فرآیند سالمی نیست یعنی آن پولی که خلق می شود به پشتوانه دارایی هایی که می توانند جریان نقدی خوبی در آینده ایجاد کنند و به وجود نیامده است یا دارایی ها خیلی ریسکی بودند و یا اصلا دارایی به اندازه کافی وجود نداشته است.
یکی هم کسری بودجه دولت است.کسری بودجه دولت به طور مشخص به صورت پایدار وجود داشته است و نحوه تامین مالی صحیح نبوده است بخاطر همین برای این که تورم به حالت درستی برسد پیشنهاد این است که دولت هم اوراق کوتاه مدت منتشر کند که خیلی نقد شونده است و هزینه اش هم برای دولت کم است و هم اوراق بلند مدت منتشر کند که کمی هزینه هایش بالاتر است برای این که خریداران دوست ندارند به راحتی ریسک را متحمل شوند ولی در عوض دولت دیگر لازم نیست تمدید کردن بدهی هایش را داشته باشد.
با این که در اقتصاد تا الانرشد تراز نام داشتیم ولی خیلی از بنگاه ها شکایت دارند از این که ما نقدینگی نداریم و بانک ها به ما تسهیلات و وام نمی دهند برای این که منابع بانک ها قفل شده است.
با این پیشنهادات اصلاحاتی قفل بانک ها باز می شود و نقدینگی را آن جایی می برد که فعالیت های مولد اقتصادی است و این خودش کمک می کند از رکود تا حدودی خارج شویم.
اگر به این دو حوزه پرداختیم، زمینه برای کاهش پایدار تورم به وجود می آید.که تعداد اقدامات زیاد است ولی هدفی هم که ما داریم برای آن تلاش می کنیم که کنترل پایدار تورم است آن هم هدف بزرگی است و برای هدف بزرگ باید اقدامات بزرگ و مهم و جدی انجام داد.
هدف گذاری تورم یک سری پیش نیازهایی دارد تا بتوانیم به چارچوب هدف گذاری تورم برسیم . ابتدا باید نظام بانکی را به سمت خلق پول سالم سوق دهیم و دوم این که بتواند بازار بدهی دولت به طور منظمی دربیاید و با استفاده از روش های انتشار اوراق در بازار بتواند این کسری بودجه را پوشش دهد .
این دو پیش نیاز یعنی تعمیق بازار بدهی دولت و انتشار اوراق بدهی به صورت منظم و با یک سری پیش نیاز تا بتوانیم کنترل کسری بودجه داشته باشیم و تا زمانی که در اصلاحات اقتصادی پیش نیاز تا حد خوبی رعایت نشود چارچوب هدف گذاری تورم نمی تواند موفق باشد.
چهارچوبی برای کاهش پایدار تورم
اگر به لیست کشورهایی که بر اساس نرخ تورم از زیاد به کم ردیف شدهاند سری بزنیم متاسفانه خیلی زود به اسم ایران میرسید.
ایران دهههاست که جزو نامداران این لیست است و افق چندان امیدوار کنندهای هم برای خروج از این لیست سیاه هم ندارد هنوز خیلی از پیش نیازهایی که لازمه کنترل پایدار تورم است در این کشور محقق نشده است.
هنوز بودجه ما از قاعده یا قواعد مشخصی پیروی نمیکند، هنوز نظام بانکی ما از استانداردهای حداقلی یک نظام سالم و کارآ برخوردار نیست و به عبارت دیگر هنوز در این کشور سیاست پولی و سیاست مالی یا بودجهای به ابزارهای مفید و موثری در اقتصاد تبدیل نشدهاند.
بارها و بارها شنیدهایم که مرض تورم مثل وبا، طاعون یک بیماری منقرض شده است هم تکلیف دارو و درمانش روشن است و هم راههای پیشگیریاش اما اندک کشورهایی هستند که از این بیماری مهلک نجات پیدا نکردند و متاسفانه کشور ما یکی از آنهاست.
بانک مرکزی در ششم خرداد ماه امسال بیانیهای منتشر و اعلام کرد چارچوبی برای کنترل و هدف گذاری تورم طراحی کرده و نرخ فعلی هدف را برای تورم ۲۲ درصد اعلام کرد.
بعد از این بیانیه تحلیلها و تهدیدهای فراوانی طرح شد که آیا واقعاً این اقدام بانک مرکزی را میتوان یک نقطه آغازی دانست برای پایان دادن به این تورم پایدار و مزمنی که دهههاست گریبان این مملکت را گرفته است؟