در سفر یازدهم استانی دولت؛
به گزارش سایت خبری پُرسون، محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور در جلسه کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با اشاره به اینکه بحران دریاچه ارومیه محدود به یک استان نیست و ابعاد ملی دارد، تصریح کرد: این چالش باید با راه‌حل‌های ملی و بر پایه اجماع نخبگانی حل شود. وی از دانشگاهیان، نخبگان و کارشناسان برجسته خواست تا نقدهای خود را همراه با پیشنهاد و راهکارهای اجرایی ارائه دهند.
عارف با بیان اینکه اگر احیای دریاچه ارومیه مسئله‌ای ساده بود، در دوره‌های پیشین نیز به نتیجه می‌رسید، گفت: «جالب است که برخی از افرادی که در گذشته مسئولیت داشته‌اند، امروز به جای پاسخگویی، منتقد هستند. با این حال با اتکا به دانشگاه‌ها، متخصصان و یک عزم ملی می‌توانیم به حل این بحران امیدوار باشیم.»
معاون اول رئیس‌جمهور ضمن قدردانی از دانشگاه‌های شریف، تهران و دانشگاه‌های منطقه شمال‌غرب کشور برای ارائه راهکارهای علمی و عملیاتی نجات دریاچه ارومیه، تأکید کرد: «ما بر این باوریم که دریاچه ارومیه موجودی زنده و بانشاط است که تأثیر آن در سراسر کشور مشهود است و باید با نگاهی جامع به حفظ و احیای آن اقدام کنیم.»
او با اشاره به تبعات خشکی دریاچه برای زمین‌های حاصل‌خیز شمال‌غرب کشور، تغییر اقلیم، برداشت‌های بی‌رویه آب در بالادست و پایین‌دست سدها و توسعه بی‌رویه اراضی کشاورزی گفت: «اصلاح الگوی کشت، برخورد با چاه‌های غیرقانونی، جلوگیری از برداشت‌های غیرمجاز و استفاده از ظرفیت تشکل‌های مردمی، از مهم‌ترین راه‌حل‌های کوتاه‌مدت برای نجات دریاچه ارومیه است.»
عارف همچنین با اشاره به کاهش ۳۲ درصدی بارش‌ها از متوسط بلندمدت، اظهار داشت: «میزان بارش در حوضه‌های آبریز از میانگین سال‌های گذشته پایین‌تر است و نگرانی‌هایی درباره مخازن سدهای منطقه وجود دارد؛ بنابراین باید متناسب با شرایط اقلیمی جدید تصمیم‌گیری شود.»
وی ادامه داد: «برداشت بی‌رویه از سدها و توسعه کشاورزی بی‌ضابطه همچنان ادامه دارد. با وجود مسدودسازی چاه‌های غیرمجاز، چاه‌های جدیدی حفر می‌شود و باید نظارت‌ها و برخوردهای اجرایی در این زمینه افزایش یابد.»
عارف با انتقاد از افزایش کاشت محصولات باغی و صیفی‌جات در حوضه آبریز دریاچه گفت: «تولید و صادرات محصولات باغی نباید به قیمت از بین رفتن منابع آبی تمام شود. باید بررسی شود که آیا ادامه الگوی فعلی کشت با هدف نجات دریاچه ارومیه سازگار است یا خیر.»
وی بار دیگر تأکید کرد: «احیای دریاچه ارومیه مهم‌ترین مسئله کشور است و وزارت جهاد کشاورزی باید اصلاح الگوی کشت را با جدیت دنبال کند. استانداران نیز موظف‌اند اجرای این تصمیمات را با قاطعیت پیگیری کنند.»
عارف با اشاره به ضرورت اجماع ملی برای اجرای مصوبات کارگروه علمی نجات دریاچه ارومیه گفت: «متأسفانه هنوز برخی نسبت به ابعاد خشکی دریاچه توجیه نیستند و عوامل انسانی و دولتی را نادیده می‌گیرند، در حالی که گزارش‌ها نشان می‌دهد احداث پل بر روی دریاچه در خشک شدن چشمه‌های اطراف بی‌تأثیر نبوده است.»
وی افزود: «باید اصلاح الگوی کشت و برخورد با چاه‌های غیرقانونی با جدیت پیگیری شود. گزارش‌ها نشان می‌دهد که به ازای هر چاه مسدود شده، ۱.۵ چاه جدید حفر شده است. لازم است تشکل‌های مردمی و محیط زیستی را فعال کنیم؛ هر جا مردم وارد میدان شدند، موفق بودیم. همان‌طور که در دوران دفاع مقدس، جوانان بسیجی با حضور در میدان، سرنوشت جنگ را تغییر دادند.»
عارف با تأکید بر استفاده از ظرفیت تشکل‌های محیط‌زیستی، خاطرنشان کرد: «برخی از این تشکل‌ها به دلیل برخوردهای امنیتی گذشته، انگیزه خود را از دست داده‌اند. باید با ایجاد بسترهای مناسب، زمینه مشارکت مردم منطقه و سازمان‌های مردم‌نهاد را در نجات دریاچه ارومیه فراهم کنیم.»
وی احداث سدهای متعدد در حوضه آبریز دریاچه ارومیه را «کم‌لطفی به حقابه محیط زیست منطقه» دانست و افزود: «بخش مهمی از منابع آبی پشت سدها صرف کشاورزی شده است. وقتی حقابه دریاچه تخصیص داده نمی‌شود، چگونه می‌توان احداث سدهای جدید را توجیه کرد؟ این امر کشاورزان را به کاشت محصولات پرآب‌بر تشویق می‌کند و در زمان کم‌آبی، از دولت مطالبه جبران دارند.»
معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به نقش سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور در نجات دریاچه گفت: «این سازمان می‌تواند در میدان نجات دریاچه پیشگام باشد. همچنین طرح بارورسازی ابرها در حوضه آبریز باید با جدیت دنبال شود.»
عارف در پایان از دبیرخانه کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه خواست تا جلسات ارزیابی پیشرفت طرح‌ها هر دو ماه یک بار برگزار شود و تأکید کرد: «همه دستگاه‌ها باید مسئولیت ملی خود را در قبال نجات دریاچه ارومیه به‌طور کامل انجام دهند.»
در این نشست، دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه گزارشی از اقدامات دولت چهاردهم شامل همکاری با دانشگاه‌ها، برگزاری همایش‌های علمی، برنامه‌ریزی برای بارورسازی ابرها، جذب سرمایه‌گذاران علاقه‌مند و حمایت از کشاورزان ارائه کرد. همچنین سازمان هواشناسی کشور گزارشی از وضعیت بارش، دما و خشکسالی در حوضه دریاچه و سازمان حفاظت محیط زیست نیز آخرین وضعیت دریاچه ارومیه را تشریح کردند. در پایان، حاضران به بررسی میزان پیشرفت مصوبات قبلی و ارائه پیشنهادهای جدید برای نجات این پهنه آبی پرداختند.
منبع: دنیای اقتصاد
