اروپا

نه! ما از چین و روسیه هیچ‌چیز یاد نگرفته‌ایم. چین و روسیه مانند بهترین معلمان و بهترین نمونه‌های آموزشی پیش چشم ما بودند و ما نکتۀ اصلی را از آنها یاد نگرفتیم یا نخواستیم که یاد بگیریم. بیایید تعارف را کنار بگذاریم و اذعان کنیم اگر ما این درس اصلی را از آنها یاد نگرفتیم، به خودمان ربط دارد، نه آنها! گناهش را نباید پای آنها بنویسیم.

بحران اوکراین با تصمیم کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) برای عضویت این کشور در ناتو شکل گرفت. ناتو که قدیمی‌ترین اتحاد نظامی بلوک غرب علیه شرق یا همان اتحاد جماهیر شوروی سابق بود، همچنان ابزار اصلی غرب برای سیاست‌های توسعه و هژمونی آن به‌شمار می‌رود.

روسیه، چین و اروپایی‌ها ممکن است اختلافاتی با آمریکایی‌ها داشته باشند و طبیعتا هر کدام در پی منافع خود هستند. در سیاست بین‌الملل مفهومی تحت عنوان «دوستی ذاتی» وجود ندارد. روس‌ها علاقه‌مند نیستند که ما با اروپایی‌ها در زمینه گاز و انرژی رابطه داشته باشیم و می‌خواهند خودشان میدان‌دار باشند. چون تامین‌کننده انرژی اروپا خودشان هستند هرگز حاضر نیستند رقیبی وارد میدان شود و آن رقیب می‌تواند ایران باشد.

معادلات تعیین کننده آن هم در بحران‌های در ابعاد موضوع هسته‌ای ایران در نظام بین‌الملل معمولا پیچیده و چند وجهی است.