در روزهای اخیر بافعال شدن سازوکار ماشه(اسنپ بک) به دست کشورهای اروپایی، بحثهایی درباره چرایی این رویداد و پیامدهای آن در فضای سیاسی کشور مطرح شده است. موافقان و مخالفان برجام هر یک میکوشند مواضع خود را در این زمینه بیان کنند.
وزیر امور خارجه با سفرای جمهوری اسلامی ایران در آلمان، فرانسه و انگلیس درباره اقدام سه کشور اروپایی در سوء استفاده از سازوکار حل اختلاف برجام نشست مشورتی برگزار کرد.
رئیسجمهور فرانسه اعلام کرد که چتر هستهای کشورش برقرار است و فرانسه در حال بهروزرسانی دکترین هستهای خود است. وی همچنین از برنامه برای گفتوگوی راهبردی با دیگر کشورهای اروپایی و ایراد سخنرانی اصلی در اوایل سال ۲۰۲۶ خبر داد.
تحولات اخیر در مرزهای شرقی اروپا، بهویژه در لهستان، کشورهای بالتیک و جمهوری چک، بار دیگر نشان داد که رویارویی روسیه و ناتو یک بحران گذرا نیست؛ بلکه ادامه همان رقابت ژئوپلیتیکی است که از جنگ جهانی دوم تا جنگ سرد و از فروپاشی شوروی تا جنگ اوکراین ادامه یافته است.
براساس برخی گزارشها، اروپا پس از اعمال مکانیسم ماشه، فراتر از مفاد قطعنامهها عمل کرده و قصد دارد روابط تجاری خود با ایران را که هماکنون در پایینترین سطح خود طی سه دهه اخیر قرار دارد، بهطور کامل قطع کند.
نماینده روسیه در وین با انتقاد از مواضع فرانسه، آلمان و انگلیس در قبال پرونده هستهای ایران، اعلام کرد که تروئیکای اروپایی فاقد نقش مستقل در مذاکرات بوده و تنها بهدنبال تسهیل توافق میان ایران و آمریکا هستند.
وزیر خارجه روسیه اعلام کرد اظهارات درباره تحویل موشکهای تاماهاک به اوکراین نتیجه فشار کشورهای اروپایی بر آمریکا است و هنوز تصمیم نهایی اتخاذ نشده است. او همچنین انتخابات پارلمانی مولداوی را تقلبی خواند.
کمتر از ۲۴ ساعت پس از فعال شدن اسنپبک، اتحادیه اروپا با انتشار اطلاعیهای از بازاعمال تحریمهای سازمان ملل و همچنین تحریمهای این اتحادیه علیه ایران خبر داد.
تهران تمامی مسیرهای منطقی و سازنده دیپلماسی را دنبال کرده؛از توافق قاهره گرفته تا مذاکرات مستقیم با سه کشور اروپایی، حتی در میانه حملات اسرائیل به خاک ایران، اما اروپا به سیاست فشار پایبند است.
محمدجواد ظریف گفت ناکامی سه کشور اروپایی در واداشتن ایران به تسلیم، آنها را به استفاده غیرقانونی از مکانیسم ماشه کشاند؛ اقدامی که نه موقعیت چانهزنیشان را تقویت میکند، بلکه نقششان در دیپلماسی با تهران را برای همیشه حذف میکند.
وزارت خارجه اعلام کرد: جمهوری اسلامی ایران ادعای سه کشور اروپایی و آمریکا مبنی بر بازگشت قطعنامههای پیشین را که وفق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در سال ۲۰۱۵ خاتمه یافتهاند، رد میکند.
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت ایران، در گفتوگو با الجزیره گفت فعالسازی مکانیسم ماشه توسط کشورهای اروپایی مشروعیت حقوقی ندارد و جمهوری اسلامی از همه ظرفیتهای دیپلماتیک خود برای مقابله با آن استفاده خواهد کرد.
سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، درباره تلاش آمریکا و سه کشور اروپایی برای فعالسازی مکانیسم اسنپبک توضیح داد و اعلام کرد که این سازوکار در شورای امنیت فعال نشده و هدف طرف مقابل تنها باجگیری و فشار سیاسی بوده است.
وزیر کشور آلمان از افزایش حضور پهپادها در بخشهایی از کشور و بالا بودن سطح تهدیدها خبر داد و اعلام کرد موضوع مقابله با پهپادها در نشست مهاجرت مونیخ با شرکای اروپایی بررسی خواهد شد.
وزیر انرژی آمریکا اعلام کرد که واشنگتن میتواند تمام گاز و فرآوردههای نفتی روسیه که به اروپا صادر میشود را جایگزین کند و فشار برای کاهش درآمد روسیه در جنگ اوکراین را افزایش دهد.
محمدصالح جوکار، رئیس کمیسیون امور داخلی مجلس، اعلام کرد که فعالسازی اسنپبک علیه ایران توسط تروئیکای اروپایی فاقد جنبه حقوقی است و برجام دیگر به عنوان توافق زنده شناخته نمیشود. وی تأکید کرد که ایران به تمام تعهدات خود عمل کرده و اقدامات اروپا بیشتر جنبه سیاسی و روانی دارد.