به گزارش سایت خبری پرسون، اما برخی از کارشناسان معتقدند پیش از این نیز بانک مرکزی اقدام به راه‌اندازی سامانه‌های مختلف جهت تعدیل کردن این بازار با ادبیات‌های مختلف راه‌اندازی کرده بود که بعد از مدتی با تبصره به ایجاد رانت‌ها و مشکلات جدیدی در این خصوص منجرشد اما برخی از کارشناسان نیز خوش‌بینانه معتقدند با راه‌اندازی این مرکز احتمال تخلیه حباب سکه و طلا ایجاد وجود دارد و با تخصیص ارز نیمایی به دارو و اقلام اساسی وضعیت اقتصاد و بازار ارز تا اندازه‌ای سامان یابد.
طرحی با ادبیات و قالب جدید
سیدمحمد میرمعینی، کارشناس حوزه بازار سرمایه در این خصوصگفت: چگونگی تامین بازار ارز متناسب با عرضه و تقاضا از مهم‌ترین بخش‌های مدیریت این بازار محسوب میشود اما سیاست‌های دولت تاکنون در این زمینه چندان موفق نبوده است که با وجود تاکید دولت بر بازگرداندن ارزهای صادراتی به دلایل مختلف این موضوع انجام نشده است و به نظر می‌رسد با راه‌اندازی این سامانه باز هم مشکل ادامه داشته باشد. او افزود: اجرای این طرح و ادبیات به کار رفته از سوی رئیس کل بانک مرکزی در خبر راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلا به نوعی در حقیقت تکرار مدیران در دوره‌های پیشین در خصوص دیگر سامانه‌هایی است که با باگ‌ها و تبصره‌های مختلفی مواجه شد و نتوانست به اهداف از پیش تعیین شده خود در این حوزه دست یابد هر چند در حال حاضر آمار صادرات محصولات مختلف در حوزه‌های مختلف مانند پتروشیمی، معدن موجود است اما به دلیل عواملی مانند برخوردهای مالیاتی احتمالی و عرضه و تقاضاهای نامتعادل خیلی از ارزها به سامانه بازنمی‌گردد در نتیجه اختلالاتی در قیمت‌گذاری و مشکلاتی ایجاد میشود. از سوی دیگر محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها جریان‌های ورودی ارز را خیلی مشکل ساخته است و اخیراً هم به دلیل مشکلات سیاسی این مسائل افزایش خواهد یافت به همین دلیل سامانه‌ها خیلی کارگشا نخواهند بود همانگونه سامانه نیما ناخدا، بازار متشکل ارزی موفقیت چندانی نداشته است.
پیش‌بینی عملکرد سامانه جدید بانک مرکزی
میرمعینی به دو دلیل سامانه‌های این چنینی را موفق نمی‌داند و معتقد است: فقدان جامع برنامه‌ریزی در سطوح مختلف و بهره نگرفتن از نظر کارشناسان از جمله عواملی است که در سیستمی چندبعدی عملکرد سامانه‌ها را با اختلال روبه‌رو می‌کند. از سوی دیگر برخوردهای سلیقه‌ای و اولویت‌بندی اشتباه تخصیص و تقسیم‌بندی ارز از دوره‌های گذشته تاکنون از جمله دیگر عواملی است که تخصیص ارز ترجیحی را با مشکلاتی مواجه ساخته است همچنین فقدان نظارت مناسب که بتواند از رانت‌ها جلوگیری کند به عدم اطمینان مراجعان در این عرصه انجامیده و در نتیجه سامانه‌ها را بدون عملکرد مثبت تبدیل کرده است.
موفقیت مشروط مرکز مبادله ارز با طلا
این کارشناس اضافه کرد: تشکیل بازار متشکل ارز چنانچه با رعایت تمام جوانب کار اجرایی شود رویکردی مطلوب ارزیابی میشود اما با توجه به محدودیت‌های ارزی ،تحریم‌ها و التهابات تورمی پیش‌بینی میشود این سامانه عملکرد مثبت چندانی نخواهد داشت. او درباره گفته رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر قاچاق بودن مبادلات ارزی خارج از این سامانه گفت: این مسائل پیش از این هم همزمان با راه‌اندازی سامانه‌های مختلف گفته شده است اما بعد از مدتی با تبصره‌ها از حالت جامعیت و قانونمندی خارج میشود و با باگ‌های مختلفی برای فرار از مصوبات اعلام شده روبه‌رو میشود .میرمعینی اضافه کرد: این سامانه‌ها زمانی مفید خواهد بود که عرضه و تقاضای ارز به شکل آزادانه و خارج از نظام دستوری جریان داشته باشد در غیراینصورت محدودیت‌ها همیشه باعث ایجاد رانت شده و اصلاح سیاست‌های کلان اقتصادی و کاهش تنش‌های سیاسی یکی دیگر از پیش شرط‌های بهبود وضعیت اقتصادی و تعادل بخشی به بازار ارز خواهد بود.
احتمال افت قیمت طلا و تخلیه حباب سکه
نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران درباره اقدام جدید بانک مرکزی درخصوص راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلای ایران و مزایای آن گفت: چنین رویکردی چنانچه با مدیریت صحیح طوری شکل گیرد که مثل عرضه سکه در بورس کالا معاملات انجام شود می‌تواند نقش مهمی در ثبات بخشی قیمت‌ها و حتی منجر به کاهش نرخ‌ها در بازار طلا و ارز شود حال باید دید که طی روزهای آینده روش مدیریت و عرضه این کالاها به چه منوال خواهد بود تا تاثیر آن را در بازار مشاهده شود. او افزود: انتشار خبر افتتاح چنین بازار جدیدی طی روزهای گذشته بدون اینکه معامله‌ای انجام شود تاثیر خود را بر روی قیمت‌ها در بازار به جای گذاشت به طوری که نرخ طلا و سکه طی دو سه روز گذشته روندی نسبتا کاهشی را در پیش گرفت و چنانچه عرضه سکه علاوه بر ربع به نیم و تمام سکه بهارآزادی در بورس کالا برسد بی‌تردید اثر چنین اقدامی منجر به ساماندهی بازار سکه و ثبات قیمتی همراه با کاهش نرخ‌ها در بازار این کالا خواهد شد. رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران بیان کرد: بازار این روزها التهاب هفته‌های گذشته را ندارد به طوری که میزان تقاضا کاهش و معاملات با ثبات نسبی قیمت‌ها تقریبا روال عادی خود را طی می‌کند حال با ایجاد بازار جدید مرکز مبادلات ارز و طلا شکی نیست که در صورت مدیریت اصولی فعالیت در چنین بازاری می‌تواند نقش مهم و تاثیرگذاری بر ثبات و کاهش قیمت‌ها همچنین تخلیه حباب قیمت طلا، سکه و رشد بی منطق ارز را در بازار به جای گذارد.
این کارشناس بازار طلا افزود: چنانچه عرضه سکه علاوه بر ربع به نیم و تمام سکه بهارآزادی در بورس کالا برسد اثر چنین اقدامی منجر به ساماندهی بازار سکه و ثبات قیمتی همراه با کاهش نرخ‌ها در بازار این کالای خواهد شد و امیدواریم با راه‌اندازی بازار جدید مرکز مبادله ارز و طلای ایران فصل نوینی در معاملات رسمی طلا، سکه و ارز آغاز شود و بازار مسیر رونق و ثبات را در پیش گیرد به طوری که هر ساله بخصوص هفته‌های پایانی سال، بازار فروش مصنوعات طلا رونق بیشتری می‌گیرد و سطح تقاضا به نسبت بالا می‌رود اما امسال به دلیل کاهش قدرت خرید مردم همچنین نوساناتی که در بازار ارز اتفاق می‌افتد و قیمت طلا نیز به تبع آن افزایشی میشود تقاضای کمتری به چشم می‌خورد.
پایان معاملات در بازار متشکل ارزی و انجام معامله ارز و طلا در بازار جدید
این گزارش می‌افزاید: به منظور ساماندهی و توسعه بازار در حوزه ارز و طلا، مرکز مبادله ارز و طلای ایران راه‌اندازی شده است تا معاملات ارز (اعم از اسکناس و حواله) و طلا به تشخیص رئیس کل بانک مرکزی در بسترهای الکترونیکی مورد معامله و تسویه قرار گیرد از طرفی نیز در پی مصوبه اخیر شورای پول و اعتبار مبنی بر راه‌اندازی مرکز مبادلات ارز و طلا به جای بازار متشکل ارزی، تحولی در بازار طلا و ارز طی روزهای آینده ایجاد خواهد شد چرا که شورای پول و اعتبار در جلسه هفته گذشته، مصوبه پیشین خود در خصوص بازار متشکل معاملات ارزی را اصلاح و آن بازار را در سطح توسعه‌یافته‌ای به عنوان مرکز مبادله ارز و طلای ایران ارتقا داد. طبق گفته محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی ،بازار ارز و طلا در سامانه طراحی شده تحت عنوان کاپیتان راه‌اندازی میشود و سامانه ناخدا در کنار مرکز مبادله ارز و طلا با عنوان سامانه نظام مدیریت خدمات ارز به ایران که از دیروز راه‌اندازی شده قرار است ارز خدماتی و غیربازرگانی را که مصارف 38 گانه از جمله ارز درمانی، ارز ماموریت، امور دانشجویی، اعزام برای شرکت در مسابقات، زیارتی و سیاحتی و غیره دارد تامین کند که البته هر یک از این مصارف نیازمند شرایط و ضوابطی است که متقاضیان آن باید داشته باشند که مشمول این نوع از ارز خدماتی شوند همچنین رویکرد تاسیس مرکز مبادلات ارز و طلا چنانچه با مدیریت صحیح طوری شکل گیرد که مثل عرضه سکه در بورس کالا معاملات انجام شود، می‌تواند نقش مهمی در ثبات بخشی قیمت‌ها و حتی کاهش نرخ‌ها در بازار طلا و ارز شود.
منبع: آرمان ملی
