به گزارش سایت خبری پرسون، محمد مهدی مظاهری در یادداشتی نوشت:کشورهای ثروتمند شورای همکاری خلیج فارس از جمله عربستان سعودی و امارات متحده عربی تا حد زیادی سکوت اختیار کردند و حتی امارات متحده عربی به همراه چین و هند در رای‌گیری شورای امنیت، به قطعنامه امریکا که خواستار خروج نیروهای روسیه از اوکراین شده بود، رای ممتنع دادند.
چنین جهت‌گیری‌ای نشان داد انرژی، پول و امنیت، به فاکتورهایی مهم در روابط روسیه و کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس تبدیل شده‌اند و روابط اقتصادی این کشورها با مسکو در حال گسترش به روابط امنیتی- نظامی نیز هست. از سمت روسیه نیز، رویارویی با امریکا و تشدید رقابت‌ها و اختلافات ژئوپلیتیک، نقش مهمی در افزایش توجه مسکو به خلیج‌فارس نیز دارد. هدف روسیه کاهش حضور و نفوذ امریکا در مناطق مختلف از جمله خلیج فارس و ایجاد ائتلاف‌های نظامی جدید با کشورهای این منطقه است. بر‌این اساس، منافع و اهداف کلیدی را که سبب اشتیاق روسیه برای نقش‌آفرینی در منطقه خلیج فارس می‌شوند، می‌توان در سه زمینه شناسایی کرد: منافع اقتصادی، امنیتی و نظامی.
منافع اقتصادی
از منظر اقتصادی، منطقه خلیج فارس از اهمیت اقتصادی و ژئوپلیتیک ویژه‌ای برخوردار است که این منطقه را برای کشورهای بزرگ، به ویژه روسیه که به دنبال حفظ ثبات قیمت نفت است، واجد اهمیت می‌کند. این منطقه همچنین بازار مناسبی برای محصولات صنعتی و نظامی روسیه و جذب سرمایه‌گذاری در این کشور محسوب می‌شود. کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس نیز به دلیل کاهش مشارکت و تعهدات ایالات متحده در منطقه، به ایجاد روابط با سایر قدرت‌های بزرگ مانند روسیه و چین علاقه‌مند شده‌اند. بر این اساس، بخش انرژی یکی از حوزه‌های کلیدی است که منافع اعراب و روسیه در آن به هم نزدیک می‌شود.با وجود رقابت ظاهری روسیه و شورای همکاری خلیج فارس در زمینه نفت و گاز، فضای کافی برای همکاری و هماهنگی بین آنها برای حفظ تعادل در بازارهای جهانی وجود دارد به نحوی که منجر به کاهش قابل توجه قیمت‌ها نشود.
منبع مهم سرمایه‌گذاری
روسیه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس را یکی از مهم‌ترین منابع سرمایه‌گذاری در اقتصاد خود می‌داند. این سرمایه‌گذاری‌ها در انواع شرکت‌های تجاری، کشاورزی و زیرساخت‌ها انجام می‌شوند. از سال 2014 تاکنون، قطر با سرمایه‌گذاری 13 میلیارد دلاری رتبه نخست همکاری با روسیه را داشته است. حجم سرمایه‌گذاری عربستان سعودی در روسیه نیز به بیش از 2.5 (دو و نیم) میلیارد دلار رسیده و امارات و کویت نیز هر کدام کمتر از یک میلیارد دلار در این کشور سرمایه‌گذاری کرده‌اند.رویکرد روسیه نسبت به کشورهای شورای همکاری خلیج فارس از یک عامل تعیین‌کننده اقتصادی به منظور تقویت موقعیت روسیه در اقتصاد جهانی از طریق بازار خلیج فارس نشات می‌گیرد و گسترش روابط با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس یک رکن اساسی در سیاست خارجی روسیه است.
موازنه‌سازی امنیتی
در حوزه نظامی- امنیتی نیز روسیه از سال‌ها قبل به دلیل تشدید تحولات امنیتی و نظامی در منطقه غرب آسیا به ویژه از زمان حمله امریکا به افغانستان و عراق، روابط خود را با کشورهای این منطقه افزایش داد. در سال‌های اخیر نیز به ویژه از آنجا که امریکا بخشی از توجه خود را معطوف به مهار چین ساخته، روسیه می‌کوشد خلأ قدرت نظامی برتر در غرب آسیا و خلیج فارس را پر کند. البته با توجه به تمایل جمهوری اسلامی ایران برای کاهش حضور نظامی امریکا و قدرت‌های غربی در خلیج فارس، روسیه این فرصت را مغتنم شمرده و می‌کوشد از طریق همکاری با ایران، به عنوان قدرت برتر منطقه‌ای نیز به خلیج‌فارس نزدیک شود؛ هرچند این کشور فرصت‌های خود را محدود به همکاری با ایران نکرده و در هر جا لازم باشد، با رقبای منطقه‌ای ایران نیز وارد معامله و مذاکره می‌شود.پوتین در این سال‌ها، از کارت‌های برنده روسیه برای احیای نقش خود در خلیج فارس، در زمینه‌های مختلف و به ویژه بازار تسلیحات استفاده کرده است.
معاملات تسلیحاتی
روسیه پس از ایالات متحده، دومین صادرکننده اصلی تسلیحات در جهان است. این کشور 18 درصد از کل حجم واردات تسلیحات توسط کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا را به خود اختصاص داده و در سال‌های اخیر، به منظور بازگرداندن نفوذ خود در منطقه، فروش تسلیحات به کشورهای حوزه خلیج فارس را گسترش داده است. برای کشورهای این منطقه نیز، دستیابی به تسلیحات روسیه جذابیت دارد؛ چرا که این امر به آنها اجازه می‌دهد منابع تامین تسلیحات خود را متنوع کنند و در نتیجه کمتر به تامین‌کنندگان غربی تسلیحات وابسته شوند. این گرایش، روسیه را قادر می‌سازد تا با سایر تامین‌کنندگان تسلیحات معتبر مانند ایالات متحده و فرانسه رقابت کند.
در این شرایط، روسیه تلاش‌های بی‌وقفه‌ای برای ورود به بازار تسلیحات در منطقه غرب آسیا به ویژه منطقه خلیج فارس انجام می‌دهد. عربستان سعودی یک شریک بالقوه در توسعه همکاری در صنایع دفاعی و تامین تسلیحات از روسیه است.
امارات متحده عربی نیز مشتری اصلی تسلیحات روسی در منطقه خلیج فارس است. در فوریه ۲۰۲۱ نیز روسیه نمایشگاهی نظامی در ابوظبی برگزار کرد که در آن ۴۰۰ مدل از انواع محصولات نظامی خود را عرضه کرد. در حاشیه همین نمایشگاه، قراردادهایی برای فروش ۱۰۰ بالگرد و ۱۰۰ پهپاد به امارات امضا شد. انجام توافقاتی برای فروش جنگنده‌های سوخو 35 به جمهوری اسلامی ایران نیز جنجالی‌ترین معامله نظامی روسیه با کشورهای حوزه خلیج‌فارس محسوب می‌شود.در مجموع می‌توان گفت تمایل روسیه برای حضور و نقش‌آفرینی موثر در خلیج فارس در ابعاد و زمینه‌های مختلف، به منظور کاستن از تبعات جنگ در اوکراین و در چارچوب دیدگاه گسترده‌تر این کشور برای افزایش شبکه منافع و روابط خود در حوزه‌های ژئوپلیتیک اثرگذار، رقابت با امریکا و کشورهای غربی و ایجاد یک توازن قدرت بین‌المللی قابل تفسیر است.
