حقوق مسافر مجموعهای از سیاستها، دستورالعملها، استانداردها، ضوابط و مقرراتی است که الگوی رفتاری شرکت هواپیمایی و دستاندرکاران امور پروازی را تدوین میکند و هدف آن تضمین حقوق مادی و معنوی و رعایت شأن و منزلت مسافران در فرآیند مسافرتهای هوایی است. در عین حال که رعایت این مجموعه حمایتی برای کلیه شرکتهای هواپیمایی لازمالاجراست.
آییننامه حقوق مسافر برای پروازها فروردینماه ۱۳۹۴ اصلاح شده و آخرین ویرایش آن پس از چندی کش و قوس درنهایت آذرماه سال جاری ابلاغ شد.
بر اساس این آییننامه، در صورت بروز تأخیر در انجام پرواز در مبداء، بر اساس ساعت پرواز مندرج در بلیت مسافر و در صورتی که براساس شرایط فوقالعاده نباشد، لازم است نماینده شرکت هواپیمایی با حضور در میان مسافران، با متانت و احترام نسبت به اطلاعرسانی صحیح درخصوص تأخیر پرواز پیشبینینشده اقدام کند.
در صورتیکه تأخیر بیش از دو ساعت بهطول بینجامد مسافرین میتوانند نسبت به انصراف از پرواز و دریافت بهای کامل بلیت خود اقدام کند. در صورتیکه اراده مسافر بر انجام پرواز باشد، شرکت هواپیمایی باید نسبت به انتقال مسافر به مقصد بلیت، با سرویس هوایی سایر شرکتهای هواپیمایی در کوتاهترین زمان ممکن در کابین پروازی مشابه اقدام کند.
درصورت قصور شرکت هواپیمایی یا امتناع از انجام آن، مسافر میتواند خود راساً نسبت به خرید بلیت در همان کلاس یا کلاس بالاتر با تایید رئیس ایستگاه شرکت هواپیمایی و درصورت امتناع وی، با تأیید مدیر ترمینال اقدام کند.
مسافر میتواند پس از انجام مسافرت با ارائه مدارک مثبته دالبر خرید بلیت جدید، نسبت به دریافت وجه بلیت خریداریشده در مسیر مورد نظر از شرکت هواپیمایی اصلی اقدام کند. استرداد وجه مذکور حداکثر ظرف مدت ۴۸ ساعت از تاریخ ارسال و دریافت آن، توسط شرکت هواپیمایی اصلی الزامی است.
در صورتیکه شرکتهای هواپیمایی در زمان پرواز تعیینشده در بلیت، مسافرین را از طریق سایر خطوط هوایی در صورت رضایت مسافر به مقصد منتقل کنند، مشمول پرداخت خسارت یا جریمه تأخیر یا ابطال نخواهند شد. درصورت عدم رضایت مسافر بهای بلیت بدون کسر جریمه بهطور کامل به مسافر پرداخت شود.
تأخیر انعکاسی (تأخیر متصل به پرواز)، صرفاً اولین پرواز متصل، تا ۱۸۰ دقیقه مشمول تأخیر و پرداخت خسارت آن نخواهد بود.
در صورتیکه مراتب تأخیر پرواز تا ۷۲ ساعت قبل از پرواز به مسافرین اطلاعرسانی شود، مبنای محاسبه و تعیین میزان تأخیر پرواز، زمان جدید اعلامشده خواهد بود؛ اما چنانچه اطلاعرسانی مزبور بعد ازموعد مقرر (۷۲ ساعت قبل از پرواز) باشد، مبنای محاسبه و تعیین میزان تأخیر پرواز، زمان درج شده در بلیت است.
با توج به شرایط پرداخت میزان جبران خسارت مندرج در شیوهنامه، شرکت هواپیمایی موظف است بر اساس لیست مسافرین، بدون مراجعه حضوری مسافر یا اعمال شرایط دیگر از قبیل تکمیل فرم، اقدام کند.
در صورت تأخیر بالای پنج ساعت و عدم امکان پرواز جایگزین، هزینه اقامت در هتل، بر عهده شرکت هواپیمایی است. در صورت عدم برنامهریزی مناسب توسط شرکت هواپیمایی و عدم رعایت این بند، شرایط زیر حاکم است:
برای پروازهای خارجی هم شرایط بدین صورت است