دسترسی به یافته‌های علمی برای محققان ایران آسان می شود

تعیین‌تکلیف پرداخت حق عضویت‌ ایران در سازمان‌های علمی بین‌المللی، برخورداری محققان ایران از جدیدترین یافته‌های علمی را آسان می کند.
تصویر دسترسی به یافته‌های علمی برای محققان ایران آسان می شود

به گزارش سایت خبری پرسون، جهان امروز دیگر جهان بسته گذشته نیست که تلاش شود با انحصارگرایی، به سمت توسعه فناوری‌های نوظهور رفت؛ چرا که بشریت به این موضوع رسیده است که کمال دستیابی به توسعه و رفاه با همگرایی همگانی میسر است.

بر اساس این باور بوده است که تلاش شده تا با تعریف کلان پروژه‌ها و مشارکت همه دانشمندان و محققان، به اهداف مشخصی در حوزه توسعه دانش و فناوری دست یابند.

پروژه‌های "سرن" و "سزامی" از جمله این طرح‌های بین‌المللی است که ایران نیز سهمی در اجرای آنها دارد.

"سزامی" یا مرکز بین‌المللی تابش سنکروترون برای علوم تجربی و کاربردها در خاورمیانه، پروژه همکاری علمی و فنی بین‌المللی برای تاسیس و استفاده از یک دستگاه سینکروترون در منطقه خاورمیانه است.

این پروژه با همکاری چندین کشور اروپایی، امریکایی و آسیایی و با هدف توسعه فناوری ساخت شتابگر سینکروترون و کاربردهای آن در منطقه خاورمیانه بنا نهاده شده است.

این طرح بین‌المللی با مدل مشابهی از آزمایشگاه سرن (CERN) در اروپا زیر چتر یونسکو در سال ۲۰۰۲ آغاز به کار کرد و از سال ۲۰۰۳ به بعد به عنوان یک مؤسسه بین‌المللی مستقل به کار خود ادامه داد.

عضویت جمهوری اسلامی ایران در سزامی در سال ۱۳۸۶ توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شد.

"سرن" (CERN) یا سازمان اروپایی پژوهش‌های هسته‌ای بزرگترین آزمایشگاه فیزیک ذره‌ای جهان است که در سال ۱۹۵۴ در بخش شمال ‌شرقی شهر ژنو در کشور سوییس در مجاورت مرز فرانسه ایجاد شد.

سازمان اروپایی پژوهش‌های هسته‌ای (سرن) و ایران از ابتدای دهه ۱۳۵۰ درصدد همکاری با یکدیگر بودند و نهایتاً در سال ۱۳۶۹ چند دانشمند از سرن در کنفرانس فیزیک نظری تهران شرکت کردند و در سال ۱۳۷۹ رئیس وقت سرن با برای برگزاری کارگاهی به منظور بررسی نحوه همکاری ایران با سرن موافقت کرد و در ادامه، تفاهم‌نامه‌ای با سرن امضا شد و مسئولیت ارتباط ایران با سرن به پژوهشگاه دانش‌های بنیادی محول شد.

همکاری ایران و سرن کماکان ادامه دارد و در این مدت علاوه بر ساخت تعدادی از قطعات مورد استفاده در برخورددهنده هادرونی بزرگ، سی‌اِم‌اِس و اِل‌اِچ‌سی، تعدادی دانشجو نیز جهت آزمایش‌ها و تکمیل پایان‌نامه‌ها به سرن اعزام شده‌اند.

همچنین نخبگان ایرانی در پروژه‌های سرن و تحقیق و توسعه آنها از جمله بوزون هیگز مشارکت داشته‌اند.

اینها تنها بخشی از مشارکت دانشمندان ایرانی در سازمان‌های علمی دنیا است، ولی به گفته پیمان صالحی، دبیر کل شورای عالی عتف و معاون پژوهشی وزیر علوم، در وزارت علوم با بیش از ۲۰ سازمان بین‌المللی مشارکت داریم که به دلیل عدم پرداخت حق عضویت‌ها، به آنها بدهکار هستیم.

صالحی در اردیبهشت امسال اعلام کرد: ما به شدت در معرض اخراج از سازمان‌های بین‌المللی چون سرن، سزامی و توآس هستیم. این موضوع منوط به سال‌های اخیر نمی‌شود.

وی، دلیل این اخراج شدن ایران از سازمان‌های بین‌المللی را پرداخت نشدن حق عضویت ۵ میلیون دلاری عنوان می‌کند و یادآور می‌شود که در یونسکو جایزه "اخلاق" به نام "ابن سینا" به ثبت ایران رسیده است، ولی چون حق عضویت آن پرداخت نشد، به تدریج سایر کشورها این جایزه را به نام خود می‌کنند.

صالحی شق دیگر این ماجرا را پرداخت کردن حق عضویت و عدم بهره‌برداری از آن می‌داند که نمونه آن پرداخت حق عضویت کمیته دائمی همکاری‌های علمی و فناوری سازمان همکاری اسلامی (کامستک) است که عضویت پرداخت می‌شود، ولی از آن بهره‌ای نمی‌بریم.

دکتر پیمان صالحی، دبیر کل شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری در خصوص سرنوشت این پرداخت‌ها اعلام کرد که اسامی این سازمان‌ها به معاونت حقوقی ریاست جمهوری اعلام شده است و به منظور پرداخت حق عضویت‌ها در حال رتبه بندی هستند که با نهایی شدن آن، اقدام به پرداخت حق عضویت‌ها خواهد شد.

صالحی با بیان اینکه این لیست در حال بررسی در معاونت حقوقی ریاست جمهوری است، یادآور شد: جلسه‌ای نیز با آنها داشته‌ایم و در این معاونت برای پرداخت حق عضویت‌ها اولویت بندی می‌شود و بر اساس اولویت‌هایی که اعضای این معاونت تشخیص دهند، پرداخت‌ها انجام خواهد شد.

وی ابراز امیدواری کرد که این بدهی به تدریج پرداخت شود تا محققان کشور از جدیدترین یافته‌های علمی و پژوهشی محروم نشوند.

معاون پژوهشی وزیر علوم اظهار کرد: در سال جاری برخی بدهی‌ها به این پایگاه‌ها پرداخت شده است و مابقی هم با دیپلماسی در حال مدیریت است.

منبع: ایسنا

416667