به گزارش سایت خبری پرسون، سمانه شهرامیفر در گفتوگویی، در تشریح وضعیت داروخانهها و در دسترس بودن داروهای مورد نیاز داروها گفت: خوشبختانه درحال حاضر با کمبود جدی دارو مواجه نیستیم اما دو مسئله اصلی در مورد کمبود داروی مقطعی در کشور مطرح است. یک مسئله خیلی مهم که نمیتوان منکر شد بحث تحریم است. با وجود این که میگویند تحریم به دارو تعلق نمیگیرد ولی در عمل میبینیم که یک سری دارو را نمیشود تهیه کرد. تعدادی کمپانی معروف در دنیا هستند که با ایران کار نمیکنند. طبیعتا یک سری داروها و مواد اولیه را در دسترس نداریم.
وی افزود: ایران ادعا میکند که ما در صنعت دارو مستقل هستیم و تولید میکنیم اما رسیدن به حالت ایدهآل تولید داروها نتایج یک فرایند تکنولوژی پیچیده است که زمان میبرد و در این زمان خیلی از بیمارها این کمبود دارویی را لمس میکنند.
عضو انجمن داروسازان تهران در ادامه این چنین توضیح داد: مسئله دوم که برای کمبود دارو مطرح است به داخل کشور بازمیگردد. باید قسمتهای آر اند دی (واحد تحقیقات) کارخانجات فعالتر باشند و بودجه بیشتری به آنها تعلق بگیرد. چون واحد تحقیقات کارخانهها بخشهای خیلی هزینهبری است. البته هزینهبری که بعدها میشود از آن یک درآمد خیلی خوبی داشت اما تا رسیدن به آن نگاه ما اصلا بودجه کافی هم نداریم که بخواهیم آن سرمایه گذاری علمی را انجام دهیم و باعث میشود عملا در کمبود مواد دارویی قرار بگیریم.
وی ادامه داد: بدیهی است که خیلی از داروهایی هم که کمبود دارند در واقع به این دلیل است که مواد اولیه آن دارو را نداریم وگرنه تکنولوژی ساخت این داروها شاید آن قدر بحث پیچیده ای نباشد. همه این عوامل باعث میشوند که ما در کمبود مواد اولیه و دارو قرار بگیریم. البته بحثهای دیگری مثل فسادهای اداری و دستهای پنهان پشت پرده هم قطعا به این قضیه کمبود دارو دامن میزنند.
تاثیر اپیدمی کرونا در کمبود دارو در ایران و جهان
شهرامیفر در مورد تاثیر اپیدمی کووید بر کمبود دارو عنوان کرد: قطعا اپیدمی کرونا از آن جهت که مصرف خیلی از داروها را بالا برد در کمبود دارو هم تاثیر داشته است. این موضوع فقط به ایران مربوط نیست. وقتی مصرف دارو بالا برود این موضوع پیش میآید. حتی در کشورهای اتحادیه اروپا و حتی خود آمریکا هم یک سری کمبود دارویی وحشتناک وجود دارد. وقتی مصرف، بالا برود باید جیره بندی باشد که یک امر طبیعی است اما در اپیدمی کرونا کشورهای پیشرفتهتر کمتر و کشورهای جهان سوم بیشتر درگیر این موضوع شدند.
کمبود کدام داروها در داروخانههای کشور بیشتر است؟
این دکتر داروساز در مورد شرایط حال داروخانهها از نظر کمبود دارویی گفت: عمده مشکلی که در مورد کمبود دارو در داروخانهها لمس میشود انسولینهای قلمی بیماران دیابتی است که توزیع آن متعادل نیست و بیمار دیابتی با مشقت داروی خود را به دست میآورد. الان انسولین قلمی مصرفی، بیشتر داخلی است و مشکل اصلی، توزیع آن است.
وی افزود: عمده مشکل ما در واقع نبودن دارو نیست بلکه توزیع دارو است. توزیع انسولین قلمی بیشتر بین داروخانه های خاص و منتخب و دولتی است. توزیع این انسولینها عادلانه نیست و بیمار نمیتواند از داروخانه نزدیک منزل تهیه کند و باید حتما از داروخانههای خاص که عمدتا شلوغ هستند نسخه خود را تهیه کند و باید در این شرایط کرونا صف بایستد. البته منظور من این نیست که این دارو را بدون نسخه به بیمار داد چون بیماری که دارو مصرف میکند باید حتما تحت نظر پزشک باشد چون دُز دارو بالا و پایین میشود اما باید پروسه دریافت نسخه برای بیمار راحتتر باشد.
شهرامیفر در ادامه تاکید کرد: بیمار و خانواده او به اندازه کافی درگیر بیماری و حواشی هستند. این مشقت تهیه دارو فشار مضاعفی است که به خانواده تحمیل میشود. باید روان بیمار و خانوادههای بیمار راحت باشد. یعنی داروی مورد نیازشان را راحتتر دریافت کنند.
وی در مورد سایر کمبودهای دارویی در کشور مطرح کرد: یکی دیگر از مشکلات امروز کمبود دارویی، شیر خشکهای رژیمی است که نیاز بعضی کودکانی است که مشکل خاصی دارند. پروسه به دست آوردن آن شیر خشک برای خانواده خیلی پیچیده و در واقع بروکراسیدار شده است که نباید به این شکل باشد.
شهرامیفر افزود: قطعا این موضوع مطرح است که ایجاد این شرایط سخت به خاطر کوتاه کردن دستهای دلالان و بازار سیاه از این موضوع است اما در این بین، مراجعه کنندگان به داروخانه که نیاز به شیر خشکهای خاص برای کودک خود دارند خیلی اذیت میشوند. در واقع قرار نیست که به خاطر اصلاح یک موضوع، فشار بیشتری روی خانوادهها تحمیل شود.
کمبود داروهای خارجی و اصرار برخی بیماران بر خارجی بودن دارو
عضو انجمن داروسازان تهران در ارتباط با کمبود داروهای خارجی گفت: داروهای خارجی از انواع داخلی کمیابتر هستند. در اینجا ذکر این نکته را لازم میدانم که این فرهنگ تاریخی مردم ما است که بعضی اوقات با وجود داروی با کیفیت ایرانی اصرار به مصرف خارجی آن دارند. به عنوان مثال داروی تیروئید( لووتیروکسین) که ایرانی آن هم موجود است و کیفیت خوبی دارد لزومی ندارد که مثلا آلمانی آن (شرکت مِرک) استفاده شود.
وی در ادامه گفت: البته یک بحث این قضیه به برخی پزشکان برمیگردد که نسبت به صنعت دارویی ایران کم لطف هستند و تاکید دارند که دارو باید خارجی باشد و بیمار هم به او اعتماد میکند و این کمبود دارو از جانب او حس میشود. در صورتی که واقعا نیازی به مصرف داروی خارجی هم نیست. با جرئیت و با پشتوانه علمی میتوانم بگویم که خیلی از داروهای تولید داخل کشور به خصوص داروهای اعصاب و قلبی- عروقی ما واقعا کیفیت خوبی دارند.
شهرامیفر در پایان در مورد مشکل کمبود داروهای اعصاب گفت: مشکل کمبود داروهای اعصاب که طی ماههای گذشته بین بیماران حس میشد خیلی بهتر شده است اما در بعضی داروهای خاص مخصوصا مرتبط به بخش اعصاب کودکان هنوز مشکل کمبود داریم که باز به سیستم توزیع برمیگردد.