ماه رمضان در ترکیه با شور و نشاط خاصی برگزار می‌شود. موقع افطار مردم دور هم جمع می‌شوند و خوارکی‌های لذیذ مخصوص افطار را نوش جان می‌کنند و در بعضی مناطق، موقع سحر طبل‌زن‌ها مردم را برای خوردن سحری بیدار می‌کنند. در ادامه با ما همراه باشید تا به سفری به ترکیه کنیم و حال‌وهوای ماه رمضان در ترکیه را لمس کنیم.
آماده‌شدن برای ماه رمضان
تضاد جالبی از نظر تغذیه در ماه رمضان وجود دارد. مردم کل روز را روزه هستند، ولی بسیاری از فعالیت‌های روزمره حول محور آماده‌سازی غذا برای وعده‌های افطار و سحر می‌چرخد، به‌خصوص برای زنان خانه‌دار.
از هفته‌ها قبل از شروع ماه رمضان، بازارهای مواد غذایی و بازارچه‌ها محصولات مخصوص ماه رمضان را می‌فروشند. خرما، پسته، راحت‌الحلقوم، دسرهای سنتی مثل گولاچ، گوشت‌های فراوری‌شده از جمله چیزهایی هستند که در این بازارچه‌ها فروخته می‌شوند.
بسیاری از بازارها بخش مجزایی را به فروش محصولات مخصوص ماه رمضان اختصاص می‌دهند تا خریدکردن را برای روزه‌داران راحت‌تر کنند. ماه رمضان در ترکیه بهترین فرصت برای چشیدن سنتی‌ترین دسرها و نان‌ها و غذاهاست و همچنین بهترین زمان برای خرید محصولات غذایی ترکی و انواع ادویه‌ها.
بیدار باش سحر
بیدارشدن برای سحر و خوردن سحری یکی از سنت‌های ماه رمضان در کشورهای مسلمان از جمله ترکیه است. در بعضی از مناطق ترکیه و در برخی محله‌ها، چند نفر با لباس‌های سنتی مخصوص و نواختن موسیقی خیابانی مخصوص، مردم را برای خوردن وعده سحری بیدار می‌کنند.
وعده سحر در ترکیه بیشتر مثل غذاهایی است که برای صبحانه می‌خورند. مردم سعی می‌کنند بیشتر غذاهایی بخورند که آب زیادی دارند تا در طول روز آب بدنشان خیلی کم نشود.
وعده افطار و سفره‌های رنگارنگ
بعد از اذان مغرب، نوبت وعده افطار است. به سفارش پیامبر اسلام (ص) بیشتر مسلمانان با خرما افطار می‌کنند. غذای خاصی برای افطار وجود ندارد، ولی برخی خوراکی‌ها جایگاه خاصی در وعده افطار پیدا کرده‌اند.
یکی از مهم‌ترین خوراکی‌هایی که در ماه رمضان، به‌خصوص برای افطار، در سفره اهالی ترکیه دیده می‌شود نانی سنتی به‌نام «پیده» است. این نان بسیار ساده است و با ۵ ماده اصلی درست می‌شود. معمولا خمیر آن را ورز نمی‌دهند و نانی نسبتا حجیم است. مردم ترکیه در کنار این نان، انواع سالاد و سوپ و غذای اصلی وعده افطار را مصرف می‌کنند.
یکی از خوراکی‌های شیرین مخصوص افطار، دسری به‌نام گولاچ است که آن را با شیر، گلاب و دانه‌های انار درست می‌کنند. گولاچ یکی از دسرهای سنتی مخصوص ماه رمضان است که بیشتر در این ماه تهیه می‌شود و شاید ماه‌های دیگر سال کمتر آن را ببینید. این دسر لایه‌لایه با خمیری تهیه‌شده از نشاسته ذرت آماده می‌شود و لای آن گردو و انواع مغزهای دیگر را می‌ریزند.
روزه و کارهای خیرخواهانه
بدون تردید روزه‌گرفتن مهم‌ترین سنت ماه رمضان و یکی از واجبات دین اسلام است. اهالی ترکیه سعی می‌کنند علاوه بر روزه، کارهای خیر دیگری هم بکنند. کارهای خیرخواهانه و فعالیت مؤسسه‌های خیریه در این ماه بیشتر می‌شود و در کوچه‌ها و خیابان‌ها تبلیغات مؤسسه‌های خیریه بیشتر به چشم می‌خورند.
یکی دیگر از واجبات دین اسلام پرداختن زکات است. بسیاری از مسلمانان ترکیه ماه رمضان را برای پرداخت زکات انتخاب می‌کنند. به همین دلیل کارهای خیر در این ماه بیشتر انجام می‌شود. مسلمانان اعتقاد دارند که کارهای خیر در این ماه بیشتر از سایر ماه‌های سال ارزش و اجر دارند.
نماز جماعت در مسجدهای محل
در ترکیه، به‌ویژه در استانبول که بیش از ۹۰درصد جمعیتش مسلمان هستند، نماز جماعت در ماه رمضان با شور و شوق و جمعیت بیشتری برگزار می‌شود و مردم مسجدها را پر می‌کنند. حتی عده زیادی از مردم که در مسجدها جا نمی‌شوند، زیراندازی بیرون از مسجد می‌اندازند و صف‌های نماز حتی تا پیاده‌روها هم ادامه پیدا می‌کنند.
یکی از جذابیت‌های ماه رمضان در ترکیه این است که می‌توانید به صف‌های نماز جماعت در مسجدهای مشهور ترکیه بپیوندید. مسجد آبی یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم ترکیه است که در ماه رمضان شلوغ‌تر و پرجنب‌وجوش‌تر از همیشه می‌شود.
احترام به روزه‌داران
عده زیادی از مردم به‌دلایل مختلف روزه نمی‌گیرند. برای این افراد امکان استفاده از رستوران‌ها وجود دارد، ولی کسانی که روزه نمی‌گیرند تلاش می‌کنند جلوی چشم روزه‌داران غذا نخورند و به سنت‌های محلی و آیین‌های مذهبی آنها احترام بگذارند.
اگر در ماه رمضان به ترکیه سفر کردید و روزه نبودید، باید در ساعات روز از خوردن و آشامیدن در فضای عمومی اجتناب کنید. بسیاری از رستوران‌ها و چای‌خانه‌ها در ماه رمضان فعال هستند و می‌توانید در این اماکن با خیال راحت غذا بخورید.
کارکنان رستوران‌ها و کافه‌ها که ممکن است خودشان هم روزه باشند، درک می‌کنند که بسیاری از گردشگران و حتی اهالی ترکیه ممکن است به‌دلایل مختلف روزه نباشند و با خوشحالی از شما پذیرایی می‌کنند. بعضی از غذاخوری‌ها پنجره‌ها و شیشه‌های خود را با پرده می‌پوشانند تا مشتریان موقع غذاخوردن در معرض دید روزه‌داران نباشند. بعضی از آنها هم حالت نیمه‌باز دارند.
بسیاری از رستوران‌ها در ماه رمضان منوی خود را تغییر می‌دهند و غذاهای مخصوص افطار و سحر را به منو اضافه می‌کنند.
خیابان‌های شلوغ بعد از افطار
بعد از غروب آفتاب که وقت افطار فرا می‌رسد، یکی از بهترین تجربه‌ها برای گردشگران خارجی است که با سنت‌های بومی آشنایی ندارند. بعد از اذان مغرب، کسانی که ساعت‌ها غذا نخورده‌اند دور سفره‌ها جمع می‌شوند تا افطار کنند. عده زیادی به خانه می‌روند، اما بسیاری از مردم در خیابان و در غرفه‌های کوچک موقتی افطار می‌کنند که در ماه رمضان برپا می‌شوند.
رستوران‌ها که در طول روز خالی هستند و پرنده در آنها پر نمی‌زند، پر از جمعیت و همهمه می‌شوند. بعد از اذان مغرب، شهرها حال‌وهوای دیگری دارند و سرزنده می‌شوند. نمایش‌های عروسکی و حتی کنسرت‌های خیابانی برگزار می‌شوند.
در میدان Hippodrome یا میدان سلطان‌احمد که شبیه پارکی کوچک است و در محله‌های قدیمی استانبول قرار دارد، سفره بزرگ افطار پهن و مهمانی بزرگی با حضور مردم برگزار می‌شود. محوطه مسجد آبی هم به بازارچه‌ای بزرگ تبدیل می‌شود و در آن می‌توانید کتاب‌های مذهبی، وسایل الکترونیکی و حتی پوشاک برای بخرید.
در مهمانی‌ها و سفره‌های بلندی که در مساجد برای پذیرایی از مسلمانان موقع افطار پهن می‌شوند، از غیرمسلمان‌ها هم استقبال می‌شود. به همین دلیل این ماه معمولا جذابیت خاصی برای گردشگران غیرمسلمان دارد.
عید فطر در ترکیه
عید فطر در ترکیه که به آن Ramazan Bayramı یا Şeker Bayramı می‌گویند تعطیلاتی سه‌روزه است که پایان ماه رمضان برگزار می‌شود. این عید از غروب آخرین روز ماه رمضان شروع می‌شود و جشنی برای شکرگزاری بابت ۱ ماه روزه‌داری و عبادت خداست.
در ترکیه تعطیلات عید فطر از تعطیلات رسمی است. در آخرین روز ماه رمضان، بیشتر اداره‌ها و کسب‌وکارهای ترکیه بعدازظهر تعطیل می‌شوند تا همه خودشان را برای عید فطر آماده کنند و به این سنت arife می‌گویند.
اولین روز این تعطیلات سه‌روزه، موزه‌ها، مراکز باستان‌شناسی و جاذبه‌های گردشگری مشابه تعطیل‌اند، ولی در روزهای دوم و سوم معمولا باز می‌کنند. در این روزها چون بیشتر مردم تعطیل هستند، جاذبه‌های گردشگری هم شلوغ می‌شوند. حتی ممکن است به همین مناسبت تخفیف ویژه‌ای برای بازدید از موزه‌ها و مراکز گردشگری در نظر گرفته شود.
مردم در تعطیلات عید فطر برای هم کارت تبریک می‌فرستند و به دیدن دوستان و عزیزان خود می‌روند. برای این روزهای خاص شیرینی‌های سنتی می‌پزند و در کنار هم جشن می‌گیرند.
این تعطیلات سه‌روزه اهمیت زیادی برای مسلمانان ترکیه دارد. همه سعی می‌کنند بهترین و نوترین لباس‌های خود را بپوشند و از این فرصت برای دید و بازدید استفاده کنند. مسجدها هم شلوغ می‌شود و فرصتی برای تبریک‌گفتن به همسایه‌ها و خوردن شیرینی‌های لذیذ کنار سایر مسلمانان است.
وضعیت وسایل نقلیه عمومی
وسایل حمل‌ونقل عمومی حداقل روز اول تعطیلات طبق برنامه سایر تعطیلات رسمی این کشور فعالیت می‌کنند. فراموش نکنید که وسایل حمل‌ونقل عمومی شلوغ‌تر از همیشه هستند، چون مردم به سفر می‌روند و اگر قصد دارید در این روزها به جایی سفر کنید، باید از قبل بلیت خود را رزرو کنید. آخرین روز تعطیلات هم ممکن است شلوغ باشد، چون همه به خانه‌های خود برمی‌گردند.
