به گزارش سایت خبری پرسون، «طرح حمایت از کاربران در فضای مجازی به مرکز پژوهش‌های مجلس برگشت خورد تا مواد آن براساس نظرات کارشناسان و صاحب‌نظران اصلاح شود.» این خبری است که غلامرضا نوری قزلجه عضو کمیسیون مشترک طرح صیانت از فضای مجازی به تازگی مطرح کرده است. طرح صیانت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی پیشتر با موافقت نمایندگان مجلس شورای اسلامی بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی به کمیسیون مشترکی متشکل از نمایندگان منتخب کمیسیون‌های ویژه و تخصصی واگذار شده بود اما خبرها حاکی از آن است که اخیراً دولت در نامه‌ای خواستار اعمال نظر‌های خود در این طرح شده است و به همین منظور نیز طرح مذکور به مرکز پژوهش‌های اسلامی ارجاع داده شده است. شاید بتوان این موضوع را اولین عقب نشینی شیرین مجلسی‌ها دانست چرا که در جریان تصویب طرح صیانت از کاربران در فضای مجازی اعتراضات گسترده‌ای صورت گرفته بود و حالا شاهد تاثیر اعتراضات مدنی بر عملکرد مسئولین هستیم.
مصائب طرح صیانت
نمایندگان خانه ملت در مردادماه امسال به طرح صیانت از حقوق کاربران، براساس اصل ۸۵ قانون اساسی رای مثبت داده و بررسی آن را به کمیسیون ویژه‌ای که با حضور نمایندگان مجلس شورای اسلامی تشکیل شده، سپردند.
موافقان این طرح معتقدند که طرح کنونی حاصل بیش از ۷ هزار ساعت کارِ کارشناسی و فنی بوده که توسط کارشناسان، نخبگان و مسئولان دستگاه‌ها و مجموعه‌های مختلف صورت گرفته است.حجت‌الاسلام مرتضی آقا تهرانی رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس و از موافقان این طرح گفته بود طرح صیانت از فضای مجازی باید اجرایی شود. این در حالی است که برخی از کارشناسان و نمایندگان مجلس بر این باورند که معایب طرح فعلی صیانت از حقوق کاربران فضای مجازی برای آحاد جامعه بسیار بالاست و این طرح نیاز به بازنگری اساسی و تغییرات بنیادین دارد. جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در روز ۱۷ مرداد ۱۴۰۰، با ارسال نامه‌ای به محمدباقر قالیباف رئیس قوه مقننه، خواستار لغو اصل ۸۵ شدن طرح «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی» و تصمیم‌گیری دولت سیزدهم در این خصوص شدند.
در بخشی از نامه نمایندگان مجلس آمده بود: «با توجه به اینکه اکثریت نمایندگان مجلس یا حضور نداشتند، یا رای مخالف دادند و این مصوبه مهم فقط با ۱۲۱ رای به تصویب رسید، براساس تبصره ۲ ماده ۱۶۷ آیین‌نامه داخلی مجلس، طرح مذکور در دستورکار قرار گرفته و رسیدگی به آن به روال عادی بازگردد تا دولت انقلابی بتواند با اختیار و دقت کارشناسی بالا، لایحه‌ای دقیق جهت ساماندهی فضای مجازی ارائه دهد». حالا اما با وجود انتقاداتی که به طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی مطرح است، ظاهرار قرار شده این طرح در مسیر کارشناسی بیشتری قرار گیرد تا به مطالبات مردمی و فعالان کسب و کارهای مجازی نیز پاسخ داده شود.
طرح صیانت برگشت خورد
روز سه شنبه خبر رسید با رای اعضای کمیسیون مشترک صیانت (حمایت از کاربران در فضای مجازی)، این طرح به مرکز پژوهش‌های مجلس برگشت خورده تا مواد آن براساس نظرات کارشناسان و صاحب‌نظران اصلاح شود. گویا در جریان جلسه کمیسیون طرح صیانت اعلام شده که وزیر ارتباطات در نامه‌ای خواستار اصلاح برخی مواد طرح شده است.شنیده‌ها حاکی از این است که این فرآیند با پیگیری محمد باقر قالیباف رئیس مجلس انجام شده و در پیش‌نویس پیشنهادات دولت نیز مباحث مربوط به اینستاگرام و پلتفرم‌های پرمخاطب تغییرات جدی دارد.
در همین رابطه، لطف‌الله سیاهکلی سخنگوی کمیسیون مشترک بررسی طرح حمایت از کاربران در فضای مجازی با اشاره به نشست روز سه شنبه این کمیسیون گفته است: «از آنجا که در اواخر جلسه روز دوشنبه کمیسیون، تعداد اعضا از حدنصاب دو سوم برای رای‌گیری افتاد، امکان به رای گذاشتن پیشنهاد دولت میسر نشد. بنابراین در این رابطه به شکل استمزاجی رای‌گیری انجام شد که نتیجه آن نیز مثبت بود. به همین دلیل مقرر شد تا برای بررسی پیشنهاد دولت و انطباق آن با کلیات و جزئیات طرح، آن را به مرکز پژوهش‌ها ارسال کنیم.» وی افزود: «در همین راستا در نشست کمیسیون که با حضور اکثریت اعضا برگزار شد، رای‌گیری رسمی درباره دستور کار جلسه دیروز انجام شد و اعضا به بازگرداندن طرح به مرکز پژوهش‌ها رای مثبت دادند.» سخنگوی کمیسیون مشترک بررسی طرح حمایت از کاربران در فضای مجازی خاطرنشان کرد: «علت ارسال طرح به مرکز پژوهش‌های مجلس این بود که پیشنهاد دولت درباره این طرح موجب تغییراتی در کلیات و جزئیات طرح مذکور می‌شد و با توجه به اینکه هدف ما این است که نظرات دولت پیراموناین طرح نیز مدنظر قرار گیرد، آن را به مرکز پژوهش‌ها ارجاع دادیم تا تغییرات لازم بر روی طرح را در مدت 10 روز اعمال کند.جلسه آتی کمیسیونیک روز پس از اتمام بررسی طرح در مرکز پژوهش‌ها برگزار خواهد شد.»
طرح صیانت با مشورت فعالان کسب و کارهای مجازی اصلاح می‌شود
این در حالی است که روز گذشته فاطمه قاسم پور رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامیو نماینده مردم تهران در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «اعتماد مردم یکی از پایه‌های اصلی قانونگذاری و شرط اثربخشی سیاست گذاری است.با ارجاع طرح حمایت از کاربران در فضای مجازی به مرکز پژوهش‌های مجلس به جهت توجه به منافع عمومی و مشورت با فعالان کسب و کارهای مجازی، طرح اصلاح خواهد شد.»
از سوی دیگر محمدباقر قالیباف رییس مجلس شورای اسلامی هم درباره این موضوع در توئیتی نوشته است: «طرح حمایت از کاربران در فضای مجازی به مرکز پژوهش‌های مجلس ارجاع شد تا ابعاد گوناگون اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیرساختی آن با بررسی‌های کارشناسی بیشتر اصلاح شود. قانونگذاری در حوزه فضای مجازی با در نظر گرفتن مطالبات مردم، منافع صاحبان کسب و کار و نخبگان اثربخش خواهد بود.»
طرح نباید همراه با ممنوعیت باشد
با این حال باید دید در طرح مذکور چه موادی بایستی مورد بررسی قرار گرفته و اصلاح شود؟
امیر حسین زرین کارشناس IT در این خصوص به آفتاب یزد گفت:« واقعیت این است که طرح صیانت از کاربران در فضای مجازی طرح شفافی نبود و کارایی و عملکرد آن مشخص نبود. به همین دلیل هم برداشت‌های مختلفی از آن وجود داشت. این در حالی است که نمایندگان فکر می‌کردند اگر در سکوت خبری طرح را به تصویب برسانند کسی متوجه نمی‌شود که چه اتفاقی افتاده است اما مشخصا این طور نیست و ما دیدیم عدم شفافیت در این طرح سبب شده بود که بین نمایندگان هم در خصوص آن اختلاف نظر وجود داشته باشد. برخی نمایندگان معتقد بودند بر مبنای این طرح شبکه‌های اجتماعی قطع نخواهد شد و برخی دیگر از اینترنت داخلی صحبت می‌کردند!»
وی تصریح کرد:« این در حالی است که واژه صیانت به معنی محافظت از وقوع یک خطر است، اما این موضوع نباید در راستای ممنوعیت صورت بگیرد چرا که ما این موضوع را با ممنوعیت استفاده از تلگرام تجربه کردیم و دیدیم که در پی آن استفاده از فیلتر شکن رونق گرفت و آسیب‌هایی که این موضوع در پی داشت خیلی بیشتر از آسیب استفاده از تلگرام بود. به همین دلیل هم مشخصا اگر طرح صیانت اجرایی می‌شد ما به شکل گسترده‌تری با رونق استفاده از فیلتر شکن مواجه می‌شدیم و همین موضوع فضای مجازی را به شدت نا امن می‌کرد و این امر صرفا در راستای انتشار محتوای غیر اخلاقی نبود بلکه برای مثال در خیلی از ادارات روی سیستم‌ها فیلتر شکن نصب می‌شود و معلوم نیست که به واسطه این فیلتر شکن‌ها چه دیتاهایی می‌تواند استخراج شود.»
این کارشناس IT افزود:« به همین دلیل هم بهتر است به جای اینکه با تصویب قانون در استفاده از فضای مجازی ممنوعیت ایجاد کنیم به دنبال تولید محتوا برای آموزش بهتر و بیشتر به جامعه باشیم. ما یکبار این راه را در خصوص استفاده از کمربند در خودرو رفته‌ایم و نتیجه هم گرفته‌ایم و این بار هم می‌توانستیم با تولید محتوا این کار را انجام بدهیم. ممنوعیت هیچ وقت جوابگو نبوده است کما اینکه در خصوص استفاده از ویدئو و ماهواه نیز جوابگو نبود. بنابراین فرهنگسازی بهترین گزینه برای این دست موضوعات است. طرح صیانت از کاربران تا زمانیکه همراه با ممنوعیت و محرومیت باشد پاسخگو نخواهد بود و قطعا مشکلات بیشتری را به همراه خواهد داشت.»
منبع: روزنامه آفتاب یزد
