به گزارش سایت خبری پرسون، در بخشی از برنامه چند شب پیش گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه 2 سیما با حضور رئیس بانک مرکزی، بحث اجرای تکالیف باقی مانده قانون جدید چک مورد اشاره قرار گرفت؛ اما حرفی از لزوم و اهمیت اتصال خودپرداز به سامانه صیاد جهت ثبت و تأیید چک به میان آمد. این در حالی است که یکی از مهم‌ترین بخش‌‌های قانون جدید چک که ناقص اجرا شده، تسهیل دسترسی همه مردم به سامانه صیاد به وسیله اتصال خودپرداز به سامانه صیاد است و این مشکلی است که هنوز برخی از صاحبان کسب و کار، به خصوص در مناطق محروم، با آن دست و پنجه نرم میکنند.
از صحبت‌های صالح‌آبادی در برنامه تلویزیونی شبکه 2 اینطور برداشت می‌شود که گویا وی از تأخیر بانک‌ها در ارائه خدمات ثبت و تأیید چک به وسیله خودپرداز و پیامک مطلع نیست؛ چرا که در این برنامه تلویزیونی از تأخیر بانک‌ها در ارائه این خدمت مهم به مردم صحبتی به میان نیامد و مردم همچنان بلاتکلیف هستند. بانک مرکزی پیش از این وعده داده بود؛ تمامی بانک‌ها تا پایان شهریورماه، امکان ثبت و تأیید چک در سامانه صیاد را به وسیله خودپرداز و پیامک فراهم خواهند کرد.
تکالیف اجرا نشده قانون جدید چک کدام است؟
علی صالح‌آبادی، رئیس بانک مرکزی درباره تکالیف بر زمین مانده قانون جدید چک که هنوز توسط بانک‌ها اجرایی نشده گفته است: در مجموع 17 وظیفه در قانون جدید چک برای بانک مرکزی در نظر گرفته شده که از این 17 وظیفه، 11 مورد آن اجرایی شده و 6 تکلیف دیگر باقی مانده که باید عملیاتی شود.
وی افزود: یکی از این 6 مورد، بحث چک الکترونیک است که باید اجرایی شود. تکلیف بعدی، بحث چک موردی است؛ برای نمونه اگر یک نفر نمی‌خواهد یا نمی‌تواند دسته چک داشته باشد، باید سازوکاری وجود داشته باشد تا بتواند در صورت نیاز، تعداد محدودی چک گرفته و صادر کند.
رئیس بانک مرکزی در ادامه گفت: تکلیف اجرا نشده بعدی این است که برای نمونه اگر شما چکی را از شخصی دریافت و در زمان سررسید چک برای وصول مبلغ آن به بانک مراجعه کردید، اگر مبلغ موجود در حساب صادرکننده کمتر از مبلغ چک است، بایستی این کسری مبلغ چک از سایر حساب‌های صادرکننده چک برداشت شده تا چک شما پاس شود. اینها از مواردی است که هنوز اجرایی نشده است.
صالح‌آبادی در پایان درباره با اجرایی شدن تکالیف باقی مانده قانون جدید چک تصریح کرد: تلاش خواهیم کرد تا بخشی از این موارد قانون جدید چک که هنوز اجرایی نشده، از جمله پرداخت مبلغ چک از سایر حساب‌های بانکی صادرکننده در صورت کافی نبودن موجودی حساب صادرکننده، تا پایان امسال اجرایی شود.
تکالیف دیگر، از جمله چکهای الکترونیک که اجرای آنها زمان‌بر و طولانی‌تر است، نیازمند برنامه‌ریزی بیشتری است تا این موارد را که جزو وظایف بانک مرکزی است نیز اجرایی کنیم.
وعده اتصال خودپرداز به سامانه صیاد تا پایان شهریور محقق نشد!
با این وجود اما مهم‌ترین بخش عملیاتی نشده از تکالیف قانون جدید چک توسط شبکه بانکی، ایجاد دسترسی همه مردم به سامانه صیاد به خصوص از طریق اتصال خودپردازها به سامانه صیاد جهت ثبت و تأیید چک است؛ چرا که برخی از صاحبان کسب و کار که به گوشی هوشمند دسترسی ندارند یا در مناطق محروم فعالیت دارند، برای ثبت و تأیید چک‌ها در سامانه صیاد باید به بانک مراجعه کنند که این کار در صورت زیاد شدن تعداد معاملات با چک، وقت‌گیر است.
از طرف دیگر در صورتی که صادرکننده چک را در سامانه صیاد ثبت نکند، گیرنده چک نمی‌تواند در شعب بانکی آن را وصول کند. از این رو چون حجم مبادله چک در کشور به گفته رئیس بانک مرکزی، تقریباً برابر با 3 میلیون و 500 هزار میلیارد تومان است، در نقدینگی کسب و کارها مشکل ایجاد شده و در نتیجه تشکیل پرونده در قوه قضائیه بابت بحث مطالبه وجه چک افزایش خواهد یافت.
با اینکه بانک مرکزی وعده داده بود که حداکثر تا پایان شهریور ماه امسال همه بانک‌ها امکان ثبت و تأیید چک به وسیله خودپرداز را فراهم میکنند، اما هنوز این امکان فراهم نشده است.
نتیجه اجرای ناقص قانون جدید چک افزایش پرونده‌های قضائی است
یاسر مرادی، کارشناس ارشد بانکی درباره عدم تعهد بانک مرکزی در اتصال خودپرداز به سامانه صیاد گفت: جهت اجرای کامل قانون جدید چک، چند مرحله از اقدامات اجرایی باقی مانده است. یک مرحله از اجرا، آسان کردن شیوه ثبت و تأیید چک به وسیله ابزارهایی است که دسترسی مردم به آنها راحت‌تر است. بر اساس تبصره 1 ماده 21 مکرر قانون جدید چک مصوب سال 1397، کارسازی چک‌هایی که در سامانه‌های بانک مرکزی ثبت نشده باشد، صورت نخواهد گرفت.
وی درباره اهمیت انجام این اقدام توسط بانک مرکزی بیان کرد: اگر بانک مرکزی اتصال پیامک یا دستگاه خودپرداز به سامانه صیاد جهت ثبت و تأیید چک را مهیا نکند، ممکن است تعداد چکهای جدید بنفش رنگ که صادرکننده، چک را در سامانه صیاد ثبت نکرده افزایش یابد و چون از نظر قانونی نیز این برگه‌‌ها چک حساب نمی‌شوند، در نتیجه از مزایای قانون جدید چک نیز بهره‌مند نخواهند شد و شکایت‌های تحت این عنوان در قوه قضائیه زیاد می‌شود. بنابراین بانک مرکزی باید به قید فوریت این امکان را مهیا کند.
اتصال خودپرداز به سامانه صیاد راه‌حل تسهیل کار با چکهای جدید
از این جهت که در حال حاضر ممکن است برخی از افراد به دلیل عدم دسترسی به گوشی هوشمند در استفاده از چک دچار مشکل شده باشند، پیگیری از بانک‌ها جهت تحقق وعده اتصال خودپرداز به سامانه صیاد جهت ثبت و تأیید چک، باید در اولویت اقدامات بانک مرکزی باشد تا از زمان‌بر بودن فرایند معاملات مردم از طریق چک کاسته شود.
البته آخرین اظهارنظر رئیس کل بانک مرکزی در این زمینه مربوط به روز دوشنبه و حضور در جلسه کمیسیون اصل 90 بود؛ جایی که صالح‌آبادی درباره اتصال خودپردازهای بانکی به سامانه صیاد وعده‌ای دو گانه داد.
صالح‌آبادی ابتدا اعلام کرد با کمیسیون اصل 90 توافق کردیم از آذرماه امسال بانک‌ها باید امکان تاییدیه صدور چک را از طریق خودپردازها و پیامک فراهم سازند؛ اما او در ادامه این وعده چند روزه را به چند ماه تبدیل کرد و گفت: حداکثر تا پایان امسال تمام بانک‌ها باید این امکان را از طریق خودپردازها فراهم نموده و به مشتریان خود خدمات ارائه دهند و ما با جدیت بیشتری این امر را دنبال خواهیم کرد.
