سواستفاده سیاسی رسانه های خارجی از «اصغر فرهادی»

به گزارش سایت خبری پرسون، به نقل از خبرگزاری تسنیم، اصغر فرهادی کارگردان شناخته‌ شده‌ای است که فیلم‌هایش در سینمای جهان مطرح است. او نیازی به حرف‌های جنجالی برای دیده شدن ندارد.

اصولا کارگردانان مطرح با فیلم‌هایشان صحبت می‌کنند نه اینکه خودشان زبان فیلم‌هایشان شوند و تلاش کنند تا با پرده‌برداری از لایه‌های زیرین و تفسیری فیلم، آن را برای دنیا شرح کنند. گفتگوی یک کارگردان ایرانی که به طور مشخص سمت‌گیری منتقدانه نیز دارد، با رسانه‌های خارجی باید در اوج ذکاوت و هوش‌مندی باشد. البته آقای فرهادی این ذکاوت را دارد اما اشارتی که او در دو گفت‌وگوی خود با رسانه‌هایی که روشن است شیطنت می‌کنند تا برساختی ضدسیستم و منتقدانه از این کارگردان بسازند و در حقیقت از او در جهت منافعشان استفاده کنند، نشان می‌دهد که یا وی دچار بیش از حد نرمش قهرمانانه می‌کند و یا فراموش کرده که آنها چه در سر دارند. نیم نگاهی به مطالبی که رسانه‌های فرانسوی درباره یکی دیگر از فیلم‌های ایرانی در حال اکران در این کشور گفته‌اند که سرشار از نگاه منفی و تلخ نسبت به ایران و مردم و جامعه آن است، خود گویای نیت و تفکر سیاسی و جهت‌دار رسانه‌های غربی برای استفاده ابزاری از فیلم‌ها و کارگردنان ما علیه خودمان است.

البته آقای فرهادی به ملت، کشور و فرهنگ آنان هم احترام گذاشته و هم نشان داده است که خود از همین آب و خاک است اما صحبت‌های اخیر او با رسانه سینمایی آمریکایی نشان داده که گویا خیلی راحت خود را طعمه آنچه که آنان می‌خواهند بگویند، می‌کند.

این فیلمساز در این مصاحبه دچار خلط مصداق و مفهوم شده و بجای آنکه از ممیزی‌ها و تنگ‌نظری‌های نخ‌نمای وزارتخانه‌ای ایراد بگیرد دست روی نقطه مهم دیگری به اشتباه گذاشته است. او در این مصاحبه در پاسخ به سؤالی که درباره فیلمسازی بدون سانسور و محدودیت است می‌گوید که در فیلم‌هایی که ما در ایران می‌سازیم که واقع‌‌گرا است و باید واقعیت را نشان دهد، زنان در خانه حجاب به سر دارند در حالی که اینطور نیست. نمی‌دانم که اگر این آزادی را داشتم دقیقا بگویم که آثارم چه شکلی پیدا می‌کردند. اما من می‌دانم که اگر ذهنم آزادتر بود آثارم هم بسیار متفاوت می‌شدند.

او در ادامه این قوانین را در مقام دست‌انداز‌های یک جاده توصیف کرده که باعث شده است تا فیلم‌هایش بسختی ساخته شوند و اگر زمانی این دست‌اندازها برداشته شود، راحت‌تر فیلم‌هایش ساخته می‌شد.

نکته مهم این است که آقای فرهادی به احتمال قوی قصد داشته تا در پاسخ به سؤال این رسانه، از موانع و محدودیت‌های رایج وزارتخانه‌ای که عموماً برای فیلمسازان دست‌انداز ایجاد می‌کند بگوید اما جای اشاره به این دست از محدودیت‌ها، اشاره به قانون حجاب زنان در منازل برای فیلم‌ها می‌کند. این در حالی است که این موضوع محدودیت سیاسی و قانونی دولتی نیست بلکه جزو قوانین دینی و فرهنگی اصیل و سنتی مردم ما است که برای آنان مهم و ضروری است. قاطبه مردم در سرتاسر ایران، شهرها، شهرستان و روستاها به این که تصویر زنان و دخترانشان بدون حجاب نشان داده شود، مخالف‌اند و آن را مغایر با دستورات شریف شرعی می‌دانند. علاوه بر آن حجاب هیچ‌وقت محدودیت نبوده است بلکه مصونیت است.

شیوه پوشش زنان در فیلم‌های قبل از انقلاب نیز که احتمالاً شرایط مطلوب فیلمسازی آقای فرهادی باتوجه به حرف‌های تازه ایشان است، هیچ وقت مورد پذیرش و تأیید خانواده‌های ایرانی نبوده است و نسبت به آن اعتراض داشته‌اند.

علاوه بر این با فرض آنکه این قانون وجود نداشت، فیلم‌های فرهادی چه تفاوت روشن و جدی می‌کرد؟ خصوصاً آنکه عموماً گره‌های اصلی و صحنه‌های مهم فیلم‌های او در فضای عمومی و اجتماعی شکل می‌گیرد که زنان حجاب دارند. البته آقای فرهادی یکبار بدون این محدودیت‌ها در فیلم «همه می‌دانند» که بدترین فیلم ایشان چه در نظر منتقدین و چه از نظر فروش و عموم مردم است نشان داد که اگر این محدودیت‌ها نباشد، در نهایت شوخی‌های زن و شوهری و برخی از لحظات زندگی آزادانه‌تر است که با فرض نبودن همان‌ها نیز در روند داستان و اثرگذاری فیلم تغییر چندانی نداشت اما شوخی‌ها و نماهای زیادی نیز در فیلم‌های همراه با حجاب او ساخته شده است که اثرگذاری خود را داشته است. البته سینما با هر تغییر جزئی تفاوت‌هایی در خود پیدا می‌کند اما تمام کشورهای دنیا برای خود قوانین فرهنگی دارند که بر اساس آن فیلم می‌سازند. هند نیز یکی از همین کشورها است که سالیان سال است با قوانین خاص خود فیلم می‌سازد و بطور مشخص نسبت به نمایش برخی صحنه‌ها و پوشش قوانین خاص خود را دارد اما در عین حال آوازه سینمایش دنیا را گرفته است.

طرفه آنکه فیلم‌های آقای فرهادی دست کمی از فیلم‌ها مهم دنیا چه از نظر اثرگذاری و طراز هنری ندارد و از آن مهم‌تر فیلم‌های او جزو آثاری است که یکبار توقیف نشده و سانسور و محدودیت خاصی فیلم او را درگیر خود نکرده است با این وجود معلوم نیست این گویه‌های خنثی و سرد در مقابل چنین رسانه‌هایی چه معنایی دارد؟

صحبت‌های او با ورایتی در جشنواره کن نیز نشان داد که رسانه‌های غربی مدام در حال تلاش برای مرزبندی میان او با کشور و مردم‌اند و می‌خواهند از نام فرهادی استفاده ابزاری و سیاسی کنند. برای همین بنظر می‌رسد که این کارگردان محترم و حرفه‌ای سینمای ایران باید مراقب باشد تا با مصاحبه‌هایش خصوصاً در روزهایی که به همدلی نیاز است منجر به مرزبندی نشود.