اقتصاد مهم ترین عامل کوچ اجباری / سیل مهاجرت جمعیت از جنوب به شمال کشور

به گزارش سایت خبری پرسون، طبق اطلاعاتی که به دست خبرنگار ما رسیده است جمعیت قابل توجهی از ساکنان شهرهای جنوبی کشور مانند استان های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، فارس، کرمان و خوزستان به دلایل گوناگون به شهرهایی که در مرکز و شمال کشور قرار دارند مهاجرت می کنند.

برخی از این مهاجرت ها به شکل خانوادگی و قومی صورت می گیرد و حتی شاهد آن هستیم که ساکنان شهرهای بزرگ در جنوب کشور حاضر هستند به شهرهای کوچک در مرکز و شمال کشور مهاجرت کنند تا از شرایط شغلی مطلوب تری برخوردار شوند، برای نمونه برخی از ساکنان شهرهایی مانند زاهدان و شیراز حاضر هستند در شهر کوچک 30 هزار نفری مهریز استان یزد در دل کشور اسکان پیدا کنند، اما از امنیت شغلی و رفاهی مانند خدمات درمانی بهره مند شود.

خبرنگار ما برای بررسی بیشتر این پدیده که روز به روز افزایش پیدا می کند گفتگویی با داروین صبوری جامعه شناس انجام داده است که در ادامه می خوانید:

اقتصاد عامل مهاجرت

او در این باره گفت: مهم ترین عامل مهاجرت های دورن مرزی برمی گردد به موضوع اقتصادی چرا که افراد هر جامعه تمایل به سکونت در همان محله ای دارند که در آن سکونت داشته اند و تمایل به مهاجرت بسیار در بین افراد پایین است، حال اینکه این افراد دست به مهاجرت می زنند تنها به دلیل شرایط اقتصادی است.

این جامعه شناس ادامه داد: مهاجرت های درون کشوری نیز مشکلات اجتماعی به وجود می آورد، درست است که زبان ملی کشور فارسی است و حقوق همه شهروندان با یکدیگربرابر است، اما وقتی یک خرده فرهنگ وارد یک خرده فرهنگ دیگر می شود به دنبالش مشکلات فرهنگی و اجتماعی به وجود می آید.

صبوری به موضوع مهاجرات هموطنان ساکن در شهرهای جنوبی به شهرهای شمالی و مرکزی اشاره کرد، گفت: شاهد این هستیم که این روزها مهاجرت از شهرهای جنوبی به شهرهای شمالی و مرکزی کشور به دلیل شرایط اقتصادی بیشترشده است.

وی افزود: آمارها نشان می دهد که در استانی مانند خوزستان مهاجرت رو به افزایش قرار داشته، این در حالی است خوزستان یک استان نفت خیز، صنعتی، کشاورزی و..است، که نشان می دهد برخی از مهاجرت ها بعد از دوران بازنشستگی رخ می دهد، فرد بازنشسته بین 20 تا 30 سال در یک شهر با آب و هوای نامطلوب زندگی کرده و حال برای دوران بازنشستگی تمایل دارد به شهری با آب و هوای بهتر چند سال باقی مانده از زندگیش را سپری کند، بنابراین مهاجرت های دورن مرزی دلایل گوناگونی دارد که عمده دلیل آن به موضوع اقتصادی برمی گردد.

این جامعه شناس خاطر نشان کرد: استان تهران بیش از 20 درصد جمعیت کشور را در خود جای داده است و سهم این استان در تولید ناخالص ملی 32 درصد است، این نشان می دهد که قطب اقتصادی کشور در یک استان متمرکز شده و سهم اقتصاد کشور در دیگر استان ها به طورمساوی تقسیم نشده و استان های دیگر با فقر بیشتری نسبت به استانی مانند تهران مواجه هستند و به نوعی استان تهران را به یک آهن ربای تبدیل کردیم که انسان ها را به خود جذب می کند.

صبوری ادامه داد: استانی مانند سیستان و بلوچستان با وسعت جغرافیایی قابل توجه اما سهم این استان از تولید ناخالص ملی تنها 4 درصد است، بنابراین آن دسته از افرادی که مهاجرت را در این استان آغاز کرده اند به دلیل شرایط اقتصادی بوده و آن دسته نیز که هنوز دست به مهاجرت نزده اند ترس از زیست در مناطق دیگر را دارند، این افراد معتقدند که جوامع دیگر کشور نه زبان و فرهنگ این مناطق را متوجه خواهند شد و نه هنر و اشتغال خاصی دارند که بخواهند آن را در شهرهای دیگر عرضه کنند.

دولت مقصر مهاجرت است

او تصریح کرد: مهاجرت های مرزی تبعات اجتماعی و فرهنگی نیز به دنبال می آورد و موجب شکل گیری یک بافت و محله جدید در دل منطقه جدید از یک قوم خاصی می شود، نمونه اش استان البرز که این استان به شکل مهاجرت تشکیل شده و این روزها محله هایی برای اقوام مختلف در دل خود تشکیل داده است.

این جامعه شناس تاریخچه مهاجرت هموطنان از جنوب کشور به شمال را مربوط به قبل از انقلاب می داند، گفت: اما قبل از انقلاب سیل مهاجرت درون کشوری سرعت بیشتری به خود گرفت و افراد مهاجر توانستند در برخی از مناطق مانند کرج و تهران که بافت فرهنگی منسجمی ندارند و به نوعی فرهنگ آزاد دارند محله ای برای خودشان تشکیل دهند، برای مثال در تهران حسینیه آبادانی ها، همدانی ها، بوشهری ها و...را تشکیل دهند و به نوع آداب و رسوم قوم و اقوام خود را نیز انتقال دهند.

صبوری بخش قابل توجهی از دلیل مهاجرت را مربوط به شرایط زیست محیطی دانست گفت: وقتی دریاچه ارومیه خشک شد به دلیل نبود آب نزدیک به دو میلیون نفر از کشاورزان مناطق گوناگون این دریاچه شغل شان را از دست دادند و تصمیم گرفتند مهاجرت کنند، یا اینکه با خشک شدن رودخانه زاینده رود در اصفهان به نوعی مهاجرت صورت گرفت و هم اینکه به دلیل از دست رفتن شادابی محیط زیست افسردگی در افراد جامعه رخ می دهد و به دنبال آن آمار خودکشی افزوده می شود و تنها حذف یک المان محیط زیست پیامدهای گوناگونی را در جامعه به وجود می آورد.

وی توسعه پیدا نکردن کشور به شکل مساوی را از دلایل مهاجرت درون مرزی می داند، افزود: متاسفانه دولت ها به شکل تخصصی به موضوع جمعیت شناسی، محیط زیستی و اقتصادی توجه نکردند و این روزها شاهد آن هستیم که از شیراز و شهرهای دیگر استان فارس در جنوب کشور به شهری مانند قم که در دل است و شرایط آب و هوایی خیلی مطلوب تری ندارد حاضر به زندگی هستند.

گفتگو از : محمد خادمی