به گزارش سایت خبری پرسون، حراج‌های هنری چه در ایران و چه در سایر کشورها، با اما و اگرهایی همراه بوده است. به عنوان نمونه، در حراج اخیر تهران، تابلویی از آیدین آغداشلو به ۱۰ برابر برآورد اولیه به فروش رفت و حاشیه‌ساز شد. در مقابل، نام خریدار این اثر اعلام نشد و علیرضا سمیع‌آذر مدیر حراج تهران اعلام کرد خریدار این اثر یک شرکت حقوقی بوده است و حراج تهران تنها با دستور قضایی می‌تواند اسامی خریداران یا فروشندگان را در اختیار مسئولین قرار دهد!
دو سال قبل بود که ایران دَرودی نقاش مشهور کشورمان درباره حراج‌های هنری گفته بود: هنر در حال سقوط آزاد است و علت اصلی آن هم حراج‌های دنیا هستند. بنای من صحبت کردن پشت‌سر حراج تهران نیست. حراجی‌های نیویورک و کریستیز هم همه کمابیش از یک قانون استفاده می‌کنند. گالری‌دارها و سرمایه‌دارها سرمایه‌گذاری می‌کنند و کاری را که می‌خواهند بفروشند قیمتش را بالا می‌برند. این تنها موردی است که مادیات نتوانست کاری کند.
محمدرضا مریدی مدرس درس اقتصاد هنر در دانشگاه معتقد است: اتفاقاً حراج تهران باید باشد و خیلی خوب است که برگزار می‌شود. اما باید نقدش کنیم. ما خیلی وقت‌ها مرعوب قیمت‌های میلیاردی می‌شویم و کسی نمی‌پرسد چرا این اثر ۲ میلیارد تومان چکش خورد؟ آیا واقعاً اثر خوبی بود؟ اگر ما این سؤال را نپرسیم، این اثر با این قیمت به تاریخ هنر ما تحمیل می‌شود!
اما مدیر حراج تهران نظر دیگری دارد. او که از سال ۲۰۰۶ تا کنون هم مشاور حراج کریستیز است، می‌گوید: «این یک واقعیت است که قیمت اثر هنری را خریدار تعیین می‌کند و نه هنرمند. قیمت آن چیزی نیست که هنرمند فکر می‌کند باید باشد، بلکه آن چیزی است که خریدار حاضر است برای آن بپردازد.»
از قضا، مشکل از همین‌جا آغاز می‌شود. یعنی خریداری برای اثری که ارزش آن مشخص است، چند برابرش پول پرداخت می‌کند تا شائبه «پولشویی» به وجود آید. این مشکل در همه حراج‌های هنری وجود دارد و بدتر اینکه در بسیاری اوقات، هویت خریداران برای عموم پنهان باقی می‌ماند.
حالا اما قانونگذاران در اتحادیه اروپا با جدیت به دنبال آن هستند که به گمنام‌ماندن معامله‌کنندگان در حراج‌های هنری پایان دهند. آنطور که روزنامه فرانسوی فیگارو مطرح کرده است: علاوه بر اتحادیه اروپا، نمایندگان کنگره آمریکا هم در نظر دارند با تصویب قانونی مشابه که قرار است تا سال ۲۰۲۲ اجرایی شود، هویت نفع‌برندگان این نوع معاملات آثار هنری را آشکار سازند.
بی‌اطلاعی حراج‌گذاران از هویت خریداران واقعی!
ماریون پاپیون رئیس کمیته ملی گالری‌های فرانسه در این باره گفته: مسئولان و مقامات ذیربط دولتی مدام از دست‌اندرکاران و مجریان معاملات این نوع آثار هنری انتقاد می‌کنند که چرا نام ذینفعان و خریداران را در اختیارشان قرار نمی‌دهیم؟ بله درست است، قرار نمی‌دهیم، چون چیزی از آن‌ها نمی‌دانیم!
به نوشته این روزنامه، برخی فعالان حوزه هنر معتقدند که فعالیت در معاملات هنری بسیار سخت است و در آن نظم و ساختار روشنی وجود ندارد.
کارشناسان رسمی این حوزه، مستقر در لندن یا پاریس مدام به قانونگذاران اعلام می‌کنند که آن‌ها به نشانی غلطی رجوع می‌کنند زیرا بسیاری از آن دسته افراد خلافکاری که در پی پولشویی هستند، معاملات خود را به صورت آنلاین و تلفنی و با واسطه انجام می‌دهند.
این در حالی است که در حراج‌های هنری داخل کشورمان هم هویت خریداران فاش نمی‌شود. حتی از طریق سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات هم نمی‌توان دریافت که چه کسی در حراج تهران، حراج باران و ... مبالغ میلیاردی هزینه کرده است.
منبع: فارس
