عضو هیات مدیره بانک خاورمیانه:
یوسف کاووسی، کارشناس اقتصادی در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی پرسون در خصوص اقدام بانک مرکزی برای کنترل نرخ ارز اظهار داشت: در هفته گذشته شاهد بودیم که بانک مرکزی برای فروکش التهاب بازار ارز در داخل و اثر گذاشتن بر قیمت و برای اینکه بتواند قیمت ارز را زیر سی هزار تومان بیاورد تصمیمی گرفت مبنی بر اینکه روزانه 50میلیون دلار اسکناس وارد بازار کند و سقف خرید صرافی ها را هم از 300 هزار به 500هزار تا افزایش داد، با این اقدام قصد مداخله در بازار را داشت.
کاووسی در ادامه گفت: با وجود مداخله بانک مرکزی، کاهش قیمت رخ نداد. مهم ترین دلیلی که این اقدام نتوانست در تنظیم بازار موفق شود این بود که بانک مرکزی تزریق را به صورت اسکناس نقد وارد بازار غیر متشکل کرد و شاهد آن بودیم که استقبال زیادی نشد و خیلی کم تر از آن چیزی که به نظر آمد خریدار پیدا کرد که مهم ترین دلیل آن این بود که معمولا ارزی که در بازار متشکل ارزی در اختیار صرافان قرار می گیرد باید در همان سر فصل هایی که تعیین شده یعنی سر فصل های بیست و سه گانه، این ارزها باید خرج شود و برای آن سرفصل ها هم ارز اسکناس کارایی ندارد بیشتر حواله به کار می آید.
این کارشناس اقتصادی افزود: در همان سر فصل های بیست و سه گانه بخشی وجود دارد به نام ارز محل سایر، این سایر همان چیزی است که نفری 2200 دلار سالانه به هر کارت ملی داده می‌شود و یا ارزهای مسافری، بیماری و دانشجویی که اگر صرافی قرار بود این پول ها را بگیرد و خرید را انجام دهد ظرف 72 ساعت حداکثر باید این پول را با حاشیه سود آن بفروشد اگر قبل از 72ساعت نرخ هم کاهش یابد دیگر نمی تواند با نرخ بالایی که خریداری کرده سود بگیرد و بفروشد باید با نرخ روزی که دارد فروش می کند آن را بفروشد.
کاووسی بیان کرد: بانک مرکزی سیاستی را دنبال کرده که دنبال روی از قیمت بازار آزاد است. در حقیقت خودش را به نرخ بازار آزاد نزدیک کرده پس سودی برای خریدار ندارد. در نتیجه خریداری هم وجود ندارد از طرفی با توجه به شرایطی که در بازار آزاد اتفاق افتاده مانند بیماری کرونا که بر مسافرت ها تاثیر گذاشته و تقاضایی برای سفر وجود ندارد و با توجه به اینکه نرخ خیلی گران است کسانی که می خواهند در این بازار سرمایه گذاری کنند به لحاظ منطقی و عقلانی برای آنها مطلوبیت ندارد.
وی ادامه داد: در حال حاضر تقاضا واقعی هم در بازار وجود ندارد. مثلا تراکنش ها را محدود کردند به 200 میلیون تومان در روز و بیشتر از آن باید اسناد مثبته وجود داشته باشد که برای چه کاری می‌خواهند پس این تقاضا به شدت سرکوب شده و تقاضا واقعی وجود ندارد. مشکل اصلی در بحث حواله و نیما که باعث بالا رفتن نرخ دلار شده است، نه نرخ اسکناس و دلار نقد در صرافی ها. بانک مرکزی ادعا می‌کند هرچه تقاضا در بازار وجود داشته باشد جواب می دهیم. ولی تقاضا واقعی وجود ندارد که بخواهند جواب دهند. چنانچه 50 میلیون دلار هم به بازار تزریق شد، روز اول حتی 1میلیون دلارهم فروش نرفت پس این باعث می شود که ریشه مشکل را در حواله ببینیم و برای برطرف کردن آن راه حل بدهیم.
این کارشناس اقتصادی در پایان سخنان خود ضمن ارائه راه‌حل برای برطرف کردن مشکل گفت: یک راه حل این است که اسکناس نقد را با ابزارهایی در بازار هرات، سلیمانیه و یا ترکیه به دلار یا یورو تبدیل کنیم و آن را بیاوریم در سامانه نیما به تقاضا واقعی واردات جواب دهیم. تقاضاهای زیادی در نیما در بخش واردات انباشت شده و نمیتوانیم به دلایل مشکلات مقرراتی و بخش نامه ای که برای واردات کالاها در نظر گرفته شده به آن جواب دهیم. به لحاظ سر فصل ها و موانع و تخصیص ارز دچار مشکل هستیم. در سامانه نیما دلیل اینکه تقاضا بیشترازعرضه شده این است که در تامین ارز برای تزریق در سامانه نیما دچار مشکل هستیم پس باید اسکناس را با روش هایی تبدیل به حواله کنیم و مشکل آن را حل کنیم و اگر قیمت حواله و درهم کاهش پیدا کند به طبع نرخ دلار کاهش می یابد.