پرسون؛ بر اساس آمارهای اعلام شده تاکنون حدود 53 میلیون کد بورسی در ایران صادر شده و از این رو باید گفت کمتر خانواده ای را می توان یافت که یک یا چند عضو آن، عضو بورس نباشند.
به گفته کارشناسان سال گذشته، مردم ایران حدود 35 هزار میلیارد تومان در بورس سرمایه گذاری کردند اما با ترغیب فراوان دولت، فقط در پنج ماه نخست امسال 39 هزار میلیارد تومان سرمایه مردم وارد بورس شد.
بورس ایران در 2 سال اخیر از جمله در 4 ماهه اول امسال روزهای طلایی را پشت سر گذاشت و شاخص این بازار حتی از 2 میلیون واحد فراتر رفت.
اما از مردادماه به بعد بورس ایران با کاهش شدید شاخص همراه شد و ارتفاع آن امروز در کانال یک میلیون و 500 هزار قرار گرفت و به گفته برخی کارشناسان سرمایه 39 هزار میلیارد تومانی مردم در پنج ماهه نخست امسال اکنون به حدود نصف کاهش یافته است.
به اعتقاد کارشناسان قرمز شدن بورس و کاهش این روزهای ارزش سهام در آن؛ دیگر اصلاح محسوب نمی شود بلکه ریزش به شمار می رود.
ریزش قیمت سهام بورس در این روزها باعث نگرانی سهامداران پرشمار آن، بویژه سهامداران تازه وارد شد.
دولت این روزها مرتب اعلام می کند با اقداماتی مانند فروش صندوق موسوم به دارا دوم، فروش سهام شرکت های دولتی و عرضه اولی ها از بورس حمایت می کند اما مردم در عمل شاهد ریزش مستمر شاخص ها هستند.
سوال مهم سهامداران این روزها این است که علت ریزش بورس و قرمز پوشی آن چیست و تا کی بورس در سراشیبی سقوط قرار دارد؟
کارشناسان بورس موارد متعددی مانند ضرورت اصلاح در این بازار و حبابی بودن قیمت برخی سهام را از جمله دلایل ریزش بورس مطرح می کنند و از سوی تحلیلگران هم اعتقاد دارند دولت بخش عمده ای از کسر بودجه خود را از طریق بورس جبران می کند و با جذب نقدینگی در این بازار سعی در کنترل تورم دارد.
همچنین دولت می خواهد سهام شرکت های خود را بالا ببرد از این رو بورس در آینده و این بار با شیب ملایم در مسیر صعود قرار می گیرد.
روند ریزشی بورس موجب شد بسیاری از سهامداران در صف فروش قرار گرفته و سهام خود را حتی با ضرر بفروشند.
بسیاری از مردم و سهامداران و کارشناسان این گلایه را از دولت دارند که چرا برای تامین کسری بودجه با مردم و سرمایه آنان یکی روز در قالب بورس و روز دیگر در قالب خودرو، طلا یا ارز بازی می کند و از یک طرف مردم را بدون داشتن دانش بورسی به حضور در این بازار تشویق و ترغیب می کنند و از طرف دیگر بورس و سرمایه آنان را در آن فرو می ریزند.
کاهش و ریزش قیمت بورس در حالی اتفاق می افتد که با وجود هشدار بعضی کارشناسان مبنی بر اینکه مردم بجای پس انداز؛ سرمایه شان را در این بازار قرار ندهند برخی از آنان حتی با فروش خانه و ماشین خود و یا دریافت وام اقدام به سرمایه گذاری در بورس کردند و حال بخش قابل توجهی از سرمایه آنها از بین رفته است.
بد نیست اینجا به چند نکته اشاره شود. متخصصان بر این باورند که بورس را باید به بورس سپرد و دولت نباید در این بازار دخالت کند کار به جایی که رئیس دفتر رئیس جمهور چند روز گذشته اعلام می کند بورس تا شاخص یک میلیون و 600 هزار واحد هم پایین می آید و این دخالت دولت نگران کننده، زیانبار و غیر اصولی است.
وضعیت کنونی بورس هم گویای آن است که این بازار مانند قبل قابل تحلیل نیست و در اختیار و اراده دولت قرار دارد.
نکته دیگر این است که بورس در شمار محدود گزینه های مردم برای کسب درآمد در شرایط نامساعد کنونی است و این شرایط نامناسب در بازار سرمایه باعث خدشه دار شدن اعتماد مردم به این بازار می شود.
منطق بورس این است که میزان سرمایه گذاری در آن به سوی تولید هدایت شود تا علاوه بر اشتغالزایی، جهش تولید و رونق اقتصادی، سهام شرکت ها بطور واقعی افزایش یابد.
همچنین ضروری است تا شرکت هایی که ظرفیت و قابلیت حضور در بورس را ندارند به سرعت از آن خارج شوند.
بدیهی است که مردم باید بجای سرمایه، پس اندازشان را وارد بورس کنند و دانش بورسی را هم فراگرفته و از خرید و فروش های هیجانی خودداری کنند و به بورس بصورت میان مدت و بلند مدت نگاه کنند.
انتظار می رود با توجه به فراگیری بسیار زیاد و اهمیت فراوان بورس؛ تمهیداتی فراهم شود تا اعتماد سهامداران برگشته و بازار سرمایه در مسیر منطقی خود قرار گیرد.
نویسنده: رسول مرادی فعال رسانه