پاسخ به منتقدان پیاده‌روی اربعین؛ از ارزش عزاداری تا هزینه‌های مردمی

به گزارش سایت خبری پُرسون، از اصفهان؛ در آستانه اربعین حسینی حجت الاسلام والمسلمین محمد رضا مشتاقیان در یادداشتی به ابعاد این راهپیمایی عظیم حسینی پرداخت و نوشت:

در آستانه اربعین حسینی، بار دیگر جهان شاهد گردهمایی بی‌سابقه عاشقان امام حسین(ع) است؛ حرکتی که نه‌فقط یک آیین مذهبی، بلکه نماد هویت و عزت شیعه به شمار می‌رود. پیاده‌روی اربعین، نه تنها یک عبادت شخصی بلکه یک نمایش عظیم اجتماعی از همبستگی، فداکاری و پیوند دل‌ها در مسیر ولایت است.

از منظر امام حسن عسگری(ع)، زیارت اربعین از نشانه‌های مؤمن است. در این گفتار، به سه شبهه رایج درباره این مراسم عظیم پاسخ داده‌ام تا ضرورت حفظ و تقویت این فرهنگ روشن‌تر شود.

نخست، این ادعا که هزینه‌های عزاداری و زیارت بهتر است صرف امور واجب شود، گرچه از ظاهری عقل‌گرایانه برخوردار است، اما از عمق معنویات تهی است. عزاداری، گرچه مستحب است، اما ثمرات آن هزاران واجب اجتماعی و دینی را در پی دارد؛ از توبه و بازگشت افراد به مسیر دیانت گرفته تا ایجاد انگیزه برای خدمت‌رسانی، اصلاح نفس، و همدلی اجتماعی.

نمی‌توان با گفتن «به‌جای آن» یک عمل مستحب را با عمل خیری دیگر جایگزین کرد. هر کار نیک جایگاه خود را دارد و نباید از زاویه رقابتی به کارهای خیر نگریست. همان‌گونه که در آیه ۲۷ سوره حج آمده است، خداوند خود امر کرده که مردم برای زیارت خانه خدا با پای پیاده و سواره حرکت کنند. پس اصل «حرکت بدنی» در عبادات، ریشه قرآنی دارد.

در پاسخ به شبهه درباره هزینه‌های بیت‌المال نیز باید گفت: بخش عمده هزینه‌های اربعین مردمی است. خدماتی که مردم با عشق و اعتقاد در مواکب ارائه می‌دهند، از دل می‌جوشد نه از خزانه دولت. بخش اندکی از هزینه‌ها که از منابع رسمی پرداخت می‌شود نیز، در زمره اعتبارات فرهنگی است که آثار معنوی، اخلاقی و اجتماعی آن بر کسی پوشیده نیست.

در پایان، توصیه‌هایی برای دو گروه از مؤمنان ارائه شده است؛ زائران و جاماندگان.

برای "جاماندگان"، عمل به فرمایش امیرالمؤمنین(ع) که فرمود: «نیت مؤمن از عملش بهتر است» راهگشا است. آن‌ها می‌توانند با نیت خالص و اقدام‌های کوچک اما باکیفیت، خود را در این مسیر شریک بدانند؛ مانند پیاده‌روی تا امامزاده محلی یا پذیرایی از همسایگان و عزاداران حسینی.

برای "زائران اربعین" نیز ده توصیه کاربردی برگرفته از فرمایش امام صادق(ع) در باب ۴۸ کتاب *کامل‌الزیارات* یادآور می‌شود؛ از جمله: خوش‌رفتاری با همراهان، کم‌گویی، یاد خدا، رعایت بهداشت، خشوع، صلوات بر پیامبر و کمک به نیازمندان.

اربعین، نه فقط یادآور مظلومیت اهل بیت(ع) که فرصتی است برای تجدید بیعت، پالایش درون و ساختن جهانی بهتر بر پایه عشق، ایمان و ایثار