گزارشی از ساخت هزار و 500 واحد مسکونی در مرز خراسان شمالی؛

سال رویایی جرگلانی ها

جرگلان یک سال تاریخی را گذراند. هم اکنون اگر به جرگلان سفر کنی این جمله ای است که بسیاری از جرگلانی ها آن را بیان می کنند.

به گزارش پرسون؛ شروع ساخت هزار و 500 واحد مسکونی در جرگلان و پایان کار 900 واحد آن رویایی است که هم اکنون در کمتر از یک سال برای اهالی این بخش مرزی محقق شده است.

رونق کسب و کار با ورود

100 میلیارد تومان پول

طی این مدت طبق آن چه اعلام شده، بیش از 100 میلیارد تومان نقدینگی وارد این بخش شده و چهره روستاهای این بخش مرزی و محروم خراسان شمالی را دگرگون کرده است اما احداث منازل نو، مقاوم و زیبا تنها تغییر جرگلان نبوده و میزان نقدینگی که وارد این بخش شده باعث افزایش چشمگیر درآمد و توسعه این منطقه شده است تا برخی اهالی این منطقه بگویند جرگلان طی یک سال گذشته 10 سال پیش افتاد.

طی یک سال گذشته رکود شدید اقتصادی بر اثر تحریم ها و شیوع بیماری کرونا شرایط اقتصادی بدی را رقم زد اما کسب و کار در جرگلان به واسطه ورود نقدینگی 100 میلیارد تومانی باعث شده چرخ رستوران ها، فروشگاه ها، سوپرمارکت ها و غیره این منطقه بیش از هر زمان دیگری بچرخد و تعداد قابل توجهی از جوانان مهاجر امسال در منطقه خود بمانند و همین جا مشغول به کار شوند.

به همین دلیل برخی جرگلانی ها یک سال گذشته را برای این منطقه رویایی می دانند؛ رویایی که البته تلاش های شبانه روزی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در تحقق آن تاثیر زیادی داشته و جرگلانی ها بابت آن از این نهاد تشکر ویژه ای دارند.

چهره دگرگون شده یکه سعود

هفته گذشته که برای تهیه گزارش از بازسازی مناطق آسیب زده از سیل و بارش شدید باران در ابتدای سال 98 به یکه سعود رفتم از ابتدای ورود، تغییر در چهره آن مشهود بود. طی 9 سال گذشته بارها به جرگلان، محروم ترین نقطه استان سفر و از محرومیت های آن گزارش تهیه کرده بودم. هر چند جرگلان هنوز محرومیت های زیادی دارد اما از باب ساخت و ساز منازل مسکونی مقاوم و نو دیگر با جرگلان یک سال پیش قابل مقایسه نیست.

فعالیت 90 تیم پیمانکاری

سال گذشته در مجموع 18 درصد جرگلانی ها منازل مقاوم داشتند اما با کار شبانه روزی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و 90 تیم پیمانکاری که طی این مدت مشغول به کار بوده اند هزار و 500 واحد مسکونی جدید به واحدهای یکه سعود و 29 روستای بخش جرگلان افزوده شده است. علاوه بر توسعه چشمگیر ساخت و ساز در این بخش به اذعان برخی بزرگان آن، مهم تر از ساخت و ساز، فرهنگ ساخت منازل مقاوم است که برای جرگلانی ها نهادینه شده است.

یک سال تاریخی

دهیار سابق و سرپرست شهرداری یکه سعود در این باره با تاریخی خواندن ساخت و ساز طی حدود یک سال گذشته در این منطقه می گوید: مردم کم درآمد و کم بضاعت این منطقه توان مالی برای ساخت منازل جدید را نداشتند و از طرفی به دلیل تفکرات خود با دریافت وام به شدت مخالفت می کردند اما با تلاش ها و اقدامات فرهنگی بنیاد مسکن و همچنین بزرگان منطقه مجاب شدند که دریافت وام های در نظر گرفته شده برای ساخت منازل مقاوم مشکلی ندارد و به تدریج از آن استقبال کردند.

«نوروزی» ادامه می دهد: هم اکنون مردم جرگلان برای دریافت این نوع وام ها به منظور ساخت منازل مقاوم اصرار دارند و تفکر داشتن خانه مقاوم امروز به یک فرهنگ در میان آن ها تبدیل شده است. دهیار سابق یکه سعود روزهایی را به یاد می آورد که کارشناسان بنیاد مسکن در هر ساعت از شبانه روز پرونده های اهالی را برای معرفی به بانک تحویل می گرفتند.

وی به یاد می آورد که یک بار ساعت 2 بامداد چندین پرونده را به ستاد بازسازی بنیاد مسکن برده و آن ها تا ساعت 6 صبح مشغول ثبت این پرونده ها بودند. «نوروزی» ساخت بیش از هزار واحد مسکونی طی کمتر از یک سال آن هم در شرایط بحران اقتصادی و شیوع بیماری کرونا را همچون رویایی می داند که البته اگر تلاش شبانه روزی کارشناسان بنیاد مسکن نبود بدون شک تحقق نمی یافت.

فروش بی نظیر لوازم خانگی

این تنها دهیار سابق یکه سعود نیست که یک سال گذشته را برای جرگلان تاریخی می داند و فروشنده لوازم خانگی این شهر نیز بر این جمله مهر تأیید می زند و می گوید: طی یک سال گذشته فروش بی نظیری داشتم زیرا با ساخت منازل جدید مردم لوازم منزل خود را نیز نو کرده اند و به همین دلیل با وجود شرایط بد اقتصادی حاکم بر کشور کسب و کار پررونقی داشتم.

او تنها کاسب این منطقه نیست که از رونق کسب و کارش در این یک سال راضی است و رستوران داران جرگلانی نیز طی این مدت به صورت شبانه روزی مشغول به کار بوده و درآمد خوبی کسب کرده اند زیرا حدود 500 نیروی کار ساختمانی در این بخش فعالیت داشته و اغلب آن ها برای تهیه صبحانه، ناهار و شام خود از رستوران های یکه سعود غذا تهیه کرده اند. صاحب کارگاه بلوک زنی در یکه سعود نیز با بیان این که طی یک سال گذشته جرگلان به اندازه 10 سال توسعه پیدا کرده است، می افزاید: جایگزین شدن منازل نو به جای منازل خشتی و گلی، تنها تغییر و توسعه جرگلان نبوده است و در این مدت علاوه بر اشتغال زایی برای جوانان این منطقه، زمینه اشتغال های پایدار نیز در صنعت ساخت و ساز در جرگلان ایجاد شده است.

ایجاد مشاغل پایدار

«داوری» ادامه می دهد: در گذشته یک کارگاه داشتم اما هم اکنون صاحب 2 کارگاه هستم و همچنین برای ساخت و ساز منازل در گذشته اهالی جرگلان به شرکت ها و کارگاه های غیر بومی وابسته بودند اما هم اکنون به واسطه نقدینگی که طی این مدت وارد جرگلان شده و همچنین آموزش های فنی بنیاد مسکن به نیروهای کار جرگلانی، شرکت ها و کارگاه های مورد نیاز برای ساخت و ساز در جرگلان و برای جوانان این منطقه شغل های پایدار ایجاد شده است تا دیگر برای کار به تهران و دیگر شهرهای بزرگ نروند.

نماکاری های زیبا

زمانی که کوچه های یکه سعود را طی می کنیم به هر کوچه که وارد می شویم منازل تازه ساز و البته با نماهای زیبا چشم نوازی می کند. برخی منازل نماهای بسیار زیبایی دارند که در شهر بجنورد کمتر دیده ام. یکی از مهندسان ناظر بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در این مورد یادآور می شود: جوانان جرگلانی به واسطه کار در تهران در ساخت نمای منزل استاد شده اند و حالا به بخش خود آمده اند و از تجربه کاری شان در تهران استفاده می کنند. «لنگری» ادامه می دهد: ساخت و ساز گسترده در این یک سال باعث شده است سواد ساخت و ساز در جرگلان افزایش یابد و امروز مردم این بخش یاد گرفته اند اگر روزی خودشان دست به کار شوند و منزل جدیدی بسازند آن را بر اساس اصول فنی بنا کنند.

ارزش افزوده ملک

یکی دیگر از تغییرات مثبت رخ داده شده در یکه سعود و دیگر روستاهای جرگلان طی یک سال گذشته ارزش افزوده زمین و ملک در این منطقه بوده است. «درخشان» عضو شورای روستای یکه سعود در این باره بیان می کند: با ساخت و ساز گسترده و همچنین مهاجرت های کاری به این منطقه هم اکنون قیمت اجاره و خرید منزل و زمین رشد بالایی داشته که البته این موضوع برای مهاجرت معکوس اهالی این منطقه یا احداث منزل جدید مشکل ساز شده است. وی به سمت توسعه روستا و قطعه زمینی که در طرح هادی یکه سعود مشخص شده است اشاره می کند و ادامه می دهد: از مسئولان می خواهیم برای تعدیل قیمت زمین و ملک در یکه سعود واگذاری اراضی به اهالی را هر چه زودتر آغاز کنند.

بررسی ها حاکی است، هم اکنون نرخ اجاره منزل مسکونی در یکه سعود به یک میلیون تومان و قیمت زمین نیز در هر مترمربع به 3 تا 4 میلیون تومان رسیده که رقم بسیار بالایی محسوب می شود.

چهره نو

از جمله دیگر روستاهای جرگلان که چهره ای نو به خود گرفته اند روستاهای کرپشتلی علیا و کرپشتلی باغی هستند. در مجموع در این 2 روستا حدود 100 منزل نو بنا شده است.«آذری» صاحب یکی از این منازل تازه احداث شده ضمن تشکر ویژه از تلاش های شبانه روزی بنیاد مسکن انقلاب در این روستا تعریف می کند: اوایل دی بود که پرونده ام را در ستاد بازسازی بنیاد مسکن تکمیل کردم. آن روز فکر نمی کردم به این زودی صاحب یک خانه نو و مقاوم شوم اما کارشناسان و ناظران بنیاد مسکن مدام مرا تشویق می کردند تا جلو بروم و حالا که صاحب این خانه شده ام گاهی فکر می کنم خواب می بینم.

تعطیلی کار با بارش باران

«فرزین پور» یکی دیگر از اهالی این روستا که 9 ماه طول کشیده است منزلش تکمیل شود، می گوید: اگر کرونا نبود خیلی زودتر صاحب خانه شده بودم. همچنین از طرفی با توجه به این برای رسیدن به روستا باید از رودخانه گذشت 2، 3 ماه در دوران بارش باران کار تعطیل شد.تعطیلی کار در هنگام بارندگی تنها مشکل اهالی این روستا نبوده است؛ هنگام عبور از بسیاری از روستاها بعد از یکه سعود، تعدادی از اهالی به این معضل بزرگ جرگلانی ها و تعطیلی کار در هنگام بارندگی ها اشاره می کنند. اهالی حدود نیمی از 30 روستای جرگلان با این مشکل سال هاست که دست و پنجه نرم می کنند و با هر بارش باران راه ارتباطی آن ها مسدود می شود. با توجه به این مشکل بسیاری از کامیون های حمل مصالح نیز حاضر نیستند به این روستاها بار ببرند یا با دریافت کرایه دو برابری برای آن ها مصالح حمل می کنند. به همین دلیل وقتی از اهالی روستاهای مختلف جرگلان سوال می کنم چه خواسته ای از مسئولان استان دارید نبود پل روی رودخانه های سیل آسای منطقه را یکی از مشکلات اساسی خود بیان می کنند و خواستار رسیدگی به این مشکل هستند.

کاری کارستان

هنگامی که به روستای آیرقایه می رسم اهالی این روستا نیز ضمن تشکر از بنیاد مسکن بابت تلاش های شبانه روزی اش برای ساخت منازل مقاوم در این روستا روزهایی را یادآوری می کنند که به دلیل جاده های نامناسب جرگلان با چه مشقتی مصالح به این روستا حمل می شد. «کوهی» یکی از اهالی در کنار اشاره به کمبودها و محرومیت های زیاد جرگلان، در عین حال ساخت و سازهای صورت گرفته طی یک سال گذشته را کاری کارستان برای جرگلان می داند و معتقد است که علاوه بر تغییر چهره روستاهای جرگلان، سطح زندگی و بهداشت اهالی نیز ارتقا یافته است و تعریف می کند: من در گذشته هنگام بازگشت از صحرا با همان لباس وارد خانه می شدم اما هم اکنون بعد از چرای گوسفندان باید ابتدا حمام بروم و لباس هایم را عوض کنم تا همسرم اجازه دهد که وارد خانه شوم.

22 ساعت کار در شبانه روز

مدیر ستاد بازسازی بخش جرگلان که یک سال پر کار را به طور شبانه روز و به دور از خانواده در این منطقه سپری کرده است، می گوید: من به همراه 15 کارشناس و مهندس ناظر هر چند طی یک سال اخیر روزهای سخت کاری و به دور از شهر و خانواده مان را سپری کردیم اما خاطرات خوش زیادی هم داریم.

«علیزاده» فرهنگ ساخت و ساز با استفاده از تسهیلات کم بهره را مهم ترین دستاورد خود و تیم همراهش در این یک سال می داند و می گوید: در یک سال گذشته در استان میانگین ساخت منازل مقاوم در روستاها 54 درصد اما در جرگلان این آمار 18 درصد بود.

هم اکنون این آمار به 23 درصد رسیده اما اتفاق خوبی که افتاده این است که دیگر مردم این منطقه برای دریافت تسهیلات مقاومت نمی کنند و هم اکنون افراد زیادی خواهان دریافت تسهیلات به سازی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی هستند.

وی یادآور می شود: برای مجاب کردن مردم به منظور استفاده از تسهیلات 55 میلیون تومانی کم بهره و 21 میلیون تومانی بلاعوض حداقل 3 ماه زمان صرف شد ضمن این که پیش از این نیز روابط عمومی بنیاد مسکن استان تلاش ها و زحمات زیادی برای فرهنگ سازی در این خصوص کشیده بود که خوشبختانه موثر بوده است. مدیر ستاد بازسازی جرگلان روزهایی را در شروع کار به یاد می آورد که خود و کارشناسانش تا ساعت 6 بامداد مشغول ثبت پرونده ها بودند و بعد از 2 ساعت خواب دوباره در ساعت 8 شروع به کار می کردند تا بتوانند در اسرع وقت پرونده ها را برای دریافت تسهیلات به بانک بفرستند.

وی به این موضوع نیز اشاره می کند که کارشناسان بنیاد مسکن برای تسریع در دریافت وام خود پرونده ها را روزانه به بانک می بردند تا بانک ها نیز بتوانند روزانه پرونده ها را بررسی کنند و تجمیع نشود. وی از جمله اقدامات دیگر ستاد بازسازی در راز و جرگلان را ایجاد تشکل برای پیمانکاران برمی شمرد و می گوید: این تشکل 90 پیمانکار و حدود 450 نیروی استاد کار ساختمانی در جرگلان را در این منطقه نمایندگی می کرد تا ساخت و ساز تسهیل شود.

ساخت و ساز بی سابقه

مهندس «علی روحانی» معاون امور بازسازی و مسکن روستایی خراسان شمالی نیز با اشاره به این موضوع که میزان ساخت و ساز منازل روستایی طی یک سال گذشته از جمله در جرگلان در تاریخ استان بی سابقه است، می گوید: طی یک سال گذشته ساخت حدود 11 هزار واحد مسکونی روستایی در استان آغاز شد که 6 هزار و 500 واحد آن با تسهیلات کم بهره و همچنین تسهیلات بلاعوض تخصیص یافته از اعتبارات بازسازی مناطق سیل زده بوده است. به گفته «روحانی» بنیاد مسکن در یک سال اخیر علاوه بر ساخت این تعداد منزل برای روستاییان، ساخت منزل برای خانواده های دارای دو معلول و همچنین افراد تحت پوشش کمیته امداد، بازسازی روستاهای دچار رانش شده و همچنین دیگر طرح های عمران روستایی را در دست اجرا داشت که این میزان کار طی یک سال در استان سابقه نداشته است. وی یادآور می شود: در کنار این موارد بنیاد مسکن استان یک میلیون پاکت سیمان رایگان هدیه رهبری را نیز با حمل به روستاها در میان روستاییان در حال ساخت منزل توزیع کرد.

پرداخت 126 میلیارد تومان تسهیلات بلاعوض

بر اساس اظهارات «روحانی» در مجموع 600 میلیارد تومان تسهیلات به ساخت و ساز منازل مقاوم در روستاها تخصیص یافت که 126 میلیارد تومان بلاعوض بود. آن گونه که وی اظهار می کند: از 6 هزار و 500 واحدی که عملیات ساخت آن ها آغاز شده هم اکنون 6 هزار واحد در مرحله سقف و دیوار چینی هستند و 4 هزار و 700 واحد از این تعداد پایان کار نیز دریافت کرده اند. به گفته معاون بنیاد مسکن استان، ارزش کار صورت گرفته طی یک سال گذشته زمانی است که بدانیم ساخت 4 هزار واحد از 6 هزار و 500 واحد مسکونی در راز و جرگلان انجام یا آغاز شده است زیرا این شهرستان 100 تا 150 کیلومتر تا مرکز استان فاصله دارد. به گفته وی، با توجه به محرومیت های زیادی که راز و جرگلان دارد این میزان ساخت و ساز در این شهرستان نمی توانست محقق شود مگر با همت و پشتکار جهادی مهندسان و ناظران حاضر در این شهرستان.

کلاس آموزش عملی برای 240 مهندس جوان

وی یادآور می شود: برای بازسازی منازل آسیب دیده از سیل و باران شدید در مجموع 240 مهندس ناظر جوان در استان به کار گیری شدند که به نوعی همه آن ها در یک دوره آموزشی عملی تجربه کسب کردند تا برای کار و فعالیت در استان آماده شوند ضمن این که بنیاد مسکن به این مهندسان آموزش های تئوری و مجازی نیز ارائه کرد تا خدمت دیگری توسط بنیاد مسکن به صنعت ساختمان استان باشد.

سال پردرآمد شرکت ها و کارخانه های تولید مصالح

«روحانی» همچنین به رونق شرکت ها و کارخانه های مرتبط با محصولات ساختمانی در استان اشاره می کند و می گوید: به دلیل تحریم ها برخی شرکت های تولید کننده محصولات ساختمانی در استان دیگر قادر به صادرات نبودند و محصولات شان انبار شده بود اما با آغاز ساخت بیش از 11 هزار واحد روستایی توسط بنیاد مسکن استان این شرکت ها و تولیدکنندگان در مواقعی حتی قادر به تأمین مصالح مورد نیاز استان در مناطقی همچون جرگلان نبودند به همین دلیل شرکت ها و کارخانه های تولید کننده مصالح استان نیز سال پر کار و پردرآمدی را سپری کردند.

195136